Dos profesor ta sugeri pa Aruba haya asiento den Tweede Kamer

Diaranson a tuma luga e di dos dia dje reunion di IPKO. E delegacionnan di parlamento a haya lectura di profesor Wouter Veenendaal, profesor asocia den Instituut Politieke Wetenschap y Gert Oostindie. Nan a papia riba nan buki Ongemak, cual ta un estudio haci riba e relacion entre e paisnan di Reino Hulandes.

Profesor Gert Oostindie a splica cu nan a skirbi riba e relacion dje seis islanan di Caribe cu Hulanda. E buki yama Ongemak y eyden tin henter e historia desde colonisacion te fecha di awe. Nan ta bisa cu Hulanda y e islanan ta pertenece na otro, pero tin relacion hopi incomodo y mester mira con por hacie mas miho.

Profesor Wouter Veenendaal a indica di a mira cu den Reino Hulandes tin menos democracia, pasobra tin gobierno di reino cu minister plenipotenciario pero no tin Parlamento di Reino (Koninkrijk Parlament). Kiermen den practica na Hulanda tin e parlamento cu ta funciona como Koninkrijk Parlament, pero e islanan di Caribe Hulandes no tin derecho di voto. Nan a duna diferente proposicion pa duna derecho na e islanan di Caribe.

Durante e lectura a duna tres proposicion, di cual un di nan ta riba e parti cu cada isla tin un asiento den Tweede Kamer y ta scogi directamente p’e habitantenan di e isla. Parlamento di Hulanda lo sigui traha funciona manera e ta aworaki, pero solamente cu tres asiento extra di e islanan aki.

Profesor Oostindie a indica cu si mira e forma di Boneiro, Saba y St. Eustatius ta den e Koninkrijk, pero nan ta individual. Pero pa nan e banda positivo ta e material, ta inverti hopi den enseñansa, cuido, di cual nan tin menos di bisa. Nan ta dependiente di Hulanda. Mientras cu Corsou, Aruba y Sint Maarten a scoge pa ta un pais autonomo den e Koninkrijk. Segun e profesor, e tres islanan aki tin mas di bisa con nan ta guia nan pais, pero ta haya menos sosten di Hulanda.

E tension cu e profesornan ta mira ta cu cada bes tin mas necesidad for di Hulanda, problema climatico, entre otro. Pero Hulanda a indica cu si nan ta bay duna mas asistencia na e islanan, Hulanda kier tin mas di bisa con e islanan ta regla nan maneho.

INFORMACION DI BUKI

E seis islanan Caribense den Reino tin casi cuater siglo bou Hulanda. E Antianonan sa esey bon, pero e situacion ta diferente cu Hulanda. No tin hopi conocemento riba e islanan, ni un sentido fuerte di comunidad: por ta no ta mira nan como stranhero, pero tampoco como un Hulandes Europeo. A pesar dje historia largo comparti, e distancia emocional semper ta grandi.

Den e buki Ongemak Gert Oostindie y Wouter Veenendaal a describi e pasado, presente y futuro dje vinculo entre Hulanda y e islanan aki. E vinculo ey tabata defini durante e siglonan di colonialismo y sclavitud, un pasado cu a laga su marca. E desmantelacion di Antias Hulandes na 2010 tabata mira como un comienso nobo p’e relacionnan di Reino, pero awo tin hopi decepcion mutuo.

Riba base di e añanan di investigacion, Oostindie y Veenendaal a mustra e puntonan di bista di diferencia ta riba e relacionnan dje reino den ambos banda di ocean, unda tin incomodidad y e knelpunt cu tin den e relacion. Tambe con cos por mehora.

GERT OOSTINDIE

Gert Oostindie ta un profesor emerito di historia colonial y poscolonial di Universidad di Leiden. Te su hubilacion na final di 2021, e tabata director di Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV-KNAW) na Koninklijk Instituut.

WOUTER VEENENDAAL

Wouter Veenendaal ta un profesor asocia den Instituut Politieke Wetenschap na Universidad di Leiden. Su investigacion ta enfoca riba e relacion entre e tamaño dje poblacion y democracia, cu un enfoke particular den e estado dje islanan.