Rubiano of Europeo: Schiphol Group tin pa dicidi ken lo bira director di AUA Airport

Un cantidad di hende a solicita, aunke no tabatin un proceso di reclutacion habri na unda hende por a aplica pa e trabou. Ta un compania di afo, cu oficina na Miami, a bin sinta cu e aplicantenan, cu sea Schiphol Group mes a acerca of cu nan a manda pidi pa ta parti di e proceso. Na final a keda cuater candidato, di cual un ta Rubiano y tres ta Europeo. Si tur cos ta bon, diabierna awo Royal Schiphol Group lo mester reuni cu e Hunta di Supervision di Aruba Airport Authority pa tuma un decision riba ken lo haya e puesto di director. Pero parce cu e reunion lo sigui otro siman.

Echo ta cu Joost Meijs, cu a asumi e puesto di director di AUA Airport na aña 2019, na februari e aña aki a anuncia su retiro di e compania. Den algun siman, na juni caba, lo tin su fiesta di despedida. Pues, awo ta momento pa tuma un decision riba kende lo reemplas’e. Ta bin acerca cu e contract entre Royal Schiphol Group y Gobierno di Aruba pa opera/maneha nos aeropuerto ta vence den algun luna. Ta probecha awo pa maneha e asunto di director y e posibel prolongacion mesora. 

Nos mester Royal Schiphol Group?

Opinion ta mixto riba e tema aki. Tin hende ta sinti cu nos no mester di nan mas, pasobra e compania ta financieramente stabiel, nos relacion cu e aerolineanan ta bon y e demanda pa Aruba ta keda halto. Ta cuestiona tambe si mester sigui paga un compania Hulandes asina siendo nos mes tin profesional cu por haci e trabou. Pero, di otro banda tin hende ta teme cu si gobierno tum’e bek, cu lo conoce metemento atrobe di politica den operacion di e compania.

Tambe, actualmente por conta riba experticio di Royal Schiphol Group riba varios tereno, manera e construccion. E financiamento tambe a bay facil y ta medio condiciona cu Royal Schiphol Group ta sigui opera e compania. Ta pensa cu si saca nan afo, cu e “lendernan” por bira nervioso y cuminsa haci fastioso.

Of mester cambia e “deal”?

Tin varios opcion riba mesa. Mientras cu por sinti di Minister Dangui Oduber cu e tin reserva pa sigui cu e contract manera cu e ta awo, toch no necesariamente kier caba e relacion cu Royal Schiphol Group. Mas bien ta pensa cu si por adapta e acuerdo den cual Aruba ta tuma un rol mas prominente den maneha e compania pero ta uza Royal Schiphol Group pa cierto asunto specifico. Cu nan lo acepta esey awo no ta conoci, pasobra con cu bay bin, e doño di Royal Schiphol Group ta Gobierno di Hulanda, cu di otro banda ta memey den negosacion cu Aruba riba “landspakket”, etc.

Si sigui e liña di pensamento di “Politiek Den Haag”, nan ta mas na fabor pa Gobierno di Aruba bende accion di e companianan estatal, probablemente cu e companianan Hulandes mes pa asina Aruba por tin mas cen y sali for di e negoshinan aki. Ta ironico si pa Gobierno di Hulanda pensa mes pa forsa Aruba sali di su companianan estatal caminda e mes ta e doño mayoritario di Royal Schiphol Group.

Minister Dangui Oduber nunca a sconde su disgusto y desaprobacion pa e forma con Joost Meijs a maneha aeropuerto. For di dos aña pasa caba el a cant’e cu e no kier e mas!

Negosacion pisa

E tono di negosacion no ta bayendo facil. Royal Schiphol Group ta haciendo varios demanda cu no necesariamente Gobierno di Aruba ta dispuesto pa acepta. Asina por ehempel nan no ta cumpliendo, despues di 20 aña di relacion, pa pone un yiu di tera como director di e compania. Cada biaha ta sigui trece stranhero pa maneha e compania pa nos. Y den e contract ta stipula cu nan mester entrena un hende pa asumi e funcion.

Den pasado a manda ehecutivonan Schiphol na Hulanda pa sigui entrenamiento pero na final no a cumpli cu nombra un di nan como director. Ta bin acerca cu Royal Schiphol Group kier redobla e suma cu ta cobra Aruba pa su trabou. Di 2.5 miyon kier subi te na 5 miyon pa aña. E motibo ta cu na e otro aeropuertonan cu nan ta maneha, esey ta e tarifa cu nan ta cobra. Tambe nan a bolbe trece padilanti cu nan ta interesa pa haya un stoel den Hunta di Supervision di e compania. Nan tin algun aña pidiendo esey pero nunca Gobierno di Aruba, di varios asignatura, no a acepta.

Schiphol Group no tin suerte cu minister di Aruba

Den pasado tabata Peter Steinmetz, cu no por a pela un boonchi cu Minister Otmar Oduber. Te cu na un dado momento Gobierno di Aruba a informa e compania Hulandes cu sea Steinmetz ta bay of Schiphol completo ta bay. E negosacionnan pa renobacion di contract e tempo ey no a cana facil. Pero, cu cambio di gobernacion e problemanan no a cambia. No necesariamente Gobierno di Aruba tin problema cu Royal Schiphol Group, sino mas bien cu actitud di e directornan. Desde dos aña pasa caba Minister Dangui Oduber a anuncia cu Royal Schiphol Group por keda pero Joost Meijs mester bay! Pues, no ta sigur si e mes kier a bay of el a realisa cu e no por keda tanten cu Dangui Oduber ta minister.

Jurgen Benschop ta trahando pa Aruba Airport Authority desde augustus 1998, pues tin 25 aña di servicio. Awendia e ta Chief Operating Officer. El a studia na Bushiri Hotel Management School, tin diploma den Airport Strategic Management y Aviation Business. Tambe tin un master den Aeronautical Sience/Airport Management.

E fayonan di Joost Meijs

Minister Dangui Oduber a expresa su mes dos aña pasa cu un tono super fada, disgusta y hasta desiluciona, pa cu e maneho cuestionabel di Joost Meijs na aeropuerto. El a kita 75 hende for di trabou, paga nan hunto un suma di 13 miyon florin pa nan bay y awo ta yenando tur e vacaturanan bek. Solamente cu e biaha aki ta empleando hende pa loco sin sigui e protocolnan di recurso humano. Riba dje, el a duna gobierno conseho robes, bisando cu aeropuerto lo recupera e cantidad di pasaheronan te na 2025, siendo cu na 2022 caba a casi yega e nivel di aña 2019, pues un otro ‘blunder’.

Aeropuerto ganando placa

Aña pasa, Aruba Airport Authority tabatin un entrada total di Afl. 182.876.032,=, cu ta traduci den 18% mas compara cu aña 2022, ora cu nan entrada a alcansa Afl. 154.760.107,=. Despues di kita gasto, Aeropuerto a keda cu Afl. 44.507.303,= na ganashi. Poco entidad di Gobierno di Aruba tin e entrada aki anualmente. Aña pasa nan a paga dividendo di aña 2022, cu a resulta den un bunita transferencia di 12.6 miyon florin. Awo e aña aki ta estima cu e dividendo pa aña 20223 lo ta casi mesun cos. Ta bon pa bisa cu anualmente Aruba Airport Authority ta paga 12 miyon florin na belasting riba ganashi, banda di tur otro impuesto cu nan ta paga, por ehempel na e “concession fee”.

Royal Schiphol Group ta cobra na ordo

E relacion entre Royal Schiphol Group y Gobierno di Aruba tin su costo. Aña pasa a paga nan mas o menos 6.7 miyon florin, cu ta inclui nan consehonan, salario di e director y tur otro beneficio p’e. Si pone den perspectiva, anto por deduci cu Royal Schiphol Group ta cobra mita di e dividendo completo di Gobierno di Aruba, cu ta 100% doño di e compania. 

Joost Meijs aki cu e dos ministernan responsabel pa AUA Airport. MInister Ursell Arends como Minister di Transporte ta responsabel pa Departamento di Aviacion Civil cu ta controla nos aeropuerto.

Aeropuerto lorando bon 

Aña pasa Aeropuerto Internacional Reina Beatrix a cera cu 238 empleado. A maneha un total di 2.888.695 pasahero cu ta basta mas cu aña 2022, ora a atende 2.570.108 pasahero. Na tur nan ta atende 26 diferente aerolinea cu ta conecta nos cu 32 ciudad y cu 30 vuelo non-stop.  

Aruba y Schiphol Group

E relacion di trabou entre Aruba Airport Authority N.V. y Royal Schiphol Group a cuminsa desde april 2004, bou maneho di Minister di Turismo, ing. Eddie Briesen. E tempo ey a bisa cu lo tabata pa un tempo corto, pero tanto gobiernonan di AVP y MEP a sigui renoba e contract cu e compania Hulandes. 

Tin candidato pa maneha Aruba Airport?

Ora cu minister bisa cu mester cuminsa hiba deliberacion cu Schiphol Group pa pone un Rubiano na cabes di e compania, ta pasobra probablemente tin un hende den mente caba. Pa e ultimo 25 añanan, hasta prome cu a cera deal cu Schiphol Group, nos a conoce Jurgen Benschop den e funcion di director interino y despues Chief Operations Officer, etc. E nunca a haya e oportunidad pa asumi e puesto, aunke cu na varios ocasion a ocupa e puesto den forma temporal. 

Schiphol Group kier crece den region

Un di e discusionnan riba mesa awo entre Gobierno di Aruba y Schiphol Group ta cu nan lo ta interesa pa tuma e aeropuerto di Boneiro y Corsou over, siendo cu den e contract cu Gobierno di Aruba ta stipula cu nan no por maneha ningun aeropuerto den nos region cu por forma un competencia pa nos isla. Ya caba nan a tuma e aeropuerto di Sint Maarten caba pa maneha e proceso di reconstruccion y pa desaroya un organisacion profesional, hunto cu un bon structura di negoshi. Y esaki, aunke nan ta isla ruman…nan ta un competencia pa nos y Aruba lo no por keda cu su mannan crusa pa mira con Schiphol Group ta move pasaheronan di Aruba pa comparti cu e otro islanan! 

Ken ta supervisa aeropuerto?

Gobierno normalmente tin cinco miembro den e hunta di supervision di Aruba Airport Authority, pa asina controla e director y maneho general di e compania. Actualmente tin cuater miembro den e Hunta di Supervision, cu ta consisti di Gerald Tsu como presidente), hunto cu Hubert Dirks (Compra NV), Sven Faarup (Abogado) y Alfredo Nicolaas (SETAR). 

Tocante Royal Schiphol Group

Royal Schiphol Group ta estableci na Hulanda na aña 1916 cu su oficina principal den Amsterdam Airport Schiphol. Na october 2008 e directiva di Aéroports de Paris y Schiphol Group a acorda pa tuma 8% di e accionnan di cada compania y asina a bira e grupo di maneho di aeropuerto di mas grandi na mundo. 

Schiphol Group ta 100% doño di Amsterdam Airport Schiphol, Rotterdam The Hague Airport y Lelystad Airport. E ta doño tambe di 51% di Eindhoven Airport y 19% di Brisbane Airport. Separa di Aeropuerti Internacional Reina Beatrix, e mesun Schiphol Group ta opera terminal 4 di JFK Airport na New York, Incheon International Airport na Sur Korea, Brisbane Airport na Australia y Hong Kong International Airport na China.

Ministerio di Finansa di Gobierno di Hulanda ta doño di Schiphol Group pa 69,77%, municipio di Amsterdam ta doño pa 20.03%, municipio di Rotterdam ta doño pa 2.2%, Aeroports de Paris ta doño pa 8%. Aña 2019 tabata un aña record, cu 1615 miyon Euro na entrada, di cual nan a paga 155 miyon Euro na dividendo. Na aña 2020, pa prome biaha den e ultimo decadanan, nan a perde placa y nan trafico di pasahero a cay cu como 70%. Nan tin 2324 empleado

Joost Meijs a bin for di Schiphol Group mes, unda e tabata maneha e aeropuerto di Eindhoven. Contrario na e otro directornan antes, e no a logra penetra den e mercado local y culturalisa cu Aruba.

Tocante Aruba Airport Authority

Aeropuerto di Aruba ta un entidad priva maneha pa Schiphol Group. Su nomber ta dedica na e ex hefe di Estado di Reino Hulandes, esta Prinses Beatrix. Nos ta un di e poco islanan den Caribe cu ta ofrece e facilidad di US Border Pre-Clearance. A habri e terminal pa avionnan priva desde aña 2007. Awendia ta maneha 2.8 miyon pasahero pa aña.

Di acuerdo cu historia, na aña 1934 Manuel Viana a lansa un servicio semanal pa Corsou, cu opcion pa biaha y manda carta. Na december di e mesun aña KLM a tuma e servicio aki over y despues a muda e operacion pa un pista cu despues a haya nomber fo KLM Field. Durante di dos guera mundial a uza e Aeropuerto di Aruba pa e forsa arma di Merca pa defende barconan den Caribe y e canal di Panama contra submarinonan Aleman. E tempo ey a cambia nomber di e aeropuerto pa Dakota.

AUA Airport ta un storia di exito pa Gobierno di Aruba, cu ganashi di riba 44 miyon florin. Den comparacion, WEB a perde 27 miyon florin na aña 2022 y Elmar a gana 12 miyon. Pues apesar di menos entrada, toch den ganashi AUA Airport ta mas grandi cu mayoria compania estatal.

Dia 22 di october 1955 a bolbe cambia e nomber pa Prinses Beatrix durante un bishita Real. Na aña 1980 a cambie pa Reina Beatrix ora el a asumi e funcion. E aeropuerto cu nos conoce awe ta existi desde November 1972. Un expansion grandi a start na aña 1997 y dia 1 di september 1999 a inaugura e edificio cu nos conoce awendia, cu ta inclui area grandi di consecion, 8 posicion pa avion y edificio separa pa check-in vuelo pa Merca y pa otro destinacionnan.

Aruba Airport Authority N.V., trahando den relacion estrecho cu Schiphol Group, ta maneha un aeropuerto moderno y eficiente, cu tres diferente edificio cu hunto ta forma e terminal. Nos Aeropuerto ta conta cu 66 ticket counters, oficina pa aerolinea nan y centro di compras pa pasaheronan biahando pa Merca y pa otro destinacionnan. Nos ta un di e poco paisnan na mundo cu tin presencia di e facilidad di U.S. C.B.P, esta Inmigracion y Aduana Mericano riba nos isla, pa facilita pasaheronan y “pre-clear” vuelonan prome cu nan yega Merca.