Colombia ta gaña riba Aruba: Sigaria di contrabanda tabata pa nan mes!

E negoshi di contrabanda di sigaria parce ta sigui di ta masha lucrativo. No ta prome biaha cu autoridad ta confisca un cargamento asina. Siman pasa tabatin un otro confiscacion. Prensa na Panama a publica cu dia 8 di maart ultimo, riba Dia Internacional di Hende Muhe, den un operacion cu asistencia internacional entre duana di Panama y Colombia, a para un barco riba lama grandi cu tabata nabegando direccion di Aruba y abordo a topa cu 1.4 miyon paki di sigaria, balora na 1.3 miyon dollar! Sinembargo, tur cos ta mustra awo cu e capitan a gaña menciona Aruba pasobra aki e barco no tabata biniendo.

Segun e informe, a aresta un total di ocho (8) persona di nacionalidad Colombiano y mester a haci uzo di armada, fiscalia general y Departamento di Duana di Colombia, cu ta esunnan cu a bati alarma despues di a haya tip di un traslado di mercancia. Obviamente e cargamento completo tabata di contrabanda, pues no a declara nada di dje na duana, pues e carga a sali ilegal for di Panama direccion pa Aruba, segun nan.

Na Aruba no ta importa Silver Elephant

Den e informe for di Panama no a specifica pa ken e cargamento aki tabata destina na Aruba, pero obviamente esun cu a paga pa e carga di contrabanda a keda sin hay’e. Mirando cu ta trata aki di marcanan desconoci pa nos mercado, e chens ta grandi cu e carga lo a djis pasa Aruba via zona franca pa sigui pa otro destinacionnan. Fuentenan den Freezone na Aruba a sigura cu no tabatin ningun barco for di Panama rumbo pa Aruba cu e marca di sigaria ey. Echo ta cu tin masha poco compania estableci ainda den Freezone Aruba cu ta importa y exporta sigaria, pues ta masha facil pa verifica ken ta bende of ta representa Silver Elephant na Aruba.

Segun fuentenan, e marca di sigaria aki ta procedente di China y como tal no ta conoci na Aruba y tampoco den e region aki banda. Pues, nunca a import’e y no ta riba lista di duana tampoco cu a yega di drenta of lo mester drenta nos isla.

Facil pa djis menciona Aruba

E capitan di e barco, awor deteni na Colombia, lo mester duna cuenta y rason awo di e cargamento grandi di sigaria ilegal cu a sali for di Panama y cu, ora a gara nan riba lama grandi, lo a menciona di ta bayendo pa Aruba. Esey a hala atencion pasobra ningun dia nan a menciona na Aruba cu nan ta na caminda y como tal na waf nan no ta sperando riba nan tampoco. Por lo menos un di e tripulantenan lo a menciona cu de facto, nan ta bisa Aruba, pero ora pasa cerca di costa di Colombia, nan ta bira drenta waf eynan y baha e sigaria na e pais di koffie.

Sigaria tin Freezone cu cabes riba awa

“Ta sigaria tin nos cu cabes riba awa”, asina por lo menos un comerciante cu ta haci negoshi ainda den Freezone Aruba a contesta, riba nos pregunta con importante sigaria ta ainda pa nos zona franca. Parce cu e industria di alcohol a cay drasticamente despues cu Schotland a cuminsa exporta directamente pa Colombia. Di e tempo ey e funcion di “hub” cu nos zona franca tabata gosa di dje, a bay perdi mesora. Consecuentemente, tur e paisnan cu tabata exporta alcohol pa Colombia, entre otro Panama, tambe a perde nan negoshi. Pues na Aruba, awendia, ta e cumpramento di sigaria di un pais y bende cu otro, ta locual ainda tin e poco companianan den Freezone Aruba, na bida.

Aruba ta gana masha poco, pero tin volumen

E asunto aki hopi biaha ta den discusion pasobra na Aruba nan ta importa e cargamento den forma ‘legal’, pues ta paga 2% di impuesto di “doorvoer” pasobra e carga no ta destina pa nos isla. Berdad ta cu e ganashi no ta hopi, pero e volumen si, loke ta haci cu tur tiki, na final por bira hopi. E carga ta keda algun dia den loods pa despues pone riba otro barco pa transport’e pa un otro pais. Con e cargamento a sali for di e pais di origen no tur ora ta conoci. Mescos tambe, manera a sosode hopi den pasado, cu carga ta sali legal for di Aruba y probablemente ta drenta ilegal na otro paisnan, pero esey Aruba tabata bisa “no ta nos cuenta”.

A confisca mas sigaria di contrabanda

Cuatro dia prome ya caba tabatin un confiscacion, na un waf na Panama, di 81 “paca di sigaria”. Un caha tin 50 carton (cada carton tin 10 paki). Esaki ta nifica cu a confisca 4.050 carton di sigaria, di diferente marca, balora na un poco mas cu 810 mil dollar. E informe no tabata relata cu si e cargamento ey tambe tabata pa Aruba.

Contrabanda di sigaria

Contrabanda di sigaria ta un mercancia cu facilmente y den forma rapido por converti den placa legal pa e organisacionnan criminal. E comercio ilicito di sigaria ta defini den e produccion, importacion, exportacion, compra, benta of di ta den posecion di productonan di tabaco cu no ta cumpli cu ley, asina Financial Action Task Force (FATF) ta catalog’e. Ta referi na contrabanda ora ta importa sigaria for di exterior sin paga impuesto. Ora menciona falsificacion ta pasobra a fabrica un sigaria sin autorisacion di e doño legitimo, cu intencion pa gaña e consumidonan y keda sin paga impuesto. Autoridad ta sigura cu contrabanda di sigaria ta un delito conoci pa cartelnan criminal.