E conseho di Raad van Advies riba e introduccion di 7% BBO na frontera ta cla y directo: e efectonan lo ta devastador pa poder di compra, inflacion, clima di inversion, turismo y nos economia en general. Raad van Advies ta hasta cita Banco Central cu ta pronostica un caida real den nos economia pa aña 2023.
Esaki ta e prome reaccion di e lider di oposicion, mr. Mike Eman, despues di a haya e ley di 7% BBO na frontera diabierna ultimo y a studia e conseho di Raad van Advies. Fraccion di AVP a studia e Belastingplan 2023 y conseho di Raad van Advies riba e introduccion di 7% BBO na frontera y demas cambio fiscal proponi door di gobierno. Raad van Advies ta expresa preocupacion grandi pa e impacto negativo cu e cambionan proponi lo tin riba economia di Aruba y e calidad di bida den nos comunidad. Fraccion di AVP ta solicita un reunion den parlamento pa scucha tur gremio.
Raad van Advies ta mustra cu e introduccion di 7% BBO na frontera lo aumenta inflacion mas ainda y lo afecta e clima di inversion na Aruba cu lo stanca crecemento di nos economia. Aumento di impuesto lo aumenta costo di bida y na mes momento disminui e poder di compra di nos ciudadania. E resultado ta cu lo mpeora e empobrecimento alarmante na Aruba.
E falta di consideracion cu gobierno ta demostra pa bienestar publico ta escandaloso y sin precedente. Pa e motibonan aki, mr. Mike Eman ta bisa cu su fraccion ta solicita cu urgencia un Openbare Bijeenkomst cu FTA, SEPPA, STT, ABV, SIWA, SADA, CAMARA DI COMERCIO, CUA, SNBA, ATTIA, AHATA, ATA, AFBA, ATSA, Aruba’s Jewelers Association y demas gremio sindical y comercial, prome cu entrega pregunta. Di e forma aki nos lo por inclui nan preocupacion y observacion pa cu e introduccion di e 7% BBO na frontera.
E lider di oposicion, mr. Mike Eman ta accentua cu e situacion ta hopi grave y nos pueblo no por carga mas medida. E 7% BBO na frontera riba tur e medidanan anterior, manera Raad van Advies ta adverti, ta bay afecta tur hende severamente!
E conseho di Raad van Advies ta adverti pa consecuencia dramatico:
- De Arubaanse consument zal door de voorgenomen maatregel zowel direct als indirect geconfronteerd worden met een prijsverhogend effect.
- Deze ondernemingen worden vanwege de heffing bij invoer geconfronteerd met hogere bedrijfskosten, waarbij de aldus zal voor de consument sprake zijn van zowel een direct prijsverhogend effect als een indirect prijsverhogend effect bij doorberekening van de hogere productie kosten in de consumentenprijs.
- Verder is de consument het afgelopen jaar geconfronteerd met een zeer hoge inflatie en de sinds 1 januari 2023 van toepassing zijnde verhoging van de BBO.
- De verslechtering van het investerings- en ondernemingsklimaat als gevolg van de voorgenomen belastingmaatregelen, zal tot gevolg kunnen hebben dat nieuwe investeringen in en renovaties van hotels en andere horecagelegenheden achterblijven.
- Ook blijkt uit de meest recente cijfers van de Centrale Bank van Aruba (hierna: CBA) dat voor 2023 een krimp van de reële economie wordt verwacht en een daling van de – in reële termen – private consumptie als gevolg van de te verwachten aanhoudende hoge inflatie.
- Door de thans voorgestelde maatregelen wordt de Arubaanse consument wederom geconfronteerd met prijsverhogingen die zijn koopkracht en zijn toegankelijkheid tot producten nog verder onder druk zal zetten.
- Door de voorgenomen belastingheffing op de invoer van goederen zullen ondernemers in Aruba, van groot tot klein, geconfronteerd worden met kostenstijgingen.
- De Raad is daarnaast van mening dat de thans gedane voorstellen de beoogde eenvoud en evenwichtige verdeling van de belastingdruk niet zullen bewerkstelligen.
- De onduidelijkheid die bestaat over de grootte van deze gevolgen, maakt dat de voorgenomen maatregelen een aanzienlijk risico bevatten voor de koopkrachtontwikkeling van burgers.
- Een tarief van totaal 7% is echter niet meer laag te noemen en versterkt de nadelige effecten van een cumulatief systeem, zoals het overslaan van schakels in het productieproces, het niet uitbesteden van specialistische werkzaamheden en de bevordering/instandhouding van de grijze en zwarte economie.
- De grijze en zwarte economie worden gestimuleerd omdat de BBO fungeert als een kostenpost voor de ondernemer.
- Het wordt daarom steeds aantrekkelijker te werken met een ondernemer die geen BBO afdraagt.
- Verder worden renovaties van bijvoorbeeld hotels, time-share en vacation rentals duurder.
- De toeristische sector zou daardoor kunnen besluiten niet of later te renoveren en geen nieuw meubilair en dergelijke te kopen voor de kamers.
- Dit gaat ten koste van de kwalíteit van het toeristische product.
- Gelet op het feit dat de economie op Aruba vrijwel volledig afhankelijk is van het toerisme adviseert de Raad de gevolgen voor de toeristische sector diepgaand te onderzoeken.
- Verslechtering van het investerings- en ondernemingsklimaat;
- Ondanks de eerder gepresenteerde doelstelling van de regering om de leef kwaliteit voor burgers te verhogen door onder meer de kosten van het levensonderhoud te verlagen en de welvaart en leefbaarheid op Aruba te verhogen”, gebeurt in de praktijk het tegenovergestelde.
- Zal de voorgenomen belastingheffing op de invoer van goederen, vanwege de slechts beperkte aftrekbaarheid, het investerings- en ondernemingsklimaat in Aruba juist verslechteren.
- De Raad herhaalt zijn opmerking uit zijn advies inzake Deel I van het Belastingplan 2023 dat hiermee wederom de indruk gewekt wordt dat er sprake is van een weinig betrouwbare overheid.
