Tur dos por pega via rosea y man sushi: Corsou den gara di influenza y Covid

Mientras cu na Aruba ta papia di un andanza, unda cu hopi hende tin “griep” pisa, cu tosamento y keintura, ya caba na nos isla ruman Corsou, Departamento di Salubridad Publico a cuminsa alerta e pueblo pa influenza y COVID. Departamento di Salubridad UO G&Gz (antes GGD) di Ministerio di Salubridad, Medio Ambiente y Naturalesa ta urgi un y tur tuma nota di e siguiente recomendacionnan.

  1. Actualmente na Corsou ta circula Influenza y COVID. Tur dos ta pega via di rosea y man sushi.
  2. Cercania di menos di dos meter y mas largo cu 15 minuut por causa contagio. No ta tur hende ta haya sintoma. Pero bo por pega otro aunke abo no tin sintoma.
  3. Mester haci extra esfuerso pa no hiba e virus cerca hende cu inmunidad mas fragil, manera e grandinan, hendenan cu malesa cronico y hende muhe na estado.
  4. Si abo ta sinti malo, proteha tur otro!

Proteccion
Tapaboca ta importante pa disminui e chens di pasa e virus pa otronan. Esaki ta funciona manera un filter cu ta gara virusnan cu por ta saliendo for di boca y nanishi. Bisti tapaboca ora:

  • Ta den espacio chikito y cera, entre otro den auto/bus;
  • Ta den espacio caminda lo por tin hende malo of fragil, entre otro den botica, consultorio di dokter, hospital, cas di grandinan;
  • Bo ta bishita bo grandinan na cas;
  • Abo ta sinti “verkoud” bisti un tapaboca ora bo ta hopi cerca di hende.
  • E tapaboca MESTER tapa for di nanishi te cu cachete, sino e NO ta haci su trabou.
    Circulacion di aire:
  • Den auto purba di uza menos airco y mas bentana habri, hasta si ya caba ta uzando tapaboca;
  • Si bo ta bay topa famia/amigo haci esaki den aire liber of un luga cu bon circulacion di aire fresco.
  • Zorg pa ora ta cuida hende malo, bentananan ta habri pa aire circula.
    Higiena:
  • Preferibel uza awa i habon pa tene man limpi, ora no por uza esakinan por uza gel cu alcohol (mas cu 60%);
  • Man limpi ta importante ora ta cuida hende malo pa abo no pega;
  • Man limpi ta importante pa abo no hiba cu trece e virus via man sushi pa otronan.

Zelftest pa Covid

  • Por haci uzo di un zelftest pa detecta Covid si bo tin sintoma di verkoud of malo di barica.
  • Zelftest ta obtenibel na botica.
  • E zelftest por sali negativo e prome dia di sintoma mientras cu toch bo tin COVID. Pa sigur ta bon pa ripiti e test e siguiente dia.
    Consulta dokter na tempo
  • Yama e oficina di bo dokter di cas mesora cu sa e resultado positivo di e test. Den caso bo bira mas malo e ta na altura caba, por evalua y guia e situacion miho.
  • No tarda pa yama un medico ora e persona cuminsa sinti mas malo.
    Ta responsabilidad di nos cada un pa proteha nos mes, nos famia, nos sernan keri, coleganan y nos comunidad completo.