E ta naci na Aruba: No por naturalisa hoben Indio pasobra el a bay studia na Merca

Un hoben di famia Indio, cu a nace na Aruba, no ta logra haya nacionalidad Hulandes. Esaki pasobra ta considera e echo cu el a bay studia afo dos aña y consecuentemente Aruba no tabata su direccion permanente mas. El a bay Corte dos biaha caba contra e decision di Gobernador pero te ainda no a logra haya un decision na su fabor.  

E no a logra haya confirmacion di su adres permanente na Aruba y pa cual a rechasa su peticion pa ciudadania Hulandes. Asina for di e punto di bista cu ora cu e tabata studia den exterior, su adres permanente tabata den exterior. 

Dia 26 di mei Gobernador a nenga di confirma e declaracion di e hoben di 21 aña cu e kier haya ciudadania Hulandes. Dia 25 di februari 2021, Gobernador a dicidi cu su obheccion no tin base. Den un sentencia di dia 13 di december 2021, Corte a declara e apelacion tambe sin base. Contra e decision aki e hoben y su abogado David Kock a bay den apelacion. Tratamento a tuma luga dia 20 di october 2022.

Kico ta e disputa

E hoben aki a nace na Aruba na aña 2000 y ta posee nacionalidad Indio. El a biba aki desde su nacemento te cu 27 di juli 2017. Den e periodo di 27 di juli 2017 te cu 11 di november 2018, el a studia tempo completo na Aruba. Despues di esey el a bandona Aruba.

Dia 26 di november 2019, a base di Rijkswet riba nacionalidad Hulandes (RWN), el a haci un peticion pa haya nacionalidad Hulandes. Pero a rechasa esaki basa riba e echo cu e no ta cumpli cu e exigencia cu su adres principal tabata di forma no interumpi na Aruba desde su nacemento. Gobernador a basa su mes riba un decision di Seccion Bestuursrechtspraak di Raad van State di dia 7 di maart 2018.

Kico hues a husga

Corte a husga cu Gobernador tabatin rason ora cu el a tuma e posicion cu e demandante den e periodo di 27 di juli 2017 pa 11 di november 2019, tabatin Merca como su residencia principal. E tabata studia tempo completo eynan y tabatin su luga di drumi eynan. E echo cu e no a traha eynan y no tabata inscribi eynan, no ta base pa tuma un otro decision. Tampoco el a demostra di a traha na Aruba den e periodo ey. 

Debi na falta di un clausula concreto, Gobernador no tabatin espacio pa inclui den su evaluacion cu e demandante a bay studia na Merca pa necesidad. Gobernador na su luga a rechasa e peticion pa e haya nacionalidad Hulandes via opcion, segun Corte.

Argumento di e demandante

E demandante di su banda a argumenta cu e centro di su bida y por lo tanto su residencia principal, tabata Aruba durante su estudio. Tambe a bisa cu pa loke ta e periodo ariba menciona, e no tabata na Merca di forma continuo. El a bolbe durante vacacionnan escolar, cada tres luna. Pues e no tabata for di Aruba pa mas cu 9 luna. E periodo di vakantienan cu e tabata bolbe Aruba, tambe el a traha den e negoshi familiar. Tambe a splica cu su situacion ta diferente cu esun cu tin den e sentencia di maart 2018 cu Gobernador a referi na dje. E fayo ey no ta inclui e echo cu, contrario na Hulanda, un studiante na Aruba ta obliga pa bandona su isla pa sigui su estudionan, a menos cu e kier studia derecho, economia empresarial turismo, of si e kier bira docente.

No tin mucho opcion di estudio 

Studia na Hulanda no ta un opcion pa e demandante pasobra, como ciudadano stranhero, e lo tin cu paga gastonan halto pa un estudio na Hulanda. Esaki ta diferente cu na Merca, pasobra Gobierno di Aruba a logra un acuerdo cu lo trata e studiantenan di Aruba mescos cu un studiante local pa loke ta tuition fee. Ademas, bolbe Aruba de bes en cuando ta sali mas barata y mas facil for di Merca cu for di Hulanda. Mester tene e necesidad di studia temporalmente den exterior na cuenta como un circunstancial special. 

Defensa di abogado

Abogado ta kere cu e residencia principal di un persona ta e luga unda cu aparentemente e ta biba regularmente, unda e tin e centro di su actividadnan. Por ehempel, e ta e luga unda e ta drumi, unda cu realmente e ta biba (cu su famia) of unda su materialnan di cas ta. Mester tin un relacion mas duradero entre un persona y un luga. No tin sentido pa cataloga un estadia transitorio como residencia permanente. 

Punto di bista di Gobernador

Manera Corte a considera anteriormente den su sentencia di 24 di september, 2020, articulo 6, parafo 3, di RWN ta obliga Gobernador nenga e confirmacion si, den e caso aki, no ta cumpli cu e condicionnan poni den e articulo menciona. E clausula di problema economico inclui den articulo 10 di RWN, contra na e caso di adkisicion di nacionalidad Hulandes pa naturalisacion, tampoco ta aplicabel den e caso aki. 

E circunstancia declara door di e demandante cu el a haya su mes obliga di studia na Merca debi na e circunstancianan special di Aruba, no por hunga un rol den e pregunta si e decision di Gobernador pa nenga di tuma e declaracion di opcion (pa confirma e nacionalidad), ta na su luga.

E unico cos cu por proba ta cu Gobernador corectamente a tuma posicion cu no a cumpli cu e exigencia di tin Aruba como su residencia principal desde su nacemento. Pa cu esaki a tene cuenta cu el a biba 2 aña pafo di Aruba pa su estudio. Mirando duracion di esaki, mester saca afo e ora cu su centro di actividad tabata na Merca.  

E solo echo cu e tabata na Aruba durante vakantie di scol y a traha den e compania di su mayornan, no ta nifica cu e centro di su actividadnan na Aruba a sigui existi. Despues di tur cos, el a pasa gran parti di tempo na Merca y solamente el a bolbe Aruba pa un tempo cortico ora di vakantie di scol. Esaki e mester a haci pasobra den e periodonan ey e campus, unda ta biba, ta cera. Ta rechasa e ponencia aki di e abogado y demandante. 

Corte di apelacion a confirma e prome sentencia

Pues, a conclui cu e apelacion no tin base y ta ratifica e sentencia di prome instancia. Cu esaki, e decision tuma door di Gobernador di Aruba pa nenga nacionalidad Hulandes na e studiante naci na Aruba aki, ta keda vigente.