Lo bin mas cambio den di dos fase di Reforma Fiscal

Lo bay cuminsa discuti e di dos fase di e reforma fiscal den e lunanan nos dilanti. Lo trata e otro recomendacionnan cu IMF a propone den su rapport y na final ta keda na e sentimento di Gobierno kico lo bay haci cu e consehonan ariba mesa. Loke lo sosode den e di dos tanda ta por ehempel e sistema di BBO.

IMF ta conseha pa introduci un sistema di BTW. Tin cierto reservanan pa cu introduccion di un sistema di BTW. Si mira e sistemanan di BTW manera cu conoce na Europa, esaki nan ta zeer fraude gevvoelig y ta dificil pa controla, si mira por ehempel tur e caso nan di carrouselfraude na Hulanda nos lo mester evita esakinan di pasa aki na Aruba. E sistema di BBO manera cu nos conoce, no ta un sistema malo, den e sentido cu e unico critica grandi cu tin, ta e acumulacion di impuesto. Cada schakel ta carga e impuesto di BBO.

Pa kita e efecto acumulativo, lo ta algo cu lo bay mira di cerca, pero tur cos ta trata di persepcion. Ta pensa cu tin masha hopi schakel na Aruba. Pero ora cu analisa e cifranan of laga CBS haci un sondeo riba e cifranan ta 1.3 schakel nos conoce na Aruba pasobra mayoria di e producto nan ta wordo importa.

No ta mas cu 2 of ta mas cu 3 biaha ta cobra e BBO. E aantal schakels ta minimal. Lo mira sigur con lo por kita e efecto acumulativo y lo mira otro sistemanan cu nos conoce tambe den e area Caribense, manera na Corsou.

E sistema di inkomstenbelasting y loonbelasting posiblemente tambe lo bay conoce cierto cambionan den e di dos tanda di reforma fiscal. Winstbelasting tambe lo nota su cambionan y e otro tipo di heffingen. Nos conoce toeristenheffing, nos conoce bijzonderebelastingverblijf, nos conoce environmentalcharge, nos conoce AHATA charge, nos conoce un surcharge.

Na dado momento tur e versniperde wetgevingnan aki mester por ponenan hunto y si ta un OB, un BTW of un BBO ta cobra di por ehempel 10 of 12%, esey ta e unico belasting cu ta wordo cobra den e transaccion. Asina e ta bira mas facil y ta simplifica nos leynan existente.

E enfoke di e reforma fiscal ta pa simplifica e leynan anticua di impuesto, tin un reparticion mas husto di e peso di impuesto y traslada di impuesto directo pa impuesto indirecto. Naturalmente no mester perde for di bista e cuadro financiero, segun Luenne Pieters. Si bo ta baha bo impuesto directo, cu ta por ehempel bo inkomstenbelasting y bo winstbelasting, bo lo mester por compensa esaki cu un impuesto indirecto. No ta kere cu e porcentahe na BBO, cu ta 6% lo por keda 6%, pasobra e ora ey bo no ta haci e cambio budget neutraal.

E ora bo ta bay solamente atras den entradanan di impuesto, como gobierno esey no ta e intencion. Bo ta baha bo impuestonan directo un banda pero na otro banda bo lo mester por compensa esaki pa medio di bo impuestonan indirecto cu ta por ehempel e BBO, invoerrechten y accijns.

Grondbelasting cerca hotelman

Luenne Pieters a splica cu si bo wak un rato riba e cantidad, bo ta mira cu e terenonan comercial, ta den man di 1.838 contribuyente y e personanan cu no ta biba na Aruba pero tin cu tin propiedadnan na Aruba ta 1.853. Tin 29.800 cas na Aruba cu ta propiedad di localnan, esta inscribi na Departamento di Impuesto.

Naturalmente si mira e entradanan total, esaki lo genera extra entrada, mirando cu esey ta e dos gruponan cu lo bay paga un tarifa mas halto.

E tarifa ta subi cu 0.2%. E ta sali di 0.4% na 0.6%. E no ta un jump grandi. Loke si lo por tik aan ta e 60 mil florin belastingvrijevoet cu no lo bay conta mas. Esey ta conta pa tur cliente. Den su totalidad 27.775 persona cu ta biba na Aruba y tin un propiedad inmobil lo mira un rebaho den nan cobransa di grondbelasting.

Cambio den winstbelasting

IMF a duna cierto recomendacionnan tambe ariba tereno di winstbelasting. Ta conoce actualmente un tarifa di 25% den winstbelasting. Antes, tempo cu Pieters a cuminsa como Inspecteur tabata aplica un “gestaffeld” tarief. Despues el a bira 35%. El a bira 28% y awor aki e ta na 25%. IMF su recomendacion ta cu mester bin cambio den e ley di winstbelasting pa elimina tur otro tipo di tarifanan cu nos conoce actualmente den winstbelasting y bin cu un solo “flatrate” y amplia e base cu ta cobra winstbelasting.

Un punto di atencion ta keda e cumplimento ariba tereno di winstbelasting. Tin varios compania cu no ta cumpli cu nan oblicacionnan di impuesto. Riba e tereno di winstbelasting toch kier haci cierto cambionan y kier mira tambe un sentido di responsabilidad, pasobra no ta papia di individuonan pero companianan cu tin cu cumpli tambe cu nan deber di impuesto. Ora cu ta papia di negoshantenan, ta spera tambe cu nan ta compronde kico nan obligacion ta, a base di ley y cu nan lo mester paga nan “fairshare”.

Si un compania genera ganashi, e tin cu paga belasting. E ta un cuestion di duna bek na e pais cu bo tin tur espacio pa bo conduci bo negoshi. Pagamento di belasting ta parti di bo negoshi, cumpli cu impuesto ta cumpli cu Bo pais, segun Luenne Pieters.