Ora pa dialoga: Aruba tin motibo valido pa teme pa recolonialismo

“E prome reaccion ta cu e ta bay contra e escencia di nos statuto, cu ta nos autonomia. Nos statuto no ta perfecto, tin diferente problema serio cu ne di un punto di bista di democracia. Un di e puntonan cu e Gobierno di Reino ta funciona sin un Parlamento. Pues e Hulandes Europeo tin mas derecho cu nos, pasobra nan ta vota pa Tweede Kamer y nan ta tuma decisionnan cu tin consecuencia pa nos akibanda tambe, manera ta lantamento di e CHE aki”, asina Dr. Ryçond Santos Do Nascimento, Profesor di Structura Estatal a bisa diadomingo anochi den un entrevista cu 24ora.com.

Gobierno di Hulanda a pone como condicion pa por fia Aruba e suma di 204 miyon florin pa e siguiente tres lunanan, cu lo mester acepta un lista di condicionnan, manera entre otro establece un entidad di reforma pa Caribe, cu ta haya e nomber di Caribische Hervormingsentiteit (CHE) cu lo percura pa ehecuta e reformanan. Banda di CFT, e entidad aki lo tin autoridad pa duna instruccionnan na Gobiernonan pa medio di un aanwijzing den caso cu e Gobiernonan no ehecuta e reformanan manera palabra. 

E entidad di reforma (CHE) lo ta estableci na Den Haag y lo ta un agencia di Gobierno Hulandes independiente bou ley Hulandes. E tareanan di e entidad di reforma (CHE) lo ta principalmente pa inicia, duna sosten, ehecuta, supervisa e desaroyo y ehecucion di proyectonan y medidanan door di Gobierno den cuadro di e paketenan acorda. E entidad lo por duna subsidio na ciudadanonan y empresanan local, pero tambe cumpra accionnan di empresanan estatal.

Ora pa dialoga: Aruba tin motibo valido pa teme pa recolonialismo

Ora pa dialoga: Aruba tin motibo valido pa teme pa recolonialismohttps://24ora.com/ora-pa-dialoga-aruba-tin-motibo-valido-pa-teme-pa-recolonialismo/

Posted by 24ora on Sunday, July 12, 2020

Dr. Ryçond Santos Do Nascimento a bisa cu ultimo dianan aki, ta scuchando hopi hende ta papia di recolonialismo, cu e miedo aki ta corecto. E hecho cu awendia Hulanda ta bisa cu Aruba no a logra tin su finansa publico na ordo e ultimo 34 añanan, no ta un motibo pa recolonialisa e islanan. Hulanda a tuma centenares di aña pa por a para riba su mesun pianan. Mester tene cuenta cu nos a logra hopi, entre otro nos a logra nos Status Aparte. Nos a logra cambia nos pilar economico di refineria pa servicio y turismo den añanan 90. Nos a desaroya e pais aki economicamente den gran forma, pero nos no ta perfecto y nos tin mas cos pa drecha.

Politica na Aruba ta demasiado polarisa!

E ex-Profesor na Universidad di Aruba a subraya si cu nos politiconan na Aruba tin cu cambia nan sistema di hiba politica. E tin critica pa e forma polarisa di hiba politica na Aruba. “Nos gusta bati otro, cu intencion pa kibra otro a lo maximo, hopi biaha bay Hulanda papia malo di otro y ta e politica aki mes ta zwak nos como pais. Mester laga e politica aki un banda pa enfoca mas riba contenido y bringa hunto pa nos isla”.

Nos mester lucha hunto cu nos rumannan den Caribe Hulandes

E cuenta cu Aruba ta lucha su so y ta bira laga Corsou y Sint Maarten un banda no ta cuadra cu un politica di solidarismo y union. “Nos tur ta den mesun barco aki. Nos ta den e mesun contexto historico, colonial y di sclabitud. Nos tin hopi en comun pa nos bringa hunto pa nos autonomia”, asina e profesor a bisa. E ta subraya e importancia di para hunto pa otro pasobra hunto nos ta mas fuerte y dividi nos ta zwak.

Autonomia cu democracia ta bay man den man cu otro

“Pakico autonomia ta asina importante? E ta importante solamente si Bo ta kere den democracia. E escencia di democracia ta esaki; Cada ser humano tin dignidad, ningun hende ta mas cu e otro. Y ora bo ta echt kere esey y abo ta pensa cu Bo por pensa riba Bo mes, anto Bo mester tin oportunidad pa tin un bos politico, tanto activo como pasivo. Si Bo no ta di acuerdo cu e maneho di politiconan, Bo mes ta bin cu un plan y pueblo ta scoge pa e miho plan. Y nos mester fomenta esaki mas”, asina Dr. Ryçond Santos Do Nascimento a splica awe.

Locual nan kier haci awor ta, kita e parti vibrante di politica. Hopi hende ta kere cu politica ta algo malo, locual NO ta berdad. E ta un forma pa mobilisa nos pueblo. Na momento cu nos ta laga otro hende tuma decision pa nos, ta atachando nos derecho, nos dignidad y igualdad cu mester existi den Reino Hulandes.

Conseho: Ban uni y dialoga den spirito di colaboracion y solidaridad

“Na e momento aki, dialogo mester ta e base di tur cos. Statuto ta pone como base cu cada pais ta percura pa su propio interesnan. Ban sinta na mesa a base di respet. Ban mira kico ta bayendo bon. Pasobra e opzet di henter e documento aki ta comosifuera cu tur cos ta bayendo malo na Aruba. Ban wak kico ta e capacidad interno cu nos tin. Ban wak kico Hulanda por yuda nos cu ne di un manera structura. E ideanan pa bin cambio structura, nos por ta di acuerdo, pero e mester sali di iniciativa local y no for di Hulanda. Ta cambionan cu mester pasa den nos Parlamento prome. Ban den e spirito di colaboracion, esaki ta e oportunidad pa hacie, memey di un crisis, ora pa uni, ban den e cuadro aki sinta hunto y dicidi hunto na bienestar di nos comunidad”, di acuerdo cu Dr. Ryçond Santos Do Nascimento.