Onderlinge Regeling ta firma: Awo a cuminsa negocia refinanciamento di debe cu Hulanda

“Honestamente, e ta un momento realmente hopi emocional pa Aruba. E ta algo cu nos a bringa p’e pa hopi tempo”, asina Minister Presidente, mr. Evelyn Wever-Croes (MEP), a contesta riba nos pregunta di kico ta su prpme reaccion despues di a firma e “Onderlinge Regeling” cu Gobierno di Hulanda, den nomber di Gobierno di Aruba. Cu e ceremonia di firmamento aki, Aruba y Hulanda ta drenta den un relacion nobo pa loke ta condicionnan mara na fiansanan haci. Nos no ta mara mas na COHO, ni na tres ambtenaar Hulandes cu lo dicidi kico ta sosode na Aruba, sino mas bien un areglo entre e Gobiernonan, na nivel di minister. Esey ta cla, awo ta cuminsa negosacion pa financiamento pa futuro y con ta para cu e debe di casi un biyon florin cu nos a haci durante pandemia. 

“No tabata facil, e ultimo dos añanan aki casi, tabata hopi duro. Tabatin momentonan bon y momentonan menos bon, por mira cu e ideanan a keda cambia, pero awo nos tin algo riba mesa cu, mi mester duna hopi reconocimento na Corsou y Sint Maarten den esaki. Pasobra na dado momento Hulanda a bisa si boso tin miho idea, bin cu ne anto. Nos por a keda sin hacie tambe, pero nos a logra y a surpasa tur nos diferencianan. Aki por mira cu ora Aruba, Corsou y Sint Maarten traha hunto, nos a bin cu un producto cu casi Hulanda no por a bisa no. Dus awe mi ta hopi contento, ta resultado di hopi trabou duro”, asina e prome mandatario a contesta 24ora.com durante un entrevista exclusivo na Hulanda. 

Pero, kico lo cambia en realidad den e acuerdo, otro cu e nomber? “E nomber ta lo minimo. Principalmente ta cu awor no tin rijkswet mas riba mesa. Ora no tin rijkswet, bo no tin e relacion di un ta impone riba e otro. Esey ta loke un rijkswet ta, esta duna Hulanda un poder pa impone riba Aruba. Esey no tin mas. Na su luga awo tin un Onderlinge Regeling entre entre dos gobierno y esey ta duna e base di loke nos ta yama gelijkwaardigheid, e igualdad cu tin den esaki. Pues esey ta hopi importante, e bachi. No ta un ley impone door di Reino, sino un acuerdo cu nos mes a bin cu ne. Pa mi ta dos cambia ta importante. Uno ta e organo cu yama COHO, no ta bin mas. COHO lo tabata un organo di tres Hulandes, di cual un mester tin afinidad cu Caribe…kisas a bay vakantie tres biaha den nos region. Anto e tres hendenan ey lo mester a tuma decision riba ki reforma Aruba lo mester aplica. Kiermen si nan dicidi cu mester hisa edad di pensioen, anto nos mester his’e. Ni gobierno ni parlamento lo a hunga un rol den esaki, sino e tres hendenan ey so. Anto esey nos a bari fo’i mesa. Awo e poder a keda den man di gobierno, cu lo mester duna cuenta na su parlamento. E otro punto ta cu esaki no ta un ley di reino, sino un acuerdo propio cu nos a yega na dje”, di acuerdo cu e prome mandatario di nos pais. 

Pero, si nos no cumpli? Si Aruba, pa un motibo of otro no por cumpli cu e condicionnan cu nos a acorda awe, kico lo pasa? Prome Minister a aclaria cu den e acuerdo ta papia di un “geschillenbeslechting”. Den un caso asina, ta apunta un intermediario, cu ta un persona cu Hulanda y Aruba ta acorda. Su trabou ta pa trece partidonan na otro bek. Gobierno di Aruba tin confiansa cu esaki lo traha pasobra de  e ley di Reino nos no tabatin ni esaki. 

Cu e areglo aki, Minister Presidente mr. Evelyn Wever-Croes ta mira tempo di trankilidad politico den e relacion entre Oranjestad y Den Haag. “Cu nos a yega te aki awe no ta ni pa casualidad ni tampoco pa suerte. Ta hopi duro nos a traha pa dos aña y mey y nos a tende Secretario di Estado Van Huffelen bis’e awe den su discurso, cu e tin confiansa den Gobierno di Aruba y ta e base di confiansa ey bo mester tin pa por continua. Mi no ta descarta cu lo tin discusion den futuro, eseynan lo tin casi semper, pero awor aki nos a haya un manera pa sali afo y asina nos lo busca manera pa sali afo”, asina e prome mandatario di nos pais a termina bisando.