Editorial: “Aña bieu bay tobo”

Nunca antes nos pais no tabata desea asina tanto pa aña bolter pa caba, pa por bolter e pagina y cuminsa un aña nobo, un capitulo nobo, un era nobo den nos bida. Pero e realidad ta cu aña nobo ta djis un dia den kalender; Ta keda na nos pa duna e cambio aki contenido. E pregunta ta, cuanto cambio nos mes lo por haci memey di un pandemia yena di incertidumbre y retonan di salud, di economia, trabou y perspectiva pa futuro. Ta di adapta dia pa dia na e locual mundo ta considera “e normal nobo”.

Na aña 1978-1979 e compositor yiu di Corsou, Reginald Recordino, conoci pa nos tur como Doble R, a lansa e cancion “Aña bieu bay tobo”. Den e cancion e ta referi cu e aña bieu ta yen di pieu, tir’e den tobo, lab’e, sac’un nobonobo. E ta su forma pa describi un inicio nobo, pero cu miho speransa cu e aña cabando. Desde e tempo ey y te awe e mesun cancion ta zona masha den e dianan aki di cambio di aña den e islanan di Caribe Hulandes cu ta papia papiamento.

Cu e titulo aki nos kier ilustra cu mundo henter, pero specialmente nos na Aruba, tin hopi motibo pa a desea y anhela un cambio di aña. Nos tabata, pa algun dia den 2020, e pais cu mas caso activo di Coronavirus “per capita” na mundo! Merca a conseha su ciudadanonan cu si no mester, no biaha pa Aruba. Hulanda a haci mesun cos, nos mesun rumannan den Caribe Hulandes y asina por sigui menciona.

Pa motibo di un virus cu a cuminsa na China, nos isla chikito a hay’e confronta cu retonan hamas bisto di salud, a tuma medidanan pisa pa purba preveni contagio, den cual a atacha nos libertad di movecion. E mesun retonan di salud publico tabatin implicacion riba nos turismo, cu mesora tabatin efecto devastado pa nos economia. Negoshinan a cera, trahadonan a perde trabou, scolnan a cera, banconan a pone restriccion pa manda divisas afo, aerolineanan a stop di bula pa Aruba y asina nos a mira con e economia cu nos a construi den tanto aña, a bin abou den algun dia!

E berdad sinembargo no ta cu Aruba ta pasando den un crisis, sino mas bien cu henter mundo ta cabes abou na man di un pandemia cu tabatin consecuencia pa tur aspecto y sector den comunidadnan. Danki Dios na nos relacion cu Hulanda, a scapa nos di pobresa y un explosion social riba nos islanan akibanda. Gobierno di Reino Hulandes a saca hopi placa pa yuda nos mantene cuponan di trabou, pa regala placa na esunnan cu toch a perde trabou, pa yuda Cruz Cora y fundacionnan priva cu fondo pa sea cumpra cuminda y cushina pa e pobernan of pa regala comestibles na famianan den necesidad.

Tambe a percura pa cubri gasto di dokter y nursenan specialisa di ICU cu a bin for di Merca pa reenforsa nos Hospital cu conocemento y experiencia. E mesun mama Hulanda a manda mas unidad di cuido intensivo pa nos islanan aki banda, den caso cu tin contagio masal y pashentnan yega na grupo grandi pa interna na mashin pa yuda hala rosea den hospital.

Pero cu casonan subiendo y bahando, nos a siña aki banda cu Coronavirus t’ey pa keda. E ta forsa mundo, y den esey nos na Aruba tambe, pa cambia nos custumbernan, cambia nos forma di biba, cambia nos forma di educacion, nos leynan laboral, leynan di haci negoshi, nos relacion cu Hulanda, gobernacion y asina por sigui menciona, Gobierno di Hulanda a probecha e ocasion pa mesora pasa reglanan warda den cashi di algun aña caba, pa garantisa miho maneho di nos finansa publico. Esey a haci cu e ayudo financiero a bin cu condicionnan, cu no necesariamente politiconan a aprecia, pero cu comunidad a tuma cu brasanan habri, aunke a inclui algun cambio pisa den areglonan existente, manera por ehempel aumento di edad di pensioen.

Pero pa awo, ta di spera riba e medidanan y cambionan cu lo mester bin ainda. Ta parce cu e situacion lo bira pio prome cu e bira miho. Economia lo no drecha cu tiro di pagara. Tur cos ta depende di e vacuna y su impacto riba salud di publico y specialmente riba e percepcion di ciudadanonan. Cu un sentimento creciente contra e vacuna, ta haci cu probablemente e solucionnan lo dura un poco mas di locual nos ta spera.

Asina mes, e expectativanan pa e aña nobo ta keda positivo. E ekipo di 24ora.com, awor mas grandi y cu hopi mas ekipo, ta cla y capas pa sigui cu su rol di “watch dog” pa comunidad, pa tene pueblo bon informa. Aruba ta conoci pa a pasa den hopi momento di reto den nos historia, nos a conoce ciere di LAGO, Status Aparte, Natalee Holloway y asina por menciona algun. Y e bon noticia ta cu nos a surpasa tur e retonan y nos t’ey keto bay. Pues no tin motibo pa pensa cu e biaha aki lo ta diferente. Un cos si, lo rekeri boluntad politico, curashi y determinacion di expertonan y un compromiso di henter comunidad pa hunto nos lora manganan di camisa y pone schouder bou di nos pais.