Awe ta net diesseis aña di e tsunami mas mortal den historia moderno

Awe ta net 16 aña cu mundo a conoce e tsunami mas mortal den historia moderno. Esaki a sosode riba 26 di december 2004 ora cu e tsunami di Indian Ocean a mata mas di 230.000 persona.
Riba e fecha di awe, cual tabata e di dos dia di Pasco, hopi hende tabata drumi despues di a celebra Pasco, pero dos continental plates a dal contra otro bou e Indian Ocean y a causa e ciclon mas grandi y destructivo di tur tempo.

Mundo a para keto y tabata testigo pa mira naturalesa rabia y mustra su furia, na momento cu un tsunami gigante a yega costa di Sur Asia matando mas di 230.000 persona. Aki tin dies punto di e tsunami aki.

1. E tsunami aki tabata ekivalente na energia di 23.000 bom atomico di Hiroshima.
2. Ta calcula cu e magnitud di temblor a midi 9.1 riba e scala di Richter, un di e temblornan di mas pisa den historia.
3. E temblor a dal na e superficie di mundo alrededor di 160 kilometer West di parti noord di Sumatra, Indonesia.
4. E dos plates bou di ocean Indian, esta e Indian Plate y Burma Plate, a dal den otro na Sunda Trench cual a crea e magnitud mas grandi di temblor den 40 aña y a crea un tsunami.
5. Indonesia, un pais cu ta localisa entre e Pacific Ring of Fire, tabata esun mas afecta. Ta calcula cu mas of menos 167.000 a fayece, mientras mas di 500.000 cas a perde.
6. E cantidad di morto di e tsunami 2004 a yega na 230.273. Na India, estadonan manera Andhra Pradesh y Tamil Nadu tabata esnan mas afecta. Mas of menos 18.045 persona a fayece.
7. Pa por preveni un catastrofe asina, Nacionnan Uni a dicidi cu dia 5 di november ta Dia di conscientisacion di Tsunami (Tsunami Awareness Day).
8. E dia despues di Pasco ta referi na Boxing Day. Easy ta significa, cu e 2004 Indian Ocean tsunami ta conoci como Boxing day Tsunami.
9. E olanan di Indian Ocean tsunami a biaha mas cu 5000 kilometer pa Oost di costa Africano y ainda a yega cu suficiente forsa pa mata hende y destrui propiedad.
10. No solamente e tsunami a caba cu bida di hende, pero tambe a haci daño na medio ambiente. Na Maldives, 16 pa 17 rif di coral a keda sin awa fresco ya cu awa salo a drenta e area, cual a haci e area inhabitabel pa e siguiente decadanan.

  1. .