Vicente Ras: Nos mester ta hopi orguyoso di nos Dande

Vicente Ras ta varios biaha Rey di dande. Durante conferencia riba e documental di Dande, el a splica cu tempo aya ora bo tin 13 aña bo ta bira mucha homber y cu 14 aña, nan tabata yamabo rabo sushi. E tempo ta wordo considera como mucha. Tempo e tabata tin 15 aña, e tabata bay y toca riba tambu. Ora bo haci 19 aña e cos ta otro, e ora bo ta wordo considera como homber pa papia cu nan. No ta manera awendia, segun Ras. E tempo ey ta hopi diferente. Cu su 21 aña el a canta Dande,  djis na dos cas, pasobra e tata tabata esun cu ta canta na tur cas. Di 1991 desde cu su tata, kende no tabata por mas, a bis’e sigui, el a tuma over e dande di Tambu. Di e tempo ey te cu awo, ta canta dande di tambu y ta toca e tambu. E melodia di e Dande di Tambu ta hopi diferente. E ta e unico persona na Aruba cu ta canta e Dande di tambu. E diferencia di e dande di tambu cu e otro dande, ta otro. E dande di Tambu tin su repertorio.

 

Ora bo caba di canta e dande pa e famia ta sigui e tres cancionnan cu tin di haber cu aña nobo. Tur tres cantica tin algo di aña nobo den nan. Nos tin varios ritmo di Tambu. Nos tambu ta hopi diferente di Boneiro y Corsou. E prome cantica ta bay riba ritmo biento, e di dos cantida ta bay riba ritmo punda. E di tres cantica ta bay riba ritmo siña. Esey ta e cantica di despedi, etc. Vicente Ras a sigui splica mas con ta canta gradici pa e molester y asina sigui pa e siguiente cas. Esey ta Dande di Tambu. Tur caminda cu canta, ta drenta paden, canta e tres canticanan.

 

Instrumentonan

E Dande di Tambu ta consisti di e cantante, tocado di tambu, ta bay cu un tocado di wiri y tres hende pa ratima cu ta manera bati man. E bieunan no ta bisa bati man. Nan ta bisa ratima. E tambu mester di ratimento di man den dje. E ratimento di man ta un instrumento. Ras a splica cu tin caso ta uza dos Tambu, cual ta zona hopi mas bunita.

 

Nos orguyo

Pa ta un hende cu ta stima Dande, cu ta stima nos Cultura, pasobra e ta algo hopi grandi. E ta keda eynan pa asina e muchanan cu lanta, nan ta wak’e, nan ta tende. Dande ta di nos. Nos mester ta orguyoso di nos dande. Ta unico pais cu tin dande.

 

Di unda Dande a sali

E prome cu tabata cu e Dande di Tambu tabata na 1836, kende tabata Pawempi Maduro. Despues tin mas cu a tuma esaki over. Un di e tocadonan, na cama di morto, a pidi mama di Ras, pa skirbi algun palabra pa e tata di Ras y e tata a keda canta e dande di tambu cu e palabranan. Segun Vicente Ras e palabra di Dande di Tambu no por cambia su palabranan, segun e bieunan. Pa nan e ta sagrado. No ta manera un festival di Dande manera cu e ta wordo cambia. Dande di Tambu no por hibe festival. E Dande di Tambu ta diescuater regel. Nada mas. No por cambi’e.

 

Vicente Ras a splica cu e tey diadomingo pa canta e Dande cu su tres reportorio, pa 10’or. E ta bay pa e cas grandi cu ta Aruba. Vicente Ras ta pidi henter e pueblo di Aruba, no Arubiano so, sino tur esnan cu ta gusta Dande, pa bin na Centro di Bario Brazil, bin fiesta hunto, bin gosa hunto y bin duna algo tambe cu por haci esaki bira posibel. Ras ta spera cu tur hende lo bin.