Parlamento Hulandes no tin ambicion pa mishi cu autonomia di Aruba

Awe diaranson 9 di september a tuma luga e debate entre e parlamentarionan di Tweede Kamer y Secretario di Estado Raymond Knops, pa loke ta e sosten di likides di Hulanda y cuido pa e paisnan den Caribe Hulandes, esta Aruba, Corsou y Sint Maarten. Un cos ta bisto cu for di e declaracionnan di parlamentarionan Andres Bosman y Chris van Dam, a sali afo cu Parlamento Hulandes no tin ningun interes pa hiba un discusion riba e autonomia di e paisnan den Caribe Hulandes.

Andre Bosman
Parlamentario Andre Bosman di e fraccion di VVD, ta un di e parlamentarionan cu tabata presente durante e debate aki y a sa di haci varios pregunta na Knops. El a indica cu por presta placa of duna sosten, solamente si tin medidanan fuerte. Tin un sentimento amplio den Tweede Kamer. Condicionnan ta logico. Esey ta conta pa un fiansa, un hipoteca cu ta tuma, e ta conta pa Europa y sigur pa Caribe Hulandes.

Por afecta e autonomia?
Bosman a splica cu e pregunta ta kico ta autonomia. Na momento cu bo no por cumpli cu bo propio presupuesto y no por paga bo debenan, si no tin awa ta sali for di e kramchi, por ta mester splica kico ta autonomia. E ora mester cuestiona kico si por soluciona. Ya a presta mita biyon di florin. Hulanda tambe ta den crisis y ainda Hulanda ta dispuesto pa duna placa. Pero esey ta nifica si cu hende mester cumpli cu condicionnan. No ta condicionnan straño. E ta bay riba bon gobernacion, e ta bay riba con e finansas ta, con ta bayendo cu educacion. Ainda Hulanda ta dispuesto pa inverti.

Neocolonialismo
Bosman a indica cu esaki no ta asina. No ta trata di neocolonialismo. No tin mester pa tuma nada over di Aruba, Corsou y Sint Maarten. Bosman ta para pa un mancomunidad (Gemenebest of Commonwealth), pa esnan cu conoce. Fuera di esey e ta para pa e independencia di e paisnan, cu ta para masha halto pe. Pero nan mester por cu ne. Manera cu hende ta uza diferente termino manera neo colonialismo, descriminacion, kitamento di autonomia.

Ta desviacionnan di e problema cu tin presente. Pa Bosman e ta simpel. Si wak riba impuesto. Cuanto impuesto tin. Na Corsou tin por lo menos 1 biyon riba caya cu no a wordo cobra. Na Aruba no ta mesun cos y Sint Maarten ta mesun cos. Si Impuesto bira transparente y cu esnan cu mester paga impuesto, cu hopi biaha ta esnan cu ta cobra hopi of e hotelnan, cu nan por paga e impuesto riba un bon manera. Riba e manera ey tur hende por cumpli cu esaki.

Bosman no ta compronde kico no lo ta bon pa Aruba. E no ta mira kico ta malo pa Corsou of pa Sint Maarten. Tur hende por para cu firmesa y haya cu tin derecho riba esaki. Pero Bosman ta indica cu e tambe tin derecho pa bisa den e consenso cu no lo haci esaki.

Parlamentarionan Hulandes na politiconan di Aruba: Gobernantenan di Aruba mester puntra nan mes kico ta "autonomia"

Parlamentarionan Hulandes na politiconan di Aruba: Gobernantenan di Aruba mester puntra nan mes kico ta "autonomia"

Posted by 24ora on Wednesday, September 9, 2020

Chris van Dam

Chris van Dam di e fraccion di CDA, tambe ta un di e Parlamentarionan cu a haci Raymond Knops varios pregunta durante di e debate di Tweede Kamer y e Secretario di Estado. E ta conta cu e esencia di e debate ta si Knops haya e sosten di Tweede Kamer pa wak si por bin un tipo di Entidad pa asina guia e sosten financiero pa e islanan Aruba, Corsou y Sint Maarten.

Un miho relacion cu e islanan

Van Dam a splica cu riba e islanan pa bin cu un otro manera pa deal cu esaki, manera pa lanta un entidad pero cu un hurista cu tin derecho Arubiano of di Corsou. Ta trata aki di placa cu ta bin di Hulanda cu ta bay pa e paisnan den Caribe Hulandes. Segun van Dam, e animo pa tin e financiamento aki ta grandi, pero toch pa por gast’e na un manera constructivo segun e necesidad.

Por afecta e autonomia?
Segun van Dam, e por sinti esaki, pero ya caba tin e sintimento cu no tin autonomia. El a indica cu den Parlamento Hulandes tin zero ambicion pa via e manera aki hiba un discusion riba autonomia. Ta paisnan autonomo, cual dos di nan a celebra 10 aña di autonomia, y Aruba tin’e for di 1986.

Henter e operacion aki, for di e perspectiva Hulandes, hustamente ta pa sirbi e autonomia pa pone e paisnan dispuesto pa nan por funciona mas independientemente, y pa tur e habitante di e islanan tin un bon gobernacion. Van Dam ta compronde con e ta anda riba e islanan y alabes si ta bisa na e Gobierno di e islanan, con el a bisa durante di e debate, con esaki a bay, cual no ta un garantia pa exito.

Condicionnan husto

Van Dam ta sinti cu tin hopi hende ta pensa cu ta trata aki ta un acuerdo obliga. Segun van Dam indicando riba e reglanan, cu no ta precisamente bon pa e islanan.

Mensahe pa e habitantenan

The Clock is Ticking. Mester bin un acuerdo sigur pa loke ta e islanan y Hulanda. Chris van Dam ta pensa cu Aruba ta esun di mas recien, tambe den e manera pa acerca. Van Dam ta pensa cu AVP y MEP pa nan hunto bay den deliberacion cu Knops y yega na un negociacion. Wak a termino largo.

Tambe na Aruba tin un problema financiero grandi. Aruba ta hopi dependiente di turismo. Por a mira na e momentonan aki e problemanan cu e crisis a causa. Van Dam ta pensa riba un ayudo marcial, manera cu a pasa na Europa durante Segunda Guera Mundial. Purba na wak esaki na e manera aki. Un cos ta sigur, segun van Dam, tin zero ambicion pa atacha e autonomia di Aruba. Ta hustamente algo temporal, y cu e intension pa Aruba sali mas fuerte den esaki, pero si cu condicionnan.