Casamento di mesun sexo: MEP-Raiz no ta rib’e mesun liña

Esaki ta e prome impasse oficial entre e dos partidonan cu ta forma Gabinete Wever-Croes II. E impasse ta debi na dos posicion contrario na otro, relaciona cu e tema di matrimonio di mesun sexo. Den e siguiente dianan Gobierno di Aruba lo mester fiha un posicion relaciona cu e decision cu mester tuma pa sea acepta e sentencia di Corte Comun di Caribe Hulandes relaciona cu matrimonio di mesun sexo. Si Gabinete Wever-Croes II no ta di acuerdo cu e sentencia, e ora nan mester apela na Corte di Casacion. Corsou a dicidi caba y a bay casacion, pero aki na Aruba no tin unanimidad den coalicion.

MEP kier bay casacion

Partido MEP lo tin basta presion di su votadonan di edad mas halto, cu ta totalmente contra matrimonio di homosexual. Ta parce cu no por bende e idea aki, ni maske splica cu hues a tuma un decision caba den corte. MEP ta teme cu si nan mester pasa e ley pa permiti e tipo di matrimonionan asina na Aruba, cu e partido lo bay atras den e siguiente eleccion. Como tal, a cuminsa anuncia den Conseho di Minister cu MEP lo opta pa bay casacion y bringa e ley aki te final. Mester menciona cu ainda no a haci e anuncio aki publico, pues MEP ta purbando ainda si por convence nan partner Raiz pa sostene nan den e decision.

Raiz NO kier bay casacion

E punto di bista di Partido Raiz ta conoci y nan no a sconde nan opinion riba e topico aki. E partido a anuncia publicamente cu nan ta para pa inclusion y den esey ta sostene matrimonio di e mesun sexo. Es mas, Raiz ta co-firmante di un proposicion di ley pa legalisa un ke otro, hasta si e ley no pasa awor door di e sentencia di Corte Superior. Raiz no ta mira con por sigui trapa riba derecho humano, pa permiti un hende pa por contrae matrimonio cu e persona cu e ta desea y no cu esun cu comunidad ta exigi di dje.

Es mas, den un publicacion di 17 di mei 2021, despues cu gobierno a cay pero prome cu eleccion, ya Raiz a vocifera nan opinion riba con lo goberna y a referi na e palabranan “honestidad”, “progreso” y “igualdad”. E lider politico ta menciona cu lo tin diferencianan di opinion pero tambe tolerancia. Cu e decision pisa y historico awor riba mesa pa atende den Conseho di Minister, Raiz lo tin cu dicidi entre tolerancia y permiti MEP pa sigui bringa e derecho di por casa cu un persona di e mesun sexo of si Raiz lo para pa igualdad y “pull the plug”.

No tin unanimidad den MEP

No ta cuestion cu tur hende ta na fabor y ni tampoco cu tur hende ta contra. Simplemente cu tin por lo menos tres parlamentario cu no por biba cu e cambio di ley aki. Nan ta para na fabor di e instituto matrimonio y cu esey mester ta entre hende homber y hende muhe, manera stipula den bijbel y den nos leynan vigente. Cu un grupo minoritario kier pusha nan preferencia sexual riba ley, ta un asunto cu nan no por tolera y pio acepta. Y ta e grupo aki di parlamentario a avisa gobierno adelanta caba, pa no bin mes cu un ley asina parlamento pasobra simplemente, e NO lo pasa!

Coalicion cu un mayoria limita

Esaki ta por lo menos un di e motibonan dicon ta dificil pa goberna cu un mayoria limita, pasobra cada parlamentario, de facto, ta bira un gobierno riba nan mes. Pasobra si un parlamentario no ta di acuerdo cu un decision, facilmente e por laga e gobierno cay. Na Aruba mester di 11 asiento pa por goberna y e gobierno aki tin net diesun, pues no tin ningun asiento di “spare”. Den e prome coalicion tabatin 12 asiento, pasobra a traha hunto cu RED den coalicion. Pues pa por yega na un acuerdo awo riba e topico aki, ta esencial pa e coalicion convence tur 9 parlamentario di MEP y tur 2 parlamentario di Raiz pa pensa mesun cos, sino e ley no por pasa y por spera gobierno.

Awor no ta ley, sino un decision historico

Echo ta cu awor no ta papia di un ley, sino un simpel decision, pero di un embergadura historico. Den caso cu gobierno, forma pa MEP-Raiz, dicidi cu no ta bay casacion, ta nifica cu pa su mañan caba e parehanan di mesun sexo por cuminsa casa na Aruba. Y esey, ta un decision historico. Den caso cu e gabinete dicidi pa manda e caso pa Corte di Casacion na Hulanda, ta nifica cu e parehanan di mesun sexo lo no por casa na Aruba (manera cu e ta awor caba) y lo mester warda riba ki decision e cinco huesnan lo tuma den e caso aki. Claro cu Corte di Casacion lo nifica cu e caso lo dura algun luna mas. Pero, ta parce si cu, e decision aki, separa di ta historico, por bira un kiebro politico tambe. Raiz definitivamente no kier bay den historia como e partido cu a stroba e ley pa permiti pareha di mesun sexo por casa na Aruba. Y si esey mester bira motibo pa bin un kiebro, e lo sosode tambe.

A cuminsa “fix” cos den pura

For di varios departamento di gobierno, entre otro Departamento di Recurso Humano (DRH), a cuminsa haya varios señal dudoso di fixmento di trabou of postula “nan hendenan” den pura. E tipo di movecionnan asina, di acuerdo cu experto y conocedo di e materia, ta sosode ora cu un gobierno ta tambaliando. Mesora e mesun conseheronan, cu diariamente ta stroba nombracionnan y promocion di otro ambtenaarnan cu ta resorta bou di nan ministerio, diripiente ta cuminsa posiciona nan mes, pa por si acaso algo pasa, nan ta nombra “vast” caba. Locual mayoria no ta compronde ta, cu si esey sosode mes y gobierno bay cas, cu normalmente asina cu un gabinete nobo sinta, cu prome cos cu ta haci ta “draai bek” tur e tipo di decisionnan asina. Nan ta hasta yam’e den corte “afscheid beleid”, ora ta tuma decisionnan pensando riba voto of reglament’i cos, en bes di pensa riba e pais.

Tocante Partido MEP:

Gilberto F. “Betico” Croes a funda Movimiento Electoral di Pueblo (M.E.P) dia 9 di februari 1971. Lidernan desde su fundacion tabata Gilberto F. “Betico” Croes, Nelson Oduber y Evelyna Wever-Croes. A participa 17 biaha den eleccion. Record maximo di voto: 25,172 (2001) y record minimo di voto: 8095 (1973). Den e ultimo eleccion na juni 2021, partido MEP a logra 20.700, bon pa 9 asiento den Parlamento. Nan ideologia ta Social democrata.

Tocante Partido RAIZ:

Tai Foo Lee & Ursell Arends a funda Partido RAIZ dia 9 di Juni 2017. Lider desde fundacion ta Ursell Arends y a participa dos biaha den eleccion, na september 2017 y juni 2021. Record maximo di voto: 5481 (2021) y record minimo di voto: 2107 na 2017. Ideologia di Partido RAIZ ta social democrata, progresivo y liberal.

Tocante Gabinete Wever-Croes I:

Dia 22 di september 2017 a tuma luga eleccion parlamentario na Aruba. Dia 17 di november 2017 a instala Gabinete Wever-Croes, forma pa e coalicion MEP (9), POR (2) y RED (1). Ta despues di 20 aña (1997) cu Aruba ta conoce un gobierno di coalicion atrobe. Minister Presidente, di Asuntonan General, Integridad, Energia y Innovacion a bira mr. Evelyn Wever-Croes. Minister di Finansa, Asuntonan Economico y Cultura, Xiomara Ruiz-Maduro. Minister di Asuntonan Social y Labor, Glenbert Croes. Minister di Turismo, Salubridad Publico y Deporte, Danguillaume Oduber. Minister di Transporte, Comunicacion y Sector Primario, Chris Romero. Minister di Infrastructura y Medio Ambiente (Vice Prome Minister), Otmar Oduber. Minister di Husticia y Migracion, Andin Bikker. Minister di Enseñansa, Ciencia y Desaroyo Sostenibel, Armando Lampe. Minister Plenipotenciario na Hulanda, Guilfred Besaril.

Mester menciona cu dia 17 di september 2019, Otmar Oduber a anuncia su retiro for di gobierno y politica pa motibo di salud. A huramenta Marisol Lopez-Tromp den su funcion dia 28 di januari 2020. E tempo ey a cambia e titulo di vice-Minister Presidente pa Andin Bikker. Pero, no a dura mucho y riba dia 22 di october 2020 a baha Marisol Lopez-Tromp como minister y Partido POR a opta pa no reemplas’e y MEP a tuma e cartera over. No pa largo si, pasobra henter e gabinete a cay dia 30 di maart 2021, net 6 luna prome cu eleccion, debi na un investigacion penal cu a start pa cu malversacion cu fondo di gobierno den e Fraccion di POR den Parlamento.

Tocante Gabinete Wever-Croes II:

Eleccion yama adelanta dia 25 di juni 2021 a produci un resultado di cual e panorama politico a bira MEP cu 9 asiento, AVP cu 7 asiento, Raiz cu 2 asiento, MAS cu 2 asiento y Accion21 cu 1 asiento, pa hunto forma e 21 asientonan den nos Parlamento. Dia 20 di september 2021 e ocho ministernan di e Gabinete Wever-Croes II a huramenta of haci promesa dilanti di Gobernador Interino di Aruba, Yvonne Laclé-Dirksz. E gabinete Arubiano nobo ta un coalicion di MEP y RAIZ y ta conta cu ocho minister: seis di MEP y dos di RAIZ. Gabinete Wever-Croes II ta forma pa Evelyna C. Wever-Croes (MEP) como Minister di Asunto General, Innovacion, Organisacion gubernamental, Infrastructura y Planificacion Teritorial. Alabes e ta minister-president. Geoffrey B. Wever (Raiz) a bira Minister di Asunto Economico, Comunicacion y Desaroyo Sostenibel. Ursell M. Arends (Raiz) a haya e cartera di Minister di Integridad, Naturalesa, Transporte y Cuido di Grandinan. Alabes e ta e vice Prome Minister. Xiomara Maduro (MEP) a huramenta como Minister di Finansa y Cultura. Rocco Tjon (MEP) a bira Minister di Husticia y Asuntonan Social. Glenbert Croes (MEP) a huramenta como Minister di Labor, Integracion y Energia.

Danguillaume Oduber (MEP) a bira Minister di Salud Publico y Turismo. Endy Croes (MEP) a haya e titulo di Minister di Enseñansa y Deporte. Na un prome instante a mantene Guillfred Besaril den e funcion di Minister Plenipotenciario di Aruba na Hulanda, pero na caminda el a tuma su retiro y a nombra Juan “Ady” Thijsen na su luga. Debi na un investigacion interno, a kita Besaril for di trabou y a keh’e penalmente.