Tur empresario tin cu wak si ta tuma hende si gastonan subi

Nos tin cu interpreta Aruba como un negoshi, segun economista Randall Croes durante un conferencia di prensa yama pa Camara di Comercio.

Den un negoshi tin espacio pa bo mehora e pago di bo trahadonan, ora bo ta bende mas. Den e economia di Aruba, esey ta nos producto nacional bruto, nos GDP. Esey ta loke tur negoshi di Aruba ta factura na benta, simplifica y for di eynan por haci cambio. Gobierno por cobra belasting of nos ta paga mas salario.

E expectiva, si gastonan subi den futuro, ta haci cu tur empresario wak bon si nan ta bay tuma hende na trabao, si bo gastonan ta subi.

Nos tin un sector hotelero cu tin cu competi cu hotelnan estableci na otro paisnan, unda cu salario minimo ta mita of menos di esun di nos. Tur e salarionan ta menos. Nan gasto di operacion ta hopi mas abao cu di nos y nos tin cu competi cu nan toch. Nos mester tin masha cuidao ora cu nos ta mishi un parti fundamental di costo di nos hotelnan, pasobra placa tin cu sobra pa nan paga winstbelasting y tur otro belasting pa Gobierno haya su parti.

Mester evalua si un negoshi asina sa cu su gasto ta bay subi, e tin cu hisa su prijs. Nan no ta dicidi hisa prijs. Si bo gastonan subi, sea cu loke bo cumpra di exterior pone den bo tienda, a bira mas caro, bo tin cu pone den bo margen. Gasto fiho di operacion, manera si banco hisa interes, nos tin cu bay recupera e placa pa bay paga banco. Den e prijs bo ta recuper’e. Tin hopi consecuencia den expectativa di nos economia cu nos tin cu evalua.

 

Inflacion

Tin biaha bo tin cu evalua e aumento di un salario ta pa recupera perdida di poder di compra. Pero si nos inflacion pa casi 5 aña ta flat of negativo, esey ta nifica cu e poder di compra a wordo conserva. Si na un supermercado algun berdura ta subi di prijs, pasobra tin sekia na California of na Venezuela berdura no ta bin, ta cosnan temporario. Pero e averahe e prijs di awa a keda bao di control, prijs di gasolin a baha, etc. E poder di compra di e poblacion, no a wordo asina afecta. No tin un problema cu nos costo di bida ta subi cu ta bay resolve cu un cambio den salario.

 

Tambe kico Gobierno por haci pa nos placa yega

Si un minimum looner mester gasta entre 12 pa 16 florin pa dia pa transporta su mes pa bay trabao bin bek, ken tin cu resolve e problema ey. Nos comerciantenan individual no por haci nada. Esun cu ta traha caminda ta Gobierno. Pero e busnan mester circula den cayanan manera colebra cu no ta traha mucho eficiente y tin cu paga pe. Gobierno ta eynan pa yuda pa nos resolve e problema di transporte. Ban purba di baha e gasto di transporte, trahando camindanan mas eficiente. Lo bay tin un ringweg. Ban purba di probecha di e infrastructuranan aki pa crea un impacto positivo.