Magali Brito: Derecho y obligacionnan di un empleado publico ta ancra den LMA

Ta importante pa tur hende comprende e diferente tipo di trahadonan cu na e momentonan aki ta brindando nan servicio na comunidad. Prome ta haya e empleado publico mes, e ambtenaar, cu riba su mes caba tur nan derecho y obligacionnan ya ta ancra den nos LMA, segun Magali Brito, secretario general di sindicato SEPPA. Despues tin otro grupo di arbeidscontractant. Tambe ta haya un parti cu ta mara na un contract, tin diferente asuntonan tambe cu ta regla den e contract cu nan.
Di otro banda sector publico a bin ta reconociendo otro tipo di trahado. Uno ta keda esnan cu ta bin via uitzendbureau, ta bin elabora cierto servicio den caso di, cual ta referi caso di malesa, caso di ausencia pa tempo largo, of e dunado di trabao ainda no ta cla pa yena e vacatura eynan. Pero tambe ultimo añanan y mas y mas ta e grupo di e coordinador y consultantnan, cu tambe igualmente ta bin ta brinda un servicio na comunidad.

Si mira kico ta e derecho di e empleadonan publico of tambe mester wak nan deseonan, tur empleado y esaki no ta kita afo e ambtenaarnan tambe, kier siguridad, kier naturalmente un respet pa nan derechonan y e ora si analisa e diferente tipo di trahadonan cu ta brinda servicio na comunidad, e ora ta mira cu cada un ta crusa otro con ke sea. E trahado eynan cu verdad cu tur di dje ta regla den LMA ta sintie mas sigur, naturalmente pasobra su derechonan, manera ta bisa, ta ancra den nos reglanan, den e LMA, pero asina mes, e tin deseo.

Di otro banda tin esunnan cu ta contractant, aunke cu nan tambe tin cierto derecho, tambe tin cierto deseonan. Nan kier e siguridad, mescos cu e otro grupo, nan kier bira vast y tambe kier un siguridad di trabao, pa nan por planifica nan bida. Tur trahado na cierto momento ta cuminsa planifica compra di cas, haci gasto, etc. Ora bo ta mara na cierto contract, bo ta keda insigur. Despues bo ta mira e otro grupo. Naturalmente un coordinador of un consultant tambe kier gana placa. Tambe kier un cierto entrada, pero nan situacion fragil cu nan tin den e sector publico, ta haci cu un cierto momento nan tambe kier bira vast, nan kier tambe sigui cu un trabao sigur.

Pero ora bo ta bay over di un consultant, cu gran parti di Gobierno no ta haci uzo di dje, bo ta mira cu e servicio cu e hendenan aki ta brinda, berdad por ta di expertonan, pero pakico no ta crea nos mesun expertonan den sector publico, di cual ta ta percura pa tin continuidad tambe y e hendenan cu ta cuminsa como ambtenaar of arbeidscontractant, bira ambtenaar, cierto momento ta mira nan futuro den e sector publico.

 

Consultant

Brito a splica cu si wak, hpi biaha e coordinador y consultantnan ta mara na esey. Tur esakinan mester cuminsa na elimina nan, pasobra na final ta for di un solo caha tur e fondo, e placa cu ta cubri e servicionan aki, ta cay. Como pais, nos mester traha riba continuidad. Riba continuidad di servicio, mantencion di informacion, di experiencia, transpasa esakinan ovber pa futuro trahadornan, etc. Pero tambe percura pa e trahadonan ta sinti cu nan ta bay dilanti. Hopi biaha e controversia ta cuminsa entre e diferente gruponan aki di trabao. Pasobra uno ta cuminsa bringa otro, e otro ta mira cu e otro ta stroba su caminda, e ora ta haya e friccionnan ey.

 

Deseo

Loke e empleadonan publico y contractant kier e siguridad di nan trabao, nan kier bay dilanti, kier respet pa nan derechonan y condicion di nan trabao tambe mester ta in place. Si wak kico ta spera nan den 2018, tin diferente cos cu ta regla caba naturalmente, ancra den protocol.

 

Desde ki tempo

Desde 2014 tin un claridad mas pa locual cu ta trata debenan pendiente of un x porcentahe di debe cu e doño di trabao, of Gobierno tabata debe e trahadonan di Gobierno. Esaki a wordo regla, con lo tin cu paga nan e añanan aki dilanti. 2008 por bisa cu esaki ta cuminsa conoce aumento y na 2019 por bisa cu esakinan ta bay over mas hunto. Den e caso aki ta papiando di e acuerdo rond di ahustacion di salarionan, debi na aumento di costo di vida. Na 2008 a base di e lucha cu tabata tin, a acorda tambe un porcentahe cu Gobierno tin cu paga e trahadonan aki bek. Na 2014 ta cristalisa esaki den un acuerdo y na 2015, 2016 y 2017 a cana normal den un di e pagonan di e prima den luna di Augustus y den luna di Augustus 2014, ta conoce un aumento un biaha mas. Pero na 2019 tur tres prima, bashipremie, reparatiepremie y gelijkbedrag ta cuminsa conoce un aumento paralelamente y asina, te cu 2024 e ta stop di crece. Pero e no ta kita e obligación di un doño di trabao pa keda paga esaki y e no ta kita tambe e derecho di e trahado pa pidi negociación después di esaki tambe, pa esakinan sigui conoce aumento.