Luenne Pieters di DIMP: Kico ta Omzet Belasting aplica na Aruba?

E hefe di Departamento di Impuesto a splica den detaye con y kiko precies e Omzet Belasting ta. Esey ta e sistema cu nos conoce legalmente na Aruba. Algo cu tin basta comentario rond den comunidad mirando e forma cu comerciantenan ta aplicando den nan cobransa na clientenan.

Omzet ta e total ontvangen vergoeding. Manera prijs den e tienda, cual finalmente ta e prijs cu e consumidor tin cu bay paga na caha. Esey ta wordo mira como omzet cerca e negoshante. Eynan e tarifa di 6% ta wordo calcula na Aruba segun e leynan fiscal. E ora bo ta haya cu e betaalde belasting ta aftrekbaar di e winstbelasting segun Luenne Pieters cu ta e hefe di e Departamento di Impuesto..

Loke ta wordo haci awo, rekenkundig no ta malo y tampoco a base di ley e no ta ilegal. Pesey e belastingdienst no por sali cu un multa, pasobra cu e no ta wordo prohibi a base di ley. Eynan e discusion ta cuminsa cu no tin un articulo den nos leynan fiscal di BBO cu ta bisa cu e negoshante mester tuma e BBO, BAZV y BAVP den su prijs. E negoshante ta keda liber pa pone den su prijs of na momento cu e ta bay registra e transaccion, e ta haci’e visibel riba su factura. Eynan e discusion ta cuminsa. Eynan bo ta bay ripara cu cierto clientenan ta bisa cu ora e bay supermercado of cerca tal minimarket, ta paga prijs cu ta poni riba e producto. Por ehempel si un consumidor ta bay cumpra aros, ta 4.95 y ora yega caha, no ta cobra nada extra, mientras cu si bay un otro caminda, riba e prijs, ta bay haya cu 6.38% cu ta wordo calcula riba dje. E no ta fout, pasobra den ley tin un obligacion cu mester pone BBO, BAZV y BAVP den e prijs. Esey ta tur e discusion cu ta un discusion cu segun Gomez-Pieters, ta sano. Pero tin cu keda cabes friu. Departamento di Impuesto mester guia, tin cu informa den tur cortesia cu e clientenan cu ta raporta, cu ta e comerciantenan, nan ta e clientenan di Departamento di Impuesto. Mester duna conseho con pa haci’e y con ta e miho manera pa haci’e. Mescos cu e tarea di Departamento di Impuesto ta, pa duna minister conseho riba e tereno aki.

Esaki ta un discusion cu tabata tin caba for di comienso di introduccion di BBO. Tabata algo cu consumidornan tabata remarca caba. Awor aki e ta bira un tiki mas visibel, pasobra e porcentahenan ta un tiki mas halto. E opdracht di e crisisheffing tabata pa mira di berdad caminda cu tin espacio, mirando presupuesto, pero tambe ta pensando awor aki pa por duna e minister un conseho, con huntamente cu ATIA y Camara di Comercio riba e tereno aki, pa asina ey tin trankilidad den comunidad pa loke ta e cobransa di BBO. Con e cobransa mester ta, kico ta e miho manera of kico e mester ta a base di ley. Semper Departamento di Impuesto a duna conseho. BBO, BAZV y BAVP mester wordo poni den e prijs. Ta un prijs so e consumidor ta paga. Ora e yega na e caha, e ora ey ta evita e discusion. Si cumpra un auto, no ta bay puntra e dealer cuanto invoerrechten tabata tin riba dje of riba factura no ta poni cuanto e invoerrechten tabata, of cuanto nan a paga na seguro y freight riba e auto. Tur cos ta hinca den e prijs. Pa evita e discusion cu BBO, BAZV y BAVP, ta mesun cos. E gastonan di operacion ta consisti di winstmarge, y di diferente elementonan. E no ta wordo haci visibel. E ora bo tin un competencia sano, entre comerciantenan caminda cu e consumidor ta bisa, cu e “telefon aki ta 100 florin un caminda, pero e ta 60 florin otro caminda.” E ora e consumidor tin e escogencia di bay cumpra e producto ey un caminda cu ta mas barata.

E otro negoshinan cu no ta pone e belasting den e prijs, ora bo yega na caha e ora nan ta calcul’e, e ora e consumidor por hay’e den e discusion aki.

Solucion pa futuro ta elimina BBO BAVP y BAZV

Tin di compronde cu e intension ta pa elimina henter e sistema pa un futuro cercano. Segun Gomez-Pieters, esey ta e intension. Ta bezig cu minister presidente y tambe minister di finansas, cu un grupo di trabao, pa por duna conseho tambe riba e tereno di algehele belasting vorming, caminda cu ta wak tur otro tipo di belasting tambe cu ta anticua y simplifica loke ta e liña cora cu ta core den e belasting hervorming. Ta simplifica e sistema di belasting cu ta haci uzo di dje, teniendo na cuenta si cu ta cumpli cu normanan internacional pa loke ta cobransa di belasting, pasobra un sistema di belasting tin tambe organisacionnan internacional manera OECD, tambe ta tira un bista, cu no ta faborece cierto gruponan. No tin sprake di cosnan cu ta straño, cu ta parce manera cu ta un belasting paradijs tin. Mester tene cuenta cu e tipo di normanan aki. E liña cora ta simplifica y tambe haci’e mas simpel. No solamente pa e clientenan di departamento di impuesto, pero pa e departamento ta hopi mas eficiente riba e tereno aki. Ainda nan no ta asina leu, pero si nan ta basta leu cu e contournan. Esta kico ta loke nan kier haci. Ta haya input tambe di ATIA. E intension tambe ta pa tende di otro companianan of organisacionnan cu tin di haber cu sistema di belasting, pa por incorpora segun cu por, nan ponencia y nan consehonan, Gomez-Pieters a splica.