Si bo bay biba afo of si bo keda tanto tempo for di Aruba bo mester laga Censo sa

Nos ta biba den un estado di derecho y den un estado di derecho nos tur na e pais aki tin cu sigui e reglanan cu ta poni den nos leynan vigente. Nos no ta biba na Aruba den un anarkia caminda nos por haci y deshaci manera nos kier.

Segun director di Censo Sharin Luydens, nan ta traha cu e ley cu yama Landsbesluit Bevolkingsregister. Den e ley aki ta para bon cla den articulo 12, kendenan ta e poblacion, kende ta e hendenan cu tin derecho di ta inscribi y por ta den e censo. Esey ta bisa cla cu e hendenan cu tin un luga di biba na Aruba.

CENSO ta informa dicon ta schrijf uit un persona for di registro

Posted by 24ora on Wednesday, August 22, 2018

Ken esakinan ta

Segun ley y hurisprudencia ta hendenan cu a base di hecho, tin nan centro di actividad aki na Aruba. Bo ta biba aki na Aruba. Tin hurisprudencia cu ta bisa cu bo por ta paga belasting mes, bo por tin auto na Aruba, bo por tin cas na Aruba. Pero en realidad bo no ta biba na Aruba, bo no tey na Aruba e suficiente tempo cu por bepaal cu bo ta biba akinan, no ta dunabo e derecho di ta inscribi.

Tambe den articulo 28 di e Landsbesluit Bevolkingsregister, ta papia cla, cu si bo ta bay biba un otro caminda of bo ta keda tanto tempo afo, bo tin cu indica esey na Censo.

Segun articulo 28, inciso 2, Censo tin e obligacion di cumpli cu ley y sacabo for di e registro. Segun articulo 1 y 35 ta bisa cla. E director di Censo ta responsabel pa e registro aki pa ta constantemente corecto. Mester hiba control constante pa ta sigur cu e registro aki ta corecto tambe. Ademas di esey e hefe ta huramente apart dilanti di Gobernador pa e haci su trabao bon, balente, honesto y fiel, segun e reglanan aki di Bevolkingsregister. No ta cuestion cu Censo ta dispone kende si y kende no. Si bo no ta biba na Aruba, bo tin e obligacion di geef esaki aan y si bo no haci esaki, Censo mester ta obliga di schrijf bo uit.

Firma liber

Den e caso di sr. Luis Silva, segun Luydens, tin un firma liber. E firma liber aki bo ta haya despues di tanto tempo biba na Aruba. Esey ta dunabo derecho pa bo biba na Aruba. Un firma liber ta un permiso pa bo por biba na Aruba.

E ley di admision ta bisa tambe cu bo ta perde e derecho di e firma liber ey, si bo bay biba otro caminda. Sinembargo, si bo por prueba cu bo a bay pa estudio of dokter pa un x tempo, bo por hay’e bek, pero esaki ta na Dimas e tin cu wordo regla. Censo no ta autoridad riba admision. Pues, si e por prueba na Dimas cu el a bay pa estudio of pa dokter, e ta haya su firma liber, cu e por bin schrijf su mes bek na Censo, si en berdad e ta biba na Aruba. Pasobra si e bay schrijf su mes bek na Censo y bolbe bay biba afo, lo bolbe schrijf’e uit.

Tanto aña cu a pasa ta biba na Aruba, semper e lo keda registra y si a biba 20 aña na Aruba, semper por haya un declaracion cu a biba x tempo na Aruba. Si a bouw op pensioen, pasobra a biba na Aruba, e pensioen ey tampoco bo no ta perde. Por verifica cu SVb. Loke a bouw op na pensioen, bo no ta perde. Esey no tin di haber cu e bevolkingsregister. Bevolkingsregister ta Censo su tarea ta pa tene limpi y corecto. E hendenan cu tin derecho pa ta inscribi den dje, ta hendenan cu en realidad cu ta biba na Aruba.

Derechonan

Silva a menciona cu mirando su edad, ta contra di derechonan internacional cu no por schrijf’e uit. Segun Sharin Luydens di Censo a splica cu semper nan ta actua a base di ley. Contra di tur decision cu a haci of contra tur decision di tur departamento tin e caminda cu por cana y e caminda aki ta e LAR Voorziening. E por bay LAR. Si un hende tin un obhecion encuento un decision di Censo, su caminda semper ta habri pa LAR. Pero ley ta papia cla. No ta ley di Aruba so. E ta ley cu ta valido den henter reino. No ta Aruba so ta aplica e ley aki. Corsou, St. Maarten, Hulanda, henter reino y algun pais Europeo tambe. Si bo no ta residencia, bo no ta residente, bo no ta biba na e pais, bo ta wordo uitgeschreven. E no tin di haber cu bo nacionalidad.

Por ehempel, si un hende ta di un otr nacionalidad di Aruba, el a haya su  nacionalidad Hulandes na Aruba. Si e bay biba afo na Colombia, e tin cu schrijf uit, pero door cu el a haya e nacionalidad Hulandes door di opta pa naturalisacion, e lo por bin bek semper na Aruba, pasobra e ta Hulandes cu a naturalisa na Aruba.

Den caso di firma liber, ta un otro cos. Ora cu haya un firma liber, bo ta haya un permiso pa bo por biba na Aruba. Pero si bo no biba na Aruba mas, bo ta perde e derecho di firma liber ey. Ta dos diferente cos, segun Sharin Luydens.