Dr. Alex Schwengle: Por trata pashent intoxica cu “CO” si ta na tempo

Desde ayera nochi pa awe marduga, e tema mas discuti ta e ultimo sucedido na Latin Passion Bar na San Nicolas, caminda cu dos persona a fayece na e sitio y tin dos otro persona cu ta luchando pa nan bida den Hospital dor di intoxicacion. Pero pa nos cera conoci mas di cerca cu e impacto di e intoxicacion, e sintomanan y posibel cura, nos a acerca Dr. Alex Schwengle, specialista di pulmon, pa comparti su conocemento y experiencia di nos usuarionan.

Kico ta CO

CO ta koolstofmolekuul y un zuurstofmolekuul. Tin diferente tipo di gas existente, manera metano, cu porcierto no tin holo. CO tampoco no tin holo. E peliger di CO ta cu e tin un caracteristica diferente. E ta mara su mes cu e hemoglobina den sanger. Hemoglobina ta haci e sanger cora. Ora bo hala rosea, bo sanger ta pasa pick up e oxigeno y ta transporta esaki na e organonan. E organonan ta tuma e oxigeno y esey ta loke ta tene nos na bida. Ta importante pa compronde cu e ‘rode bloedcellen’ ta percura pa nos tuma e oxigeno, pero alabes pa nos saca e CO2 (kooldioxide) for di nos curpa.

Esey ta e sistema cu nos tur ta biba. E fastioso di CO, compara cu CO2, cu nos ta saca normalmente cu nos rosea, cu e ta mara y e no ta los. E ta dal mara na e hemoglobina y e no ta los. E problema di esey ta, cu si bo haya suficiente CO mara na e hemoglobina na dado momento, bo no ta bay tin hemoglobina pa transporta oxigeno. Esey ta nifica cu bo ta bay den un anoxemia. Bo curpa no ta bay haya oxigeno mas y e organonan ta muri, entre otro celebro, ta haya daño na riñon y tur e otro organonan ta haya daño.

ENTREVISTA: Specialista di pulmon, Dr. Alex Schwengle: por trata pashent intoxica cu CO si ta na tempo

ENTREVISTA: Specialista di pulmon, Dr. Alex Schwengle: Por trata pashent intoxica cu "CO" si ta na tempo. Click e link pa mas https://24ora.news/3fWmTjB

Posted by 24ora on Thursday, July 23, 2020

Silent Killer

Bo no por hol’e. Segun dr. Schwengle, en principio, si haya e persona na tempo, ta duna terapia cu hopi oxigeno y gradualmente e CO ta sali for di su curpa y ta haya cada bes mas oxigeno. Si e persona ta na tempo, no tin ningun problema. Si dura hopi largo, na dado momento e persona ta pass out y no ta ni lanta fo’i soño. Cada bes e daño na e organonan manera e celebro, ta bira mas grandi. Dado momento e persona no ta lanta mas y ta fayece.

Dr. Carlos Alex Schwengle tabata conoci den mundo di politica, pero alabes e ta un specialista di pulmon desde aña 2009 y for di 1 di januari 2010, e ta trahando como specialista na Dr. Horacio E. Oduber Hospital. Dr. Schwengle tin 10 aña di experiencia y ta den e cuadro aki mes, 24ora.com a acerk’e pa e conta nos di e sintoma y consecuencianan di un intoxicacion di CO.

Ayera tabatin tres scenario

Tin tres scenario den e caso ya conoci na Latin Passion Bar. Tin un persona cu a lanta pero no ta corda nada. Tin un persona den coma y tin dos persona cu a fayece. Segun dr. Schwengle ta posibel cu por ta sintomanan door di e intoxicacion, apesar cu e no conoce detayenan di e caso, pasobra e mes ta na cas cu vakantie. Tin cu tene cuenta, segun cu e por a compronde di medionan di comunicacion, si ta papiando di un generator den un luga cera, no ta papiando di un gas so. Lo por tin mas gas.

CO ta un di e peligrosonan, bo no ta hol’e y e ta duna un hipoxemia, esta falta di oxigeno for di e organonan masha pisa y si tarda suficiente, e dañonan por ta ireversibel y hasta morto. Pero tambe tin posibilidad cu por tin otro gasnan envolvi. No mester lubida, por tin gasnan di solfato y otro gasnan cu ta toxico pa e organonan.

El a yega di pasa

Sa tin mas caso, pero danki Dios no hopi. Dr. Schwengle a haci uzo di e oportunidad di conseha pa semper pensa bon. Unda cu por tin candela por tin formamento di gas. No haci cosnan riba bo mes. Ta bay tin di haber cu generator. Cualkier mashin cu ta draai riba diesel, gasolin of cualkier forma di biofuel, laga expertonan duna un conseho. Ventilacion ta importante. 

Tabata tin varios caso di esaki den pasado. Aunke candela ta algo otro. Den candela tin diferente sorto di exposicion di CO, pero tambe di smog, teer, etc. tur e cosnan cu bo ta inhala, pero ta algo full diferente.

Den e caso aki e silent killernan cu hende por haci cambionan den cushina. Manera instalacion di gas, nan ta instala cosnan cu nan no sa di nan. E ora ta importante pa semper acudi na expertonan adecua. Laga haci bo instalacionnan legal y si bo tin cualkier duda semper bo por acudi na DTI entre otro cu por haci inspeccion y mantene nan sigur.

E aña aki caba tabatin intoxicacion di CO, unda cu tabata tin un dama cu su yiu cu nan negoshi. Dado momento e instancianan concerni a haci investigacion y a bin haya e intoxicacion. Ta bon mes cu e pashentnan a bin na tempo y despues di tratamento nan por a bay cas, despues di un dia.

Tin tratamento na Aruba mes

En principio e tratamento, si ta extrictamente CO, por trat’e aki na Aruba mes. Si tin hopi daño na e organonan tambe por trat’e. Nos tin un Intensive Care bon ekipa. Tin algun tratamento y den e caso aki no, cu mester manda e pashent afo, lo haci esaki. Pero den CO intoxicatie hopi biaha, si e bay hopi leu, ta haya hopi daño na organonan. Por ehempel si ta e riñon a faya, temporalmente por haci dialyse. Si e pulmon no ta funciona, por intuba e pashent na un ventilator, etc. Pero lastimamente tin cu bisa, si e celebro a pasa hopi ora sin oxigeno, dado momento e celebro ta morto, eynan si no tin nada mas pa haci.