Tabata dia 29 di juli 2022 cu WEB, ELMAR y Utilities Aruba N.V. hunto a anuncia aumento di prijs di awa y coriente na Aruba. A subi tarifa di coriente cu casi 23.9% y e tarifa di awa a subi cu un averahe di mas o menos di 27.77% pa uzo domestico parti den diferente bracket. E permiso cu nan a haya ta pa aumenta tarifa te cu seis luna, pues te fin di januari 2023. Entrante 1 di februari 2023 e tarifa mester a cambia of mester a regresa na gobierno cu un otro proposicion, locual nan no a haci y pa cual a informa nan cu nan ta actuando ilegal y contra nan “concessievoorwaarden”. Nan a compronde esey masha lihe y aunke na inicio a contesta un poco arogante, den di dos carta a propone un reduccion mesora, cu awo gobierno mes ta evalua!
“Mi no por bisa cuanto e tarifa lo baha pasobra e no ta asina-asina ta baha tarifa sin mas. ELMAR a manda un proposicion completo aden pero nos no ta satisfecho cu ne y nos mesun expertonan ta atendiendo cu tanto WEB como ELMAR pa yega na un prijs husto pa nan y pa pueblo. Manera cu e tarifa ta, e lo no keda. Pero cuanto e lo baha mi por bisa te otro siman”, asina Minister mr. Geoffrey Wever a contesta diabierna atardi cu un bos di satisfaccion y orguyo. E ta contento cu tin luz na horizonte, specialmente pasobra e ta biaha e weekend aki y tabata kier pa e asunto aki ta regla prome e biaha.
Ora a aumenta awa aña pasa
Clientenan a mira e aumento den nan recibo na september 2022. E ahuste a ilustra un aumento di por lo menos 27.77% pa uzo domestico. Pa loke t’e tarifa no residencial, e tarifanan a subi di 9,50 te cu 11 florin pa m3. Tin di remarca p’e tarifanan di agricultura no a bin cambio cual ta 5,50 pa m3 basa riba compra minimo garantisa di 10m3.
Ora a aumenta coriente aña pasa
Debi cu WEB a aumenta prijs di coriente cu e ta bende na ELMAR, e compania di distribucion di coriente a hay’e obliga na aumenta prijs di coriente na publico cu por lo menos 23.9%.
Con e structura ta hinca den otro
WEB Aruba N.V. ta bende N.V. Elmar coriente na Afl. 0,39 pa cada kilowatt-uur. WEB ta bende ELMAR mas o menos 800 miyon KW/u pa aña. ELMAR ta pone Afl. 0,12 di ganashi riba dje y ta bende coriente na Afl. 0,51 pa cada KW/u cu su clientenan.
E 12 cen di ELMAR ta bay na:
1. Net-verlies (6.5%) door di transporte riba e grid
2. Gasto operacional
3. Inversion
Pues, e 12 cen ta decision di Minister di Asuntonan Economico, mara na e “Aansluitings Voorwaarden”. E decision di baha tarifa ta den man di Minister Geoffrey Wever mes!
WEB a come den su reserva:
WEB tin un reserva di 150 miyon florin na banco. Door cu Gobierno no a permiti nan subi tarifa, a forsa WEB come den su reserva. E reserva ta condicion di e banconan cu a fia WEB, ELMAR y Utilities den e “Consortium Loan”.
Comercio ta subsidia pueblo:
Consumidonan ta cuminsa paga 39 cen pa kilowatt/uur den e tarifa mas abou, pues menos cu 51 cen pa Kilowatt-Uur. Hotel y negoshinan grandi ta paga un tarifa extra, pa subsidia e consumido residencial. ELMAR ta yam’e un “cross-subsidy”.
Sino baha tarifa…Gobierno lo hiba ELMAR y WEB dilanti Corte
Despues di e video cu N.V. ELMAR a emiti diahuebs anochi laat riba nan pagina di facebook y cu a manda pa media, mesora a lanta basta stof na adres di Minister Geoffrey Wever di Asuntonan Economico. Tabata un forma straño pa un compania nacional atende cu un minister, via un video riba Facebook. Pa hopi, esey a mustra un tipo di arogancia y hasta otronan a consider’e onbeschoft. Asina mes, aunke e deadline tabata pa 12:00 pm di diabierna, NV ELMAR a contesta pa 12:28 pm y su tras un otro carta pa 1:35 pm cu un proposicion pa baha tarifa di coriente. “Nos ta contento cu ELMAR a tuma e demanda di Gobierno na serio y a bin cu un propuesta pa e tarifa di coriente nobo y tambe a duna un splicacio di nan propuesta”, asina e mandatario a duna di conoce diabierna atardi riba su pagina di Facebook.
No ta contento cu e propuesta
Sin kier bay den detaye di e propuesta, e minister a cuminsa na bisa si di no ta contento cu e propuesta ricibi. A dicidi cu nan mesun expertonan financiero ta repasa e propuesta y e hustificacion cu ELMAR a manda, basa riba locual WEB ta baha na tarifa di produccion. Na caminda Gobierno lo informa ELMAR kico ta nan decision y pa forsa un aumento husto pa pueblo pero tambe den margen di locual ta posibel pa mantene ambos compania solvabel.
Otro siman lo tuma decision
Gabinete Wever-Croes II lo uza e dianan aki pa asina e conseheronan financiero por core e cifranan di tanto WEB y ELMAR pa mira unda tin espacio pa baha e tarifa mas posibel. Aunke cu e minister no ta menciona e oferta nos fuentenan ta indica cu WEB lo ta dispuesto pa baha nan tarifa cu solamente 3%, pues a aumenta prijs cu casi 30% pero ora di baha kier bah’e cu 3%. Ta mas cu claro cu esey nunca lo cay den bon tera cerca pueblo, pesey e minister ta haci lo corecto di revisa e hustificacion di e companianan di utilidad, pasobra de lo contrario, ta e mandatario lo paga e prijs politico pa ta permiti wega cu prijs di utilidad cu tin un efecto directo riba inflacion y riba gastonan mensual den tur hogar!