Mientras cu na Aruba ta papia di un andanza, unda cu hopi hende tin “griep” pisa, cu tosamento y keintura, ya caba na nos isla ruman Corsou, Departamento di Salubridad Publico a cuminsa alerta e pueblo pa influenza y COVID. Departamento di Salubridad UO G&Gz (antes GGD) di Ministerio di Salubridad, Medio Ambiente y Naturalesa ta urgi un y tur tuma nota di e siguiente recomendacionnan.
- Actualmente na Corsou ta circula Influenza y COVID. Tur dos ta pega via di rosea y man sushi.
- Cercania di menos di dos meter y mas largo cu 15 minuut por causa contagio. No ta tur hende ta haya sintoma. Pero bo por pega otro aunke abo no tin sintoma.
- Mester haci extra esfuerso pa no hiba e virus cerca hende cu inmunidad mas fragil, manera e grandinan, hendenan cu malesa cronico y hende muhe na estado.
- Si abo ta sinti malo, proteha tur otro!
Proteccion
Tapaboca ta importante pa disminui e chens di pasa e virus pa otronan. Esaki ta funciona manera un filter cu ta gara virusnan cu por ta saliendo for di boca y nanishi. Bisti tapaboca ora:
- Ta den espacio chikito y cera, entre otro den auto/bus;
- Ta den espacio caminda lo por tin hende malo of fragil, entre otro den botica, consultorio di dokter, hospital, cas di grandinan;
- Bo ta bishita bo grandinan na cas;
- Abo ta sinti “verkoud” bisti un tapaboca ora bo ta hopi cerca di hende.
- E tapaboca MESTER tapa for di nanishi te cu cachete, sino e NO ta haci su trabou.
Circulacion di aire: - Den auto purba di uza menos airco y mas bentana habri, hasta si ya caba ta uzando tapaboca;
- Si bo ta bay topa famia/amigo haci esaki den aire liber of un luga cu bon circulacion di aire fresco.
- Zorg pa ora ta cuida hende malo, bentananan ta habri pa aire circula.
Higiena: - Preferibel uza awa i habon pa tene man limpi, ora no por uza esakinan por uza gel cu alcohol (mas cu 60%);
- Man limpi ta importante ora ta cuida hende malo pa abo no pega;
- Man limpi ta importante pa abo no hiba cu trece e virus via man sushi pa otronan.
Zelftest pa Covid
- Por haci uzo di un zelftest pa detecta Covid si bo tin sintoma di verkoud of malo di barica.
- Zelftest ta obtenibel na botica.
- E zelftest por sali negativo e prome dia di sintoma mientras cu toch bo tin COVID. Pa sigur ta bon pa ripiti e test e siguiente dia.
Consulta dokter na tempo - Yama e oficina di bo dokter di cas mesora cu sa e resultado positivo di e test. Den caso bo bira mas malo e ta na altura caba, por evalua y guia e situacion miho.
- No tarda pa yama un medico ora e persona cuminsa sinti mas malo.
Ta responsabilidad di nos cada un pa proteha nos mes, nos famia, nos sernan keri, coleganan y nos comunidad completo.