MEP: Ora biaha ta paga mas na BBO yudando economia di otro pais

Parlamentario Setty Christiaans-Yargagaray di e Fraccion di MEP recientemente tabatin un intercambio hopi interesante cu un ciudadano riba e tema di impuesto indirecto. Aruba tin un sistema di impuesto indirecto cu ta BBO-BAZV y BAVP cu hunto ta acumula na 6%. Aunke cu instancianan internacional ta consehando Gobierno di Aruba pa his’e, te ainda e decision ey no a cay den seno di Conseho di Minister.

Otro paisnan tambe tin nan propio sistema di impuesto:

– Hulanda tin un sistema di Impuesto cu yama BTW di 21%. (Belasting Toegevoegde Waarde of VAT, Value Added Tax)

– Colombia tin IVA di 19% cu tambe ta un sistema di ‘value added tax’.

– Venezuela tin IVA di 12%.

– Panama tin Sales Tax di 7%.

– Corsou tin un OB, Omzetbelasting of Turnover Tax cu ta varia. E por ta 9% riba cierto producto y servicio y e por ta 7% riba parti hotelero y Seguro y riba otro tipo di cosnan e ta 6%.

– Santo Domingo tin un Sales Tax di 18%.

– Merca: Pais cu nos ta gusta biaha pa diferente motibo y tin ora pa compras;

Florida tin un Sales Tax di 6 pa 6.5% ta depende pasobra tin biaha nan ta añadi cierto componente riba dj’e.

New York tin Sales Tax cu un base di 7% (4+3) pero nan ta pone cierto cosnan di transport riba dje y e ta yega na un total di 8.875%

Cu e informacion aki Parlamentario Christiaans-Yargagaray ta referi na comentarionan cu el a ricibi splicando cu e pueblo residencia na Aruba pero di origen strahero, mayoria parti tin un sistema di belasting indirecto na nan pais por lo general mas halto cu Aruba. Pues na nan pais di origen nan lo paga mas cu BBO. Di otro banda, nos como Arubiano, ora nos biaha pa un di paisnan menciona anteriormente, tambe ta paga mas y ta contrbui na economia di e pais cu nos ta bishita.

E Parlamentario ta ilustra esaki pasobra cu apesar cu nos ta papia di BBO, nos no ta para keto y realisa kico e % aki ta compara cu diferente otro paisnan. Tur pais na mundo, tin un tipo di componente di impuesto indirecto sea ta riba balor agrega, riba omzet, etc. Tur pais ta scoge un tipo di impuesto basa na un forma indirecto. Mundo henter a shift caba na un tipo di impuesto basa riba salario of entrada so (directo), pa entrada basa riba consumo (indirecto) pa haci’e mas balansa pa e pueblo. IMF a menciona esaki tambe pa hopi tempo.

Loke cu un consumidor por cumpra porta ta mas hopi pasobra e tin un entrada mas grandi. Pero esnan cu tin menos entrada ta cumpra menos. E shift riba consumo ta haci’e un forma mas social y mas balansa.

Parlamentario Christiaans-Yarzagaray ta splica cu pa haya sa dicon un pais tin impuesto mas halto cu e otro, lo mester haci un investicion masha extenso pa mira kico e tipo di impuesto di cada pais ta cubri. P’e motibo aki, e Parlamentario a para keto y ta pidi pueblo pa para keto na esaki. Berdad ta cu cada pais tin nan mesun tipo di impuesto indirecto y ta varia di 21% pa 6%. Ora cu un ciudadano biaha, e ta paga e impuesto di e pais unda e ta biaha.

Logicamente, e Parlamentario ta bisa, esaki ta dificil pasobra ta mishi den cartera di e ciudadano. Pero esaki ta e caso na cua pais cu nos bay nos ta paga impuesto di e pais ey. Ta yega un momento cu como pais, nos lo desea y ta wordo recomenda pa tur tipo di impuesto manera Loonbelasting, Winstbelasting ta mas abou of hasta elimina mes pero a cambio ta paga mas indirecto pasobra asina den un forma, esnan cu por paga mas, ta paga mas. Y esnan cu no por paga mas, tin e espacio pa paga menos.

“Mi ta kere cu como pais, esaki ta e direccion cu a wordo conseha na Aruba for di basta tempo caba. Mi a participa na diferente ocacion na Article 4 Mission di IMF y na diferente ocacion, IMF ta bin cu e mesun tipo di recomendacion, esta pa bay den un forma indirecto cu sistemanan di impuesto pasoba esaki ta e forma con mundialmente e ta wordo haci y cu ta mas balansa y social”, Parlamentario Setty Christiaans-Yargagaray a duna di conoce.