Cu sosten di Merca: Polis di Aruba ta avansando den combati crimen cibernetico

Nos so por logra hopi pero ora uni forsa cu otro paisnan, nos ta logra mucho mas. Esey ta por lo menos e maneho nobo di Cuerpo Policial Aruba, cu ultimo lunanan ta invirtiendo masha den nan “hendenan” den un esfuerso pa prepara e polis pa e siguiente era den investigacion y mantencion di orden publico. Den e cuadro aki ta nota hopi iniciativa cu ta inclui atende curso y foro internacional di parti tur departamento di polis. Siman pasa a toca Comisario di Polis, Robert Candelaria, pa atende algun dia di reunionnan intensivo na Merca, enfoca riba “Cybercrime”.

E lucha contra crimen cibernetico, conoci mundialmente como “Cybercrime”, ta rekeri esfuerso coordina entre sector priva y autoridad di investigacion. National Cyber-Forensics and Training Alliance (NCFTA) ta hunga un rol esencial den e aspecto aki na Merca. A funda e entidad aki na aña 2002 caba; nan ta traha sin fin di lucro y mas bien ta ofrece un foro di confiansa y confidencialidad unda empresanan y polis por traha hunto pa identifica y desbarata e menasanan cibernetico mas urgente di awendia.

Kico ta crimen cibernetico?

Crimen cibernetico ta un actividad criminal cu ta envolvi un computer, un netwerk y aparatonan pega na e netwerk aki. Mientras cu mayoria criminal cibernetico ta uza crimen cibernetico pa genera ganashi, asina mes tin algun delito cibernetico specifico cu ta sosode djis pa daña, stroba of desactiva computernan.

Tocante NCFTA

NCFTA ta un espacio neutral y sigur pa comparti informacion, siña mutuamente y uni esfuerso pa lucha contra crimen cibernetico. E ta conta cu mas di 200 socio multisectorial, incluyendo actor grandi di e sectornan financiero, tecnologico y di salubridad. Danki n’e colaboracion aki, por a evita perdida na balor di 12.25 mil miyon dollar entre aña 2015 y 2023, segun informe di autoridadnan y socionan di e industria.

Nan specialisacion

E organisacion tin tres area di programa interconecta. E programa di Malware y Cibermenasa conecta na dos ekipo di inteligencia di menasa cibernetico (CTI) y siguridad empresarial pa combati e menasanan emergente colectivamente, anto den realtime. E ekipo aki ta sostene su socionan mediante investigacion tecnico, practica di recompilacion di inteligencia bon afina, reaccion na incidente y analisis di malware.

Kico ta malware?

E nomber “malware” ta mas bien un abreviacion di “malicious software”. Ta referi na dje pa cualkier “software” di computer cu criminalnan cibernetico (tambe yama piratanan di informacion) a desaroya, cu e meta pa horta datonan of daña/destrui computernan y sistemanan cu ta procesa informacion. Ehempel di malware comun ta inclui ora e IT di bo negoshi bisa bo cu bo computer ta infecta cu “virus”, “worms”, “Trojan viruses”, “spyware”, “adware” y “ransomware”. Tur e retonan aki operacion di bo sistema y bo negoshi ta producto cu a nace for di un mente criminal! 

Ta uza computer awendia pa laba placa

E programa Ciberfinanciero ta reuni e partidonan interesa di e sector financiero cu ta comparti inteligencia, recurso analitico y strategia di mitigacion di menasa pa combati fraude cibernetico, labamento di placa y otro actividad financiero ilicito. Por ultimo, e programa di Proteccion di Marca y Consumido ta enfoca pa desarticula e distribucion y benta mundial di producto falsifica, droga ilegal y fraude den e sector minorista.

Ta conta cu sosten di Gobierno Mericano

NCFTA ta anima su socionan di e sector priva pa uni y coordina esfuerso a traves di organisacion sin fin di lucro, cu ta actua manera centro p’e colaboracion operativo cu Gobierno Federal di Merca. Dia prome di maart 2023, e strategia nacional di Cibersiguridad di Cas Blanco a destaca NCFTA como un modelo p’e colaboracion publico priva.

Caribe Hulandes uni cu Merca

Mientrastanto Cuerpo Policial di Aruba (KPA) ta den proceso pa sigui desaroya y inverti den su unidad contra crimen cibernetico. Ta nota cu avancenan den e ambito aki ta cobrando impulso. Como parti di e iniciativa aki, KPA ta traha cu socionan local y internacional pa enfrenta e desafionan cibernetico y garantisa siguridad di nos pais.

E hefenan di e departamentonan di recherche (opsporing) di e cuerponan di polis di Caribe Hulandes, hunto cu e unidad di crimen cibernetico di Cuerpo Policial di Caribe Hulandes (KPCN), a realisa un bishita di trabao n’e conferencia “Disruption” pa obtene mas informacion riba con pa forma nan propio unidad di ciberdelincuencia. E bishita exploratorio aki ta un manera pa busca pa siña di otro expertonan den cibersiguridad y establece aliansa cu lo yuda KPA mantene e vanguardia den e lucha contra crimen cibernetico.

E cooperacion internacional y e colaboracion multisectorial ta fundamental pa enfrenta e menasanan cibernetico di awendia. Cu sosten di NCFTA y e compromiso di e organisacionnan manera KPA, por bisa cu tur siguridad cu ta nota claramente cu e esfuerso global pa desbarata crimen cibernetico ta den marcha!

Tocante Cuerpo Policial Aruba

A funda Cuerpo Policial Aruba na aña 1986 y ta conta awendia cu mas o menos 600 miembro, parti entre polis y personal civil, trahando incansablemente pa brinda siguridad na nos pueblo. Ta trata aki di mas o menos 375 hende homber, 104 hende muhe y 120 empleado administrativo, trahando den 4 districto, cu ward’i polis situa na Oranjestad, San Nicolas, Noord y Santa Cruz.

Orguyosamente Cuerpo Policial Aruba ta conta cu hopi respet internacional, specialmente pa su unidadnan special manera “Motor Unit”, “K9 Unit”, “Rapid Response Team”, “Arrestatie Team”, “Mobiele Eenheid” y “Duik Team”, sin lubida e departamentonan conoci di patruya y recherche cu ta bon entrena y capaz pa investiga y soluciona e casonan di mas complica.

Cuerpo Policial Aruba ta traha den cooperacion estrecho cu Cuerponan di Polis den Reino Hulandes manera Korps Politie Rotterdam Rijnmond, KLPD y RST, sin lubida otro partnernan internacional manera Interpol, DEA, FBI, RCMP, Force Protection Agency, ACCP y IACP.

Cuerpo Policial Aruba ta bou liferazgo di Altocomisario drs. Ramon Arnhem.