Biahamento: Ministernan ta “drenta sali”

Ta parce cu e lunanan maart y april ta traduci den un temporada di hopi biahamento pa e gobernantenan. Asina por corda cu Ministernan Wever y Arends a atende conferencia di awa na New York, mientras cu Minister Oduber tabata na Miami y Glenbert Croes na Europa. Pero ta parce cu biahamento no ta stop y luna di april ta habri riba e mesun ritmo. 

Den e siman aki y otro siman ta hopi biahamento mas tin pa parti di nos gobernantenan. E biahe aki ta bay compaña pa pasashi, hotel cubri, transporte y sin lubida e “daggeld vergoeding” cu ta varia, depende cua continente nan ta biahando. Pero un ke otro ta varia entre $300 pa €300 pa cada dia of parti di dia cu e minister ta di biahe den exterior. E “daggeld vergoeding” hopi biaha ta keda den saco pasobra esun cu ta invita mayoria bes ta invita e mandatario pa dinner, etc., pues e placa pa gasta ey ta keda riba su cuenta personal. Te cu nos sa, ningun minister tin credit card di Gobierno di Aruba. 

Depende con largo e biahe ta, sa sosode cu e casa of yiu(nan) tambe ta uni na e trip. Cu si gobierno ta paga pa casa of pareha biaha cu minister, no ta conoci. Den pasado a stop esey y cada minister mes mester paga pa su casa join e durante su biahenan di trabou. 

Por menciona cu Minister Presidente sin duda tin un agenda di biahe pisa. Por corda cu e tabata pa basta dia na Merca pa atende e conferencia di awa hunto cu SM Rey Willem Alexander. Ora a caba na New York, no a bula bek pa Aruba, sino pa Miami unda el a bay topa su colega Dangui Oduber pa firma un MoU cu un waf pa acomoda transporte di gas pa e conpania Eagle LNG. E mandatario a bula pa Aruba pa algun dia, pasa cas check famia, cambia maleta y ata siman pasa el a subi KLM rumbo pa Hulanda pa un biahe di dos siman atrobe. Di acuerdo cu su agenda, e ta afo te dia 11 di april, pues a keda pa henter e weekend largo di Semana Santa y ta regresa diamars. Cu si lo tin reunion durante e dianan di fiesta no ta conoci, pero e tin yiunan na Hulanda pues probablemente lo conparti tempo valioso cu nan. 

Minister di Finansa y Cultura, cu ta e prome yama pa atende e acuerdo di financiamento cu Gobierno di Hulanda, a opta pa regresa Aruba dos dia despues di a firma e Onderlinge Regeling. El a yega cas Diahuebs Santo den ora di atardi. Como cu su yiu homber ta na Aruba, e mandatario a opta pa pasa e fin di siman santo cu ne. Cu esey el a corta su biahe di Hulanda, programa pa tuma luga entre dia 2 pa 9 di april. Pero, di acuerdo cu su agenda, diadomingo di Pasco Grandi e ta subi avion atrobe. El a anuncia cu desde dia 9 di april pa 16 di april, e ta na Washington DC, na Merca, pa atende reunion di Fondo Monetario Internacional (IMF) y di Worldbank. Ta reunionnan anual cu tur Minister di Finansa ta atende den cuadro di mantene un relacion estrecho cu e organisacionnan aki. Solamente cu e aña aki el a nifica cu entre dia 2 pa 16 di april, durante dos siman completo, nos no por conta cu Minister di Finansa y Cultura trahando desde su lessenaar na Aruba. 

Minister di Asuntonan Economico, cu no ta conoci pa biaha hopi, a opta pa e no keda atras den e siman aki. El a subi avion bay Miami, na Merca, pa atende un reunion relaciona cu Post Aruba. Ta trata aki di e 18 edicion di “Caribbean Council of Ministers of Postal Affairs”. El a compaña director di Servicio Postal di Aruba, Guillermo Raymond, durante e biahe. A nota cu su homologo di Corsou tambe tabata presente na dicho reunion. Minister Wever a biaha di dia 2 pa 6 di april 2023, pues a regresa e siman aki bek. 

E siman aki Minister di Husticia y Asuntonan Social ta subi KLM rumbo pa tera friu. E mandatario ta opta pa den e fin di siman largo di Semana Santa, pa e biaha desde dia 8 te cu dia 18 di april 2023 pa Den Haag. El a informa cu su biahe ta relaciona cu reunionnan di pa actualisa acuerdo haci entre e Ministernan di Husticia durante e asina yama “Justitieel Vierpartijen Overleg (JVO)”. E topiconan riba mesa pa e biahe di dies dia aki ta e acuerdo di “GGZ/PIJ en gevangeniswezen” na Hulanda. 

Ta bon pa menciona cu dos luna pasa, dia 18 di januari 2023 caba tabatin e reunion di mita aña di JVO na Aruba. Ora referi na JVO ta nifica reunion entre e cuater Ministernan di Husticia, esta di Hulanda, Yeşilgöz-Zegerius, esun di Aruba, Tjon, esun di Corsou, Hato, y esun di Sint Maarten, esta Minister Richardson. E reunion na januari ultimo ta e prome reunion presencial despues di e temporada di pandemia, pues despues di casi tres aña.  

Echo ta cu e paisnan den Reino Hulandes ta traha hunto intensivamente pa combati criminalidad. E Minister di Husticia di Hulanda tin dos pechi, pasobra separa di ta responsabel pa husticia na Hulanda mes, e ta responsabel tambe pa e tres islanan den Caribe Hulandes, esta Boneiro, Saba y Sint Eustatius. 

Durante e ultimo reunion a atende varios topico di interes comun entre e paisnan den Reino Hulandes, pa loke ta tur aspecto den e cadena hudicial. Por menciona temanan manera migracion, den cual a subraya e importancia di tin un bon acuerdo di cooperacion entre e cadena di stranheria den e paisnan. A dicidi pa alarga e programa piloto “Biaha cu cedula”, den cual habitantenan di e islanan den Caribe Hulandes (di nacionalidad Hulandes) por biaha entre islanan cu nan cedula en bes di paspoort. Tambe a elabora riba e cooperacion pa combati traficacion y contrabanda di hende. 

E tres Ministernan di Husticia di Corsou, Aruba y Sint Maarten (CAS) a comparti nan dolor cu e colega Hulandes riba nan problema di falta di capacidad di hende den varios organisacion y departamentonan di gobierno. Den esey ta conoci cu Hulanda tin opcion di inversion den criminalidad cu ta traspasa frontera y como tal por reenforsa e islanan. Y esey ta sosodiendo tambe. Pero, e mandatarionan di e islanan CAS a habri nan curason pa admiti na nan colega di Hulanda cu e desaroyo aki hopi biaha ta percura pa un desbalansa den e organisacionnan, cu consecuencia cu e organisacionnan ta stanca completamente. E cuater ministernan a probecha pa atende kico por ta e retonan cu ta causa desbalansa. A dicidi cu, na nivel di ambtenaar, lo sigui e discusion aki pa busca solucion. 

Cu a biahe e fin di siman aki pa Hulanda, ta spera di tende con Minister Rocco Tjon lo purba resolve e tendencia aki, cu na Aruba ta sintiendo specialmente den IASA (Migracion Aruba) y tambe e rol di Recherche Samenwerkings Team (RST). Separa di Hulandesnan cu ta yega Aruba y causa desbalansa den organisacionnan hudicial, tin e discusion tambe pa cu e departamento lantando, buscando pa cambia ley pa duna nan mas poder y autoridad cu polis mes, esta National Centraal bureau Terrorismebestrijding, Veiligheid en Interpol (NVTVI).