Ryçond Santos do Nascimento: Betico a lucha pa libertad y awe nos ta esclavo di materialismo y pobresa

Si Betico tabata na bida, e lo tabata furioso. Desde 1986 gobierno ta encarcela nos pueblo sistematicamente den pobresa. Betico nunca lo a permiti esaki, pasobra e tabatin un vision pa nos prospera.  E tabata rechasa e superficialidad di materialismo. Su enfoke tabata nos identidad como comunidad y como individuo.

Betico a enfatisa cu nos ta un pueblo. P’esey nos himno y bandera, nos simbolonan nacional, ta importante. Ta pa motibo cu nos ta un pueblo, nos tin e derecho di autodeterminacion. Ta pa motibo cu nos ta un pueblo, nos tin e derecho di tin Status Aparte y hasta pa independencia. Pero Betico a bay mas profundo y a mustra nos riba nos identidad como individuo.

Identidad ta importante pa nos alcansa nos maximo potencial. P’esey el a enfatisa e importancia di nos historia, cultura y specialmente nos idioma. Esaki ta den e mesun linea di e filosofo Cubano, José Martí: “Un pueblo de hombres educados será siempre un pueblo de hombres libres. La educación es el único medio de salvarse de la esclavitud.”

Betico kier a mira nos inverti den nos capacidad intelectual. Sin embargo politiconan a cambia e idealismo aki pa materialismo. Nos bista ta riba playanan bunita, hotelnan luhoso y un turista cu ta gasta placa. Materialismo a crea un GDP di 6 biyon florin cu ta enrikece algun entidad den exterior y pobresa den interior. Materialismo a genera asina tanto cheap labor cu famianan ta kibra pa motibo di angustia financiero; mamanan mester traha dos trabao pa por sobrevivi, mientras cu muchanan ta lantando riba caya. Materialismo a pone nos importa migrante, creando e fenomeno di ilegalidad y mamacita mientras e stranhero ta biba den condicionnan denigrante. Nos hendenan ta traha duro den housekeeping, como waiter y como tour guide. Despues di un shift ainda nan tin cu atende cu famia y obligacionnan di cas. Asina nos ciudadano no ta resta tempo ni energia pa dedica na nan propio desaroyo.

Pobresa ta cumbini politiconan. Un persona pober, cansa y deprimi ta un victima facil pa promesanan falso. Politiconan ta priminti bo un mangel: un tiki mas entrada, un toeslag, un tiki mas poder di compra. Nan ta conta storianan di canasta basico, baha prijs di awa y coriente pa tene bo pober y dependiente. E realidad ta cu pa sali di bo pobresa, abo mester percura pa gana por lo menos dobel of tres biaha bo salario actual.

Gobierno nunca a busca bo prosperidad. Nunca nan kier pa bo ta clase media of rico. Nan kier pa bo pensa cu turismo ta bo rikesa. E careteranan y e klinker supuestamente ta bo prosperidad. Pero pa nan mes tin auto caro, tin biahe rond di mundo den primera clase y tin oficina luhoso den un Cocolishi cu ta briya den solo. P’esey nan tur kier papia di  autonomia, pero autonomia real di nos pueblo ta leu for di nan curason.

Sin rabia y furia contra e materialismo agresivo aki hamas nos lo alcansa prosperidad pa nos yiunan. Solamente rabia cu e sistema aki lo permiti nos sobrevivi e desaster gubernamental cu nos politiconan a crea. Nos mester tuma control bek di nos mesun destino. Esey ta autonomia. Sin rabia nos hamas lo busca pa haya control di nos parlamento y gobierno. Hamas nos lo tin disciplina fiscal. Si nos no cansa di e carga di mal gobernacion ta Hulanda mester keda crea supervision financiero, bin cu control di corupcion y Landspakket. Sin indignacion contra politica tradicional forsanan aheno lo sigui guia rumbo di nos pais. Ta ora pa nos realisa cu e solucion ta den nos mesun man.