Pediatra Dr. Rafael- Croes di HOH: Na Aruba tin awo 26 mucha diabetico tipo 1

E aña aki e tema pa dia mundial di diabetes ta ‘Famia y Diabetes’. Den cuadro di esaki a sinta cu dr. Louise Rafael- Croes cu ta e pediatra na Dr. Horacio E. Oduber Hospital cu tin bou su encargo muchanan na Aruba cu ta diabetico.

E edad di pashentnan cu tin sucu ta bahando cada bes, pues cada biaha mas  mucha ta haya nan ta adapta nan bida completamente pa por sobrevivi.

Dr. Rafael- Croes ta atende mas tanto muchanan diabetico tipo 1, entre 2 cu 14 aña cu ta dependiente di insulina paso nan mesun curpa ta kibra e cel cu ta traha insulina, pues nada di haber cu estilo di bida. Di e 26 muchanan diabetico tipo 1, 10 mucha ta riba ‘insuline pomp’. Esey kiermen cu tin un hangua den nan curpa cu continuamente ta suministra nan cu insulina. Pues nan no tin cu keda prik nan mes. Loke si ta importante ta e ‘self management’ na unda nan mes mester calcula e cantidad di insulina cu nan mester haya, dr. Rafael-Croes a duna di conoce.

Di e 26 muchanan diabetico tipo 1, tin 16 mucha cu ta prik 4 biaha diariamente. Nan ta prik pa por haya sa cuanto nan sucu ta y duna nan mes insulina. Tur esaki ta ‘self management’ tambe.

Dr. Rafael- Croes ta atendiendo actualmente 1 mucha cu ta diabetico tipo 2, cu si ta pa motibo di estilo di bida e insulina a bira floho y consecuentemente awo ta dependiente di insulina.

E impacto pa e mucha cu tin diabetes y su famia ta grandi. Na momento cu pone un mucha riba insulina dependiente ta nifica cu pa resto di su bida e lo mester prik su mes 4 biaha pa dia. E tin cu prik 4 biaha pa dia, paso no tin pilder cu ta baha e sucu ey, mirando cu acido den e stoma ta destrui e insulina prome cu e drenta bo sanger. E impacto di esey ta hopi grandi, pasobra un mucha no ta gusta prik, mirando cu e ta haci dolor. Nan ta biba un bida cu e sentimento cu nan ta nan so paso por ehempel na scol nan tin cu bay apart pa prik pues e por tin influencia riba nan ‘self esteem’. Consecuentemente por pasa cu nan ta nenga di hasi’e, nan kier snoep extra, pues e sucu por fluctua masha hopi. E aceptacion di e enfermedad por ta hopi dificil y yena di stress pa nan.

P’esey tambe ta manda nan  empleado social, psicologo, tin nursenan tambe specialisa pa yuda nan y asina duna nan un man pa siña con pa maneha e malesa aki.  E ta hopi dificil pa nan, pero pa nan famia tambe. Ta purba involucra tur hende y loke dr. Rafael- Croes ta splica e mucha, e ta splica e mayornan pero tambe tur famia rond di dje. No ta tur hende ta realisa e impacto cu e tin riba henter e bida di un mucha chikito pues ta necesario pa tin un bon ‘support system’ rond di e mucha.