Husticia ta midi cu dos liniaal: A condena Sevinger pero a cera deal cu Lowenstein

Tabata na februari 2022 cu Ministerio Publico a cera e caso Avestruz contra e compania Pristine Estates NV di Alfredo Lowenstein, cu ta doño di e edificio di Holiday Inn Resort & Casino, como sospechoso den e investigacion penal. A haci esaki por medio di un transaccion di no menos cu un miyon florin (Afl. 1.000.000,=).

E acusacion

Tabata sospecha Pristine Estates NV di actieve omkoping (soborno), cu e lo a paga placa bou mesa pa haya tereno of pa haya un beneficio cu tereno di gobierno. Ministerio Publico ta di opinion cu tin suficiente prueba contra Pristine Estates NV y cu e echo pa cual Ministerio Publico a dagvaard Pristine Estates NV. Pero, considerando tur echo y circunstancia bao di cual e specificacion cu no tin partidonan perhudica cu interesnan cu na cualkier forma lo por daña na momento di un transaccion, Ministerio Publico ta mira un transaccion como e afdoening mas apropia pa Pristine Estates NV.

Alfredo Lowenstein, doño di Lionstone Development a cuminsa su operacionnan den e mundo hotelero na Miami, desde aña 1966. Na 1997 el a cumpra Curaçao Casino Resort y na 1999, a cambia e propiedad den Sheraton Resort & Casino, y na 2003 a cambie den Hilton Curaçao & Casino. Na 1999 el a cumpra Holiday Inn Hotel & Casino Aruba cu 600 camber. Na aña 2020 el a habri Dreams Curacao despues di un renobacion di 15 miyon dollar. Na 2021 el a inverti 7 miyon dollar pa renoba Floris Hotel na Corsou y habrie como Zoetry Resort Curacao. E tin varios hotel na Merca tambe.

A scoge pa e placa

Ta bon pa splica cu fiscal di Ministerio Publco tin dos opcion den e caso aki. Sea ta hiba e compania dilanti hues pa soborno di un minister y di cual e compania por haya un multa di solamente shen mil florin of ta yega na un transaccion cu ne pafo di corte y asina evita cu e ta haya un castigo penal riba nan nomber. A scoge pa e ultimo, pasobra ey no tin un limite di con halto e transaccion por ta.

Lowenstein a brasa e “deal” cu dos man

Alabes, ora di yega na e transaccion, a laga conta cu e sospechoso Pristine Estates NV ta un rechtspersoon. Contra un rechtspersoon hues penal por impone solamente sancion financiero. E boet maximo cu un hues penal por impone pa e hecho aki ta Afl 100.000,=. Ministerio Publico ta di opinion cu e suma total di e transaccion, esta un miyon florin, ta husto pa cu e echonan y pa cu e rol specifico cu e NV tabatin den Avestruz. Tanto Ministerio Publico como Pristine Estates NV ta considera e transaccion aki un afdoening apropia di e caso penal, mirando tur e echo y e circunstancianan.

Ta paga pero no ta acepta culpabilidad

Cu Pristine Estates NV a cera e transaccion aki no kiermen cu Pristine Estates NV ta admiti culpabilidad penal y tampoco cu e ta admiti di lo a ricibi algun benificio ilegalmente. Ministerio Publico ta enfatisa cu e transaccion no tin influencia riba e procedura penal contra e otro sospechosonan den e caso.

Pero a condena Benny Sevinger si

Locual hopi hende no por caba di compronde ta, dicon a laga Alfredo Lowenstein bay, pero a uza su donacion na e fundacion di Benny Sevinger si pa castiga e politico. Ta conoci cu den caso di soborno (omkoping) semper bo tin dos partido. E asina yama “actieve omkoping” y e “pasieve omkoping”. Pues, Alfredo Lowenstein a haci cuater donacion di 10.000 florin cada un na e fundacion di campaña politico di Benny Sevinger (AVP), di cual hues ta haya cu e suma no ta normal y ta memey di negosacion pa haci cambio na e tereno di Holiday Inn Hotel, dun’e permiso pa traha 400 camber mas y rek su permiso di erfpacht cu 60 aña mas! Corte ta haya cu un compania no lo aporta cu 40 mil florin sin spera nada a cambio y esey Sevinger mester tabata sa y ta consciente di dje tambe. E unico interogatorio ta, si Sevinger ta culpabel pa tuma 40  mil florin na donacion, dicon Alfredo Lowenstein, cu ta esun cu a haci e donacion no ta culpable anto penalmente?

“Get out of jail free card”

For di momento cu fiscal a cera deal cu un sospechoso y lag’e paga 1 miiyon florin pa libr’e di tur acusacion y persecucion penal, e ta duna un impresion robes di nos sistema hudicial. Por compara e transaccion di OM cu un “Get out of jail free card” di e wega “Monopoly”. Specialmente den casonan di corupcion e preguntanan ta keda bin bek: “Klassenjustitie? Onderhandelen in achterkamertjes?” 

Con ley ta atende cu soborno

Den e cuadro aki ta bon pa nos para y pensa un rato: e ta hustifica pa OM cera un deal cu un sospechoso den caso di corupcion? Al fin y al cabo no ta dealmento pa beneficio personal ta e esencia di corupcion? Nos tur sa cu e manifestacion mas obvio di corupcion ta soborno. Soborno ta rekeri por lo menos dos partido dispuesto pa deal cu otro: esun cu ta soborna (soborno activo) y e ambtenaar of minister cu ta laga su mes wordo soborna (soborno pasivo). 

Esun cu ta soborna un minister ta castigabel ora e ta haci un donacion of un promesa cu e proposito pa stimula un ambtenaar pa tuma cierto decision of como recompensa pa algo cu un ambtenaar a haci p’e. E minister of e ambtenaar na su turno ta comete soborno pasivo ora e sa of e ta sospecha cu e donacion of e promesa di e otro persona tin como proposito pa e haci algo of laga di haci algo. Cu otro palabra esun cu ta soborna ta cumpra un accion di un entidad legal cu ta desvia di locual eigenlijk ta conta pa tur hende. 

Di e manera aki nos por mira soborno hasta como un atentado riba democracia y igualdad: en bes cu autoridadnan ta husga a base di ley cu ta conta pa tur hende, ta duna preferencia na esun cu tin placa y ta dispuesto pa paga pa un trato preferencial. Por ehempel: si un persona ta soborna un hues, e hues lo dicta na fabor di esun cu ta dun’e un beneficio, mientras cu esun cu tin derecho segun nos leynan ta keda man bashi. 

Fiscal por cera un deal asina

Interesante ta cu articulo 1:149 di nos Codigo Penal ta permiti fiscal den algun situacion pa yega na un deal cu un sospechoso pa asina evita un caso penal dilanti hues. Fiscal por bin cu algun exigencia tambe, manera exigi pago di un suma cu no mag di surpasa e suma maximo cu hues por impone como boet pa un echo castigabel. Tin algun excepcion riba e regla aki y en particular fiscal mag di exigi e suma igual na e beneficio ilicito cu e persona a gosa pa motibo di e soborno (wederrechtelijk verkregen voordeel). E gran bentaha di e deal aki pa un sospechoso ta cu hues nunca lo por declara e persona culpabel ni establece cu un acto castigabel a tuma luga.  

Alfredo Lowenstein a deal cu Benny despues deal cu fiscal

Pero ta hustamente e dealmento aki ta causa cu e preguntanan den caso Avestruz, pasobra no ta dealmento a pone cu e persona huridico aki a bira un sospechoso? Awo ta dealmento ta scap’e di un sentencia di hues. Pero no solamente esey. Di tur sospechoso aparentemente ta solamente un ta un persona huridico, un compania. Segun Ministerio Publico, hues lo por impone solamente sancion financiero, un boet di 100 mil florin, riba e compania. Pero dicon fiscal no ta bisa cu ademas di boet, hues por kita e beneficio ilicito? E beneficio ilicito cu Pristine Estates NV a gosa aparentemente tabata 1 miyon florin, pasobra fiscal mes no mag di surpasa e boet cu hues por impone.

E wega di persona huridico

Pero tin mas pregunta, pasobra un entidad huridico no por actua pa su mes. Awo Ministerio Publico ta haci comosifuera cu Pristine Estates NV por a actua como  spirito, pero si tabatin soborno, mester tabatin un hende di carni y weso pa ofrece e soborno. E persona ey si por a haya un castigo di prizon, pero door di e deal aki hues nunca lo por dun’e un sentencia pasobra e deal cu fiscal ta encera cu Ministerio Publico nunca lo hiba e echonan dilanti hues. Como cu e deal ta cu e compania, e compania ta haya e strafblad y e hende di carni y weso tambe ta scapa di haya un strafblad. Mientrastanto e otro sospechosonan si no a gosa di e “Get out of jail free card”.