Raymond Kamperveen (RAIZ): Mester tene na cuenta cu un Reforma Fiscal mester ta mas simpel

Den e ultimo lunanan a bin ta observa y studia internamente e posibilidadnan relaciona cu e  implementacion di Reforma Fiscal cu lo a drenta na vigor pa 1 januari 2023. Mester tene na cuenta cu un Reforma Fiscal mester ta mas simpel y cu menos cantidad di impuesto posibel. 

Parlamentario Kamperveen ta di opinion cu no por introduci BTW awo manera cu e ta hinca den otro y tampoco asina lihe mirando cu aki cuater luna ya ta 1 januari 2023.

Lo mester bin cu tur cambio structural di ley concerni y incentiva pa por stimula crecemento economico. Mester duna espacio y tempo pa haci e cambionan necesario pa asina por introduci BTW pa 1 januari 2024. Splicacion y comunicacion ta necesario pa nos comerciantenan y comunidad completo di Aruba, pa tur loke e introduccion di BTW lo nifica prome cu haci un decision importante asina.

Cualkier introduccion of maneho di impuesto, lo mester ta diseña pa fortalece y incentiva crecemento economico aki na Aruba. Y den e parti aki ta di suma importantancia pa Gobierno di Aruba uza recursonan publico di impuesto mas eficiente y efectivo posibel.

Parlamentario Kamperveen a yega di trece diferente sugerencia con Gobierno lo por genera mas entrada pa pais Aruba, por medio di mas cumplimento (Compliance) di nos comunidad en general, por ehempel:
1. Gobierno di Aruba mester introduci un sistema di number unico (unieke nummer), manera p.e. BSN-nummer di Hulanda of persoonsnummer di Aruba. Cu mester centralisa via di CENSO of Departamento di Impuesto (DIMP); 

2. Mester enfoca riba tecnologia moderno (data), unda cu e departamentonan di Gobierno mester intercambia informacion concreto y corecto; 

3. Aruba mester por traha manera un gemeente, unda cu tur instancianan di Gobierno di Aruba, publico/ semi publico/ compania estatal, lo mester ta conecta cu otro por medio di un sistema general (data base). Si Aruba uza tecnologia manera sugeri, ingreso di impuesto y otro tipo di entrada, lo por subi substancialmente; 

4. Basa riba e database por cuadra of compara (matching) data entre e departamento nan gubernamental, manera CENSO, DIMP, Social Verzekeringsbank Aruba (SvB), DIMAS, AZV, Departamento di Labor (DPL), Departamento Social, Departamento di Infrastructura y Planifacion (DIP), Kadaster; 

5. Gobierno di Aruba conhuntamente cu DIP y DIMP mester yega na un acuerdo (Convenant) cu su companianan di utilidad, manera WEB NV y NV ELMAR, pa haci comparacion di cas y negoshi riba pais Aruba pa un miho cobransa di Erfpacht, Grondbelasting, Toeristenheffing y Belasting Bijzondere Verblijf etc.

6. Desde aña 2013 en adelante, Aruba a conoce un crecemento drastico di turista cu ta haci uzo di “other accommodations” manera p.e. Airbnb, Booking.com etc. Aki tin oportunidad pa verifica a base di informacion online, pa cuadra y compara cu informacion di DIMP miho. 

Mester ta cauteloso ora ta papia di introduci un VAT/ BTW of expande cu otro impuesto asina lihe, sin cu nos a purba e puntonan riba menciona.

Alabes e gremionan comercial ta di opinion cu Gobierno di Aruba por cobra BBO di 6% na frontera di Aruba (bij de grens), pa asina crea un sistema unda mas hende y comerciante no conoci pa DIMP of Aduana por cuminsa cumpli cu nan “fair share”. Asina aki ta evita di hisa e costo di bida y e costo di haci negoshi aki na Aruba mas ainda. Esaki ta algo cu Gobierno di Aruba mester considera.

Den aña 2022 Aruba su economia a conoce diferente momento dificil y inflacion ta keda crece. Por ehempel ora prijs di gasolin y diesel a subi desde luna di januari 2022 te cu 10 augustus 2022. Na april 2022 Aruba a bolbe conoce subida di prijs di flete. Sin conta e influencia di e guera na Ucrania cu tin un efecto ariba e prijs di gasolin, diesel y productonan importante di consumo personal manera trigo y grano. Tur esaki ta motibo valido pakico Gobierno di Aruba no por core introduci un BTW desde 1 januari 2023. Nos mester keda realistico, teniendo den consideracion e influencianan externo cu a afecta y ainda ta afectando nos economia di Aruba pa 2022 y tambe verifica cu echo cu no tabata presenta ora Gobierno a firma un protocol cu Hulanda na 2021. Tur esaki mester considera pa asina tuma e miho decision posibel pa e Pueblo di Aruba.

Parlamentario Kamperveen ta di opinion cu Gobierno di Aruba mester haci mas esfuerso den e aspectonan di pone impuesto cu ta relata na proceso, cumplimento di e mecanismo fiscal actual y lo mas importante, trata na reduci mas su propio gastonan en general.

Finalmente Kamperveen kier a subraya cu simplificacion di impuesto lo conduci na mas eficiencia den e maneho, mas miho control y mas entrada pa pais Aruba.