Na Corsou: Prijs di gasolin ta baha pero coriente lo subi

Gobierno di Corsou a anuncia awe cu otro siman, dia 28 di mei, cu lo subi prijs di coriente cu 5 cen pa cada kw/h y prijs di awa ta subi cu 6 cen pa meter cubico. Mientras cu esey ta un noticia menos alentador, loke si lo conoce reduccion ta prijs di combustibel.

Luna pasa prijs di gasolin na Corsou tabata Nafl. 2,29 pa liter y otro siman e lo baha na Nafl. 2,20 pa liter. Diesel tabata Nafl. 1,85 pa liter y lo baha na Nafl. 1,73 pa cada liter. Den comparacion cu Aruba, unda pa luna di mei 2024 consumidonan a paga Afl. 2,69 p/ltr. (+ 2,1 cen) y diesel a costa Afl. 2,28 p/ltr. ( – 1,9 cen). Na Boneiro un liter di gasolin ta costa e automobilista $1.55 pa liter, mientras cu diesel ta costa $1.13 pa liter. En general, den Caribe Hulandes (ABC), gasolin y diesel ta mas caro na Boneiro, despues ta bin Aruba sigui pa Corsou, cu ta mas barata. 

Prijs di un butishi di gas di 100 liber ta costa $55 (Afl. 96.25) na Boneiro, sigui pa Nafl. 80,= na Corsou mientras cu na Aruba e ta costa e consumido solamente Afl. 60,=. E butishi chikito di 20 liber ta costa Afl. 16 na Corsou, na Boneiro mester paga $12 (Afl. 21.00) mientras cu na Aruba ta cobra Afl. 25.00. Pues, pa loke ta butishi di 100 liber, Boneiro ta mas caro, sigui pa Corsou y despues Aruba cu tin e tarifa mas abou. Den butishi di 20 liber, esunnan chikito, ey por nota cu Corsou ta mas barata, sigui pa Boneiro y esun mas caro ta Aruba.

Na mes momento, a anuncia cu na Corsou otro siman lo aumenta prijs di coriente cu 5 cen pa KW/h, hibando e tarifa na Nafl. 0.83 pa cada KW/h. Esey ta haci cu Corsou tin e coriente di. mas caro den e islanan ABC, pasobra na Boneiro nan ta paga $0,35, ekivalente na Afl. 061 pa KW/h. Den esey Aruba tin e tarifa di mas abou den Caribe Hulandes y mas abou compara cu mayoria isla den Caribe, cu un tarifa di unicamente Afl. 0.36 pa KW/h. Si nos uza un averahe di consumo di 500 KW/h pa un consumido domestico regular, na Aruba e consumido lo paga Afl. 179,00 pa luna, na Boneiro lo paga $0,35 (per KW/h) cu lo sali Afl. 315.00 na Florin Rubiano, mientras cu esun mas caro ta Corsou cu lo paga Nafl. 348.29 pa uzo di e mesun 500 KW/h na coriente. 

Un experto riba e materia a sigura nos cu e diferencia aki den prijs ta existi di masha aña caba asina. E reto cu Corsou y Boneiro tin ta cu nan produccion di coriente, cu ta mucho mas caro cu Aruba. Aki nos costo pa produci coriente ta hopi abou. Ironico ta cu na Boneiro mita di nan produccion di coriente ta via molina di biento y toch nan tarifa ta halto. Na Boneiro a splica cu nan y Corsou ta produci coriente kimando diesel, cu ta un producto caro. Na Aruba nos ta uza Heavy Fuel Oil, cu ta mucho mas barata, pero masha malo pa medio ambiente. Ta pesey Aruba su prijs di produccion ta asina abou. 

Ta bin acerca cu na Boneiro, ta na Hulanda ta determina prijs di KW/h y nan ta uza otro parametronan. Dicon na Corsou e ta asina halto no ta muchjo cla, pero por ta debi na nan plannan ambicioso di inversion den sistemanan nobo y sostenibel, den cual kier bay riba bateria pa almacena coriente. Pa duna un idea, pa cada Megawatt di coriente cu bo kier almacena den un bateria, ta traduci den un inversion di mas o menos 1 miyon Dollar Mericano. Bisando esey, na Corsou nan kier almacena 25 MW, cu lo costa nos isla ruman 25 miyon Dollar Mericano na inversion. Parce cu na WEB tambe nan ta canando rond cu e idea pa bay over na bateria, pa por bay mas den produccion di energia alternativa, combina cu produccion di coriente convencional. Mescos cu a papia tambe di cambia di Heavy Fuel Oil pa LNG gas y den mesun rosea e mesun Gobierno a papia di introduci “hydrogen” pa produccion di coriente. Na final, te ainda ta HFO ta uza sin ningun indicacion concreto pa un alternativa.

Locual si ta habri caminda awo pa reduccion di prijs di awa y coriente ta e acuerdo nobo di WEB pa “outsource” produccion di awa na e compania Seven Seas cu obvio por produci awa mas barata cu WEB mes. E acuerdo nobo cu Wartsila pa uzo di motornan Recip tambe mester traduci den mas eficiencia y menos uzo di combustibel cu tambe por traduci den reduccion di tarifa. Pero e plannan pa inversion na WEB y e vision pa por crea un planta mas grandi pa por abastece e demanda ta papia lo contrario, esta di aumenta prijs. De facto, si compara cu nos region, tin hopi espacio pa aumento di tarifa pero e pregunta ta si pueblo lo acepta y si e politico lo paga e prijs politico den e siguiente eleccion programa pa juni 2025.