Entrante otro siman historia di sclavitud na Aruba disponibel online entrante otro siman

Den cuadro di celebracion di 1 di juli, recordando e pasado di sclavitud, hopi hende ta busca e historia di nan mesun famia. Un herment importante pa esaki, ta archivonan cu tin disponibel online. Esnan di Surnam y Corsou ta online caba y e siman aki ta bay subi esun di Aruba y Sint Eustatius cu lo tin nan propio database

Esaki ta danki na e trabou di Coen van Galen, historiado di Radboud Universiteit. A logra esaki danki na e cooperacion di Edric Croes, un fanatico di historia di Aruba trahando na Archivo Nacional. Durante un entrevista cu a haci cu Croes na Hulanda, a puntr’e dicon e Arubianonan pa hopi tempo no a busca pa haya sa nan pasado di esclavo. “Mi ta kere cu e Arubianonan si tabata spera riba algo asina. Nos ta mira esaki na Archivo unda cu hopi hende ta busca informacion di nan antepasadonan,” Croes a bisa na NOS. “Door di recorda e historia di sclavitud, hopi mas hende a cuminsa busca riba nan pasado.”

Segun el a sigui conta, e interes ey den nan antepasado y historia familiar den ultimo añanan a sigui crece. “Pa hopi tempo no tabatin atencion pa esey. Arubianonan semper a pensa cu nan ta descendiendte di indjannan.” E hendenan no tabata pensa cu nan ta un descendiente di personanan cu a wordo haci esclavo. 

Pero ultimo tempo a constata cu tin hopi interes den informacion hinca den e database. Principalmente cerca e hobennan. Nan ta bay contra e storia di e Indjan y ta bay en busca di nan mesun storia. Esey ta posibel awor cu e archivonan digitalisa. E database cu Coen van Galen a crea ta percura cu por busca riba nomber. E fuentenan ta wordo conecta na otro, esta e archivo di Aruba cu esnan di Nationaal Archief na Hulanda,” Croes a conta.

Database

SI un persona sa cual tabata e nomber di un famia cu a bira liber na 1863, e ta simplemente un cuestion di pone e fam. Di biaha ta haya henter e prome generacion cu a keda liber. Cu e informacion ey por sigui busca, e historiado a conta. 

“Prome cu 1863 e hendenan no tabatin fam. Na 1863 tur e hendenan cu a haya nan libertad, a wordo otorga un fam pa cada grupo di famia. E mester tabata un fam cu no tabata existi den e colonia ainda e tempo ey. Di e forma ey tabata haye via fam y ta haya sa cu si e persona a bira liber durante e emancipacion di 1863 of prome cu esey.” E hendenan tabata pensa famnan of ta saca algo similar for di esun di e doñonan di e plantage. Esey tabata algo cu tabata sosode hopi. E resultado ta cu hopi hende na Aruba tin famnan cu ta zona Hulandes, manera Bikker of Wester. 

Van Galen a yega di trata e database caba, manera esun di Surnam y Corsou, unda cu ta uz’e hopi. E ta un database facil si, pasobra ta famnan cu apenas a aparece na 1863. Si kier busca pa e temporada prome cu esey, mester mira e famnan. Cual tabata e fam di nan mama, cual tabata fam di e doño di e esclavo y cu e combinacion ey por sigui busca durante un par di generacion. Por ehempel, mas o menos 50 mil ciudadano ta uza e database di Surnam pa aña.