Village ta di fiesta: Coralie Godet a cumpli 100 aña di bida!

Riba un dia manera awe, 16 di mei, pero 100 aña pasa, esta na aña 1920, a nace Coralie Godet-Warner na St. Maarten. El a traha 12 yiu, di cual 9 ta na bida ainda y 4 ta bibando na Aruba. E demas yiunan a yam’e awe via zoom, pasobra dor di pandemia no por biaha. Henter famia (5 generacion) tabata hunto virtuamente pa desea nan mama, wela y bisa wela, pabien awe!

Coralie Godet ta biba na Caya Bonaire # 28. El a conta cu el a bin biba na Aruba desde aña 1938 y ta biba na e mesun cas ey den Village desde aña 1953. Awo e adres ta Caya Bonaire, pero e ta corda ainda cu tempo el a bay biba ey, e adres tabata Village Noord # 14.

Village ta di fiesta: Coralie Godet a cumpli 100 aña di bida!

Village ta di fiesta: Coralie Godet a cumpli 100 aña di bida!Pa mas info: https://24ora.news/364pGTX

Posted by 24ora on Saturday, May 16, 2020

E ekipo di 24ora.com awe a presenta na e cas di sorpresa. A regala e cumpleañera un “cadeaubon” pa haci compras na Johnson Supermarket. Tambe a hiba poco blaas di 100 aña, pa subraya e edad respeta cu e señora a cumpli awe. El a keda masha contento cu e bishita awe, memey di famia, conoci y bisiñanan cu tambe a pasa yama pabien.

Coralie Godet a conta awe cu e secreto pa biba largo ta come bon, bebe bon, traha duro y biba contento. El a traha pa hopi aña na cas di hende den Colony, haci cas limpi, laba paña y strica. E ta corda si cu su añanan mas hoben tabata “rough” y den e momentonan ey, semper el a resa y pidi Dios pa haci su añanan di biehes mas suave. Y awe e ta convenci cu Dios a scucha su peticion y e ta masha gradici pa e bendicion di por a alcansa e bunita edad aki y bibando tur dia “Happy Days”.

Varios habitante riba 100 aña na Aruba

Mester menciona cu tin un lista di ciudadanonan di edad avansa riba nos isla, pues cu a surpasa 100 aña y tin un lista cu lo cumpli e bunita edad ey e aña aki ainda! Estadistica ta bisa cu tin 10 habitante riba 100 aña na bida riba nos isla. Di e dies ciudadanonan aki, 7 ta hende muhe y 3 hende homber. Si Dios duna nan bida y salud, e luna aki di mei lo bin 2 ciudadanonan mas riba e lista di centenarionan, pues den luna di mei tin 3 hende a cumpli 100 aña. Na luna di augustus ta bin 2 mas.

E hende homber cu edad mas halto na Aruba ta Frans Croes, cu tin 102 aña di edad. E ta gosando di su bida y ta activo ainda. E ta tata di entre otro Maybeline Arends-Croes.

Kico ta un centenario?

Un centenario ta un persona cu a alcansa of pasa e marca di 100 aña di edad. Como cu expectativa di bida mundialmente ta hopi bou di 100 aña, ta haci cu ciudadanonan cu yega e edad ey ta considera di a biba bon y como tal a biba largo. Na aña 2012, Nacionnan Uni a estima cu tabatin 316.600 persona na mundo cu 100 aña di edad of mas. Ta bon pa añadi cu rond mundo expectativa di bida ta subiendo debi na miho cuido medico. Na Inglatera por ehempel nan ta estima cu un tercera parti di babynan cu a nace na aña 2013 lo biba pa por lo menos 100 aña largo!

E record di e habitante cu e edad mas halto actualmente na Aruba ta riba nomber di Mary Benjamin, naci na Sint Kitts riba dia 14 di juli 1910. E ta completamente na su tino y ta move independiente. E ta bibando cu su unico yiu na bida, esta Joseph Henderson den De La Sallestraat. Prome cune tabata Maria “Mai” Maduro cu a fayece cu 109 aña di edad. Si Dios duna Mary bida y salud, e ta cumpli 110 aña dentro di 2 luna.

Hapon tin e record

Actualmente Hapon tin e cantidad mas grandi di centenarionan na mundo, compara cu tur otro nacion. Den nan Censo di aña 2017 a conclui cu nan so tin 67.824 ciudadano cu tin 100 aña of mas. Proporcionalmente tambe nan tin mas, pues 34,85 ciudadano riba 100 aña pa cada 100.000 habitante den e pais. Hapon a cuminsa administra su ciudadanonan di 100 aña desde aña 1963 caba, ora nan tabatin 153 ciudadano so cu e edad ey. Na aña 1998 nan a surpasa 10.000 habitante, na aña 2003 a pasa 20.000 y na aña 2009 a pasa 40.000! Nacionnan Uni ta estima cu na aña 2050, Hapon lo tin 272.000 habitante di 100 aña of mas.

E persona cu edad mas avansa na mundo ta Kane Tanaka di Hapon, cu 117 aña di bida, naci dia 2 di januari 1903. E record di e hende muhe cu a yega di biba mas na mundo ta Sarah Knauss di Merca (1880–1999) cu a biba te cu 119 aña y 97 dia. E homber cu e record den “biba mas” ta Jiroemon Kimura (1897–2013) tambe di Hapon, cu a biba 116 aña y 54 dia.

Hende muhe ta biba mas

Mescos cu na Aruba, cu mayoria di esunnan riba 100 aña ta hende muhe, na Hapon e cifranan ta mas alentador. Na aña 2016, Hapon tabatin 57.525 hende muhe di 100 aña of mas mientras cu e cantidad bou di e hende hombernan tabata apenas 8.167, pues un ratio di 7:1. Esey cu awo el a baha poco, pasobra un tempo e ratio tabata di 11.6:1.

Ciclo di bida di e hende muhe, for di su nacemento te na su fayecimento.

Expectativa di bida na Aruba

Na Aruba, di acuerdo cu cifranan oficial, e edad promedio di fayecimento general ta di 79.1 aña. E expectativa di biba pa hende homber ta 77.2 aña y 80.6 aña bou di hende muhe. E expectativa aki a subi e ultimo decadanan aki, debi na mas y miho cuido medico y opcionnan pa biba mas largo compara cu antes.