Turning the Tide: Proyecto di restauracion di rif di coral y manglar di Parke Nacional Arikok

Diabierna Parke Nacional Arikok a lansa oficialmente e proyecto ‘Turning the Tide’, cu ta un proyecto den colaboracion cu partnernan di Aruba y Hulanda, pa restauracion di coral y manglarnan di Aruba.

Ir. Rene Henkens, di Wageningen Enviromental Research a bisa cu e situacion ta alarmante. E rol den e crisis global di diversidad, door di deforestacion, piscamento di mas, contaminacion, cambio climatico den e ultimo temponan a bira pio. E region Caribense no ta un excepcion. Den un informe di WWF a conclui cu e crisis di biodiversidad den Latino America y Caribe ta un di e preocupacionnan mas grandi na nivel mundial. Un 94% di e biodiversidad a bay atras entre 1970-2018. Esaki ta serio!

Meta di e proyecto aki ta pa restaura e biodiversidad y e ecosistema marino di Aruba, cu ta den un situacion serio di degradacion. Lo haci esaki door di wak e mangel- y e coralnan, segun Giancarlo Nunes, Director di Investigacion y Conservacion di Parke Nacional Arikok. Asina lo bay traha riba e coralnan artificial y e cu e mangelnan lo haci varios accion pa drecha e calidad di awa y e contaminacion cu ta drenta den e mangelnan for di tera.

Ta hopi importante pa cuida nos ecosistema cu ta asina importante, Dr. AO ‘Dolfi’ Debrot, Director Cientifico di Universidad di Wageningen a cuminsa na bisa. Pa loke ta e manglarnan, esaki ta un habitat super importante pa varios motibo y un di nan e ta sirbi como fuente di cautiverio di pisca. E ta un luga unda cu e piscanan chikito ta haya proteccion y cuminda pa nan crece pa despues bay bek riba e rifnan.

Lo traha riba e puntonan aki particularmente na Spaans Lagoen y tambe na Isla di Oro. E problema cu manglar awendia ta enfrenta specialmente den e areanan ya menciona, ta cu den pasado tabata tin hopi mal uzo di tereno, pa cria di bestia. Erosion ta pone hopi sedimento den e lagunnan, di tal forma cu e awa ta bay perdi y e manglar no tin luga mas di biba y tampoco cu e lagun a yena y e awa bay perdi, e piscanan tampoco no tin luga mas di biba.

Dr. Ronald Osinga, Asistent-Profesor di Universidad di Wageningen, tin experiencia den restauracion di rifnan di coral. Tin varios grupo na mundo cu ta haci esaki y cu exito. Prome cu bay over na restauracion, investiga prome a motibo pakico e rifnan aki a degrada. Si no sa esaki, e proyecto aki lo ta un fracaso.

E proyecto aki ta un oportunidad unico pa prome explora y despues haci test. Pasobra cu tur e metodonan exitoso di restauracion, mester ta adapta na e situacion local. No por djis copia y haci mescos. Semper mester ahusta n’e situacion actual y esaki ta loke lo haci den e situacion na Aruba.

E proyecto aki ta fit den tur e plannan pa un Parke Marino pa Aruba. Manera ta conoci Fundacion Parke Nacional Aruba ya caba ta den un proceso di Stakeholder Engagement pa finalisa un Marine Parke Management Plan pa e areanan protehi den lama. Y fin di luna lo finalisa e version tentativo pa validacion di e stakeholdernan, cu si locual a trece dilanti ta incorpora den e plan. Mientras cu ta den proceso aki, ya caba a tene cuenta cu e deseonan di e stakeholder den e aplicacion di e proyecto.

Segun Sieske Van der Wal, Director Interino di Parke Nacional Arikok, a identifica varios puntonan di enfoke. Pero e principalnan ta:

1.       Eco sistema di coral

2.       Restauracion

3.       Ecosistema di manglar