AZV: Bon pa sa…cu bo por proteha bo mes contra malesanan sexualmente transmiti

Malesanan sexualmente transmiti. E palabra ta papia pa su mes…bo ta haya e malesanan aki ora bo tin relacion sexual sin proteccion, sin uzo di condom. E causa di e malesanan aki por ta varios. Por ehempel herpes genitalis, hiv y hepatitis B ta wordo causa door di un virus. Cerca chlamydia, gonorrea y syfilis un bacteria ta e causante. Cerca ‘sarna’ un bestia masha chikito (mijt) ta e malhechor. Y schaamluizen bo ta haya door di un insecto. 

Cada persona tin e libertad di expresa su mes con e ta desea y pues scog’e cu kende e kier tene relacion sexual. Ta importante pa realisa si cu mester haci un escogencia consciente. E grupo di personanan cu riesgo halto pa malesanan sexualmente transmiti ta:

  • e hobennan y e hobennan adulto cu contactonan heterosexual, 
  • adultonan cu hopi cambio den contactonan sexual, 
  • hombernan homosexual of bisexual, 
  • hombernan hiv-positivo cu tin relacion cu (diferente) homber.

E gran mayoria di malesanan sexualmente transmiti ta wordo diagnostica cerca hoben adulto. E hoben adulto ta pensa cu pa motibo cu e tin relacionnan corto of largo ‘fiho’, e no ta na riesgo. E pensamento cu no ta trata di ‘cambionan di pareha of contacto sexual’. Sin embargo, esaki no ta corecto. Ta lubida di haci test prome cu drumi cu otro. Concecuentemente no ta uza condom cual por resulta despues den e noticia fastioso cu ‘bo tin of a haya un malesa sexualmente transmiti’. Bon pa sa cu bo por evita e noticia fastioso ey door di proteha bo mes pa medio di condom.