Parlamentario Ryçond do Nascimento: Problema di AVP ta consecuencia di dominio colonial di famia Eman

“E problemanan actual den AVP ta consecuencia di e dominio colonial di famia Eman. E dominio aki tin tres caracteristica. Na prome luga tin un falta di transparencia y democracia. Decisionnan clave ta wordo tuma pa e rumannan Eman en bes di pa henter partido hunto. Ta un cuestion di mantene poder den man di e famia.

Awendia e reunionnan aki ta tuma luga den cas di mama Blanche, na unda nan ta conspira y discuti, y si un hende ta representa un menasa pa e poder di famia Eman, nan ta studia con nan por elimina e persona ey. Ta di e manera aki e Emannan hunto cu nan soguidornan di mas fiel a pone obstaculo den caminda di Betico Croes, Watty Vos, Tico Croes y Otmar Oduber pa neutralisa nan.

E  manera con e Emannan a combati Watty Vos internamente, ta wordo sinti como un traicion te dia di awe. E disgusto t’ey ainda den Playa P’ariba y Playa P’abao,” ta palabranan di e parlamentario independiente, Ryçond Santos do Nascimento.

Na di dos luga tin un cultura di faboritismo den AVP. E lider tin algun faborito, e “prinsnan” y e “princesanan”, cu nan ta pone den spotlight cada rato. Na mes momento no ta excepcional pa e lider falta respet na e demas candidatonan y boluntarionan. Ademas e competencianan di e candidatonan y nan esfuersonan ta wordo ignora. E candidato- y boluntarionan ey no ta sinti e siguridad pa nan por expresa nan desacuerdo ni e confiansa pa por confronta e situacion actual pa miedo di represalia di e famia.

Esaki ta hiba nos automaticamente na e di tres caracteristica di e dominio Eman. Nan ta gusta crea chupado. Si bo kier un carera politico largo y influencia den partido, bo mester bira un chupado. E chupado nan aki tin e speransa pa haya un number chikito riba e lista di candidato. Hopi di nan tin critica fuerte riba e lider, pero nan no tin curashi pa bis’e manera e ta (shout out na Sevinger, Dowers y De Meza riba e punto aki).

E elementonan narcisista di e lider tampoco ta yuda crea un comunicacion habri. Ora bo confronta e lider cu e berdad, su man ta cuminsa tembla, e ta bira cora y e kier bin te na bo cas pa exigi rectificacion. Casi nunca un hende ta wak e lider den su wowo, ta bis’e e berdad y ta mand’e su cas bek cu un troshi di bacoba.

Experto den corupcion, incompetente den gobernacion

Mescos cu e famia Lucchese, un di e cinco famianan mafioso di New York, famia Eman ta crea e aparencia di no tin arte ni parte den ningun di scandalnan di corupcion cu ta afecta AVP. Sin embargo ta evidente cu AVP ta un tera fertil pa corupcion. Echo ta cu por lo menos seis di e nuebe ministernan di AVP durante e gabinetenan di Mike Eman tabata envolvi den scandalnan di corupcion of negoshinan raro.

E ministernan aki tabata mas preocupa cu enrikece nan mes y gana e siguiente eleccion cu e progreso structural di Aruba. Ex-minister Michelle Hooyboer-Winklaar, por ehempel, tabata involucra den un concesion dudoso na e compania Insure To Study BV pa seguro di salud pa studiantenan Rubiano na Hulanda. Ex-Minister Paul Croes a ser condena pa crea un comercio cu ontheffing relata na e prueba di e mercado laboral. Ta e comercio di opcionnan relata na tereno comercial a hiba na condena di  ex-minister Benny Sevinger pa motibo di soborno.

Mientras e partido ta specialisa su mes den practicanan dudoso, AVP a perde su base profesional. Fundacion Mito Croes y Fundacion Digna Laclé-Herrera no ta mas cu un fachada. Conseheronan importante manera Piet Pronk, Mito Croes y Klaas Tuinstra a fayece. Ex-prome minister Henny Eman lamentablemente ta sufriendo un deterioro fisico y mental.

Profesionalnan manera Juan David Irausquin, Angel Bermudez y Richard Arends no kier ta involucra activamente cu e politica di e partido. Ta dificil pa un profesional serio asocia su mes cu AVP si e partido no kier asumi responsabilidad loke su ministernan a haci, y mucho menos e partido kier haci algo pa preveni cu e fechorianan ta bolbe tuma luga.

Pa colmo AVP ta acusa e huesnan y Ministerio Publico di corupcion, pasobra Croes y Sevinger a haya condena pa soborno.

Di e 33 mil persona cu a vota pa AVP na 2013 masha hopi a bandona e partido. Na 2017 no menos cu 11 mil votado a bandona AVP y na 2021 otro 5 mil votado a los e anker di AVP. Si e tendencia aki continua, e partido lo por conta solamente cu tres asiento na 2025, cu posiblemente un of dos rest zetels.

Ademas, e partido nunca a demostra di ta capaz di por planifica di manera efectivo. Tuma, por ehempel, e investigacion di Algemene Rekenkamer riba e proyecto BO ARUBA. E investigacion ta mustra cu e proyecto a ranca sali malo desde su principio. E proyecto no tabatin obhetivonan claro, loke ta haci e imposibel pa midi e exito di e proyecto.

Algemene Rekenkamer a conclui cu e proyecto a expone Aruba na riesgonan di integridad y riesgonan financiero. E presupuesto di e proyecto tabata Afl. 1,6 biyon. E mal administracion di e proyecto a crea un sin fin di oportunidad pa mafia gana placa. Ademas, AVP a mustra un creatividad impresionante pa crea debe, manera debe riba e Presupuesto Nacional, fondonan special, fundacionnan di gobierno, companianan estatal, SOGA y e famoso PPP. No ta di sorprende cu Bo ARUBA ainda tin un impacto negativo riba e situacion financiero di Aruba y, en particular, riba inflacion.

Ta pa motibo di un debe mas grandi cu interesnan halto ta crea urgencia pa Departamento di Impuesto recauda impuestonan cu mas eficiencia. Pa motibo di e falta di responsabilidad y falta di disciplina fiscal, Hulanda a impone supervision financiero riba Aruba.

Ademas, como  cu proyecto Bo Aruba no tabata cumpli cu ningun norma di sostenibilidad, ta e maneho di Gabinete Mike Eman a convence Hulanda cu Aruba mester di reforma, loke a conduci na e pakete di reforma conoci como Landspakket 2020.

Pero tin solucion pa e problema di AVP. E partido mes mester reforma profundamente. E structura colonial mester hala un banda pa Good Governance. Un codigo di integridad, identificacion di funcionnan cu tin riesgo pa corupcion y un proceso los di famia Eman pa selecciona candidatonan ta esencial.

E partido mester bandona e manera ad hoc di traha y mustra compromiso sincero cu sostenibilidad. Ta e ora ey solamente planificacion efectivo por ta parti di e proceso di tuma decision den AVP. Mester desaroya competencia den e partido, ya cu actualmente e partido no tin e capacidad necesario pa goberna di manera responsabel.

Finalmente, e mentalidad di “fix” mester cambia pa un mentalidad cu realmente tin curason pa nos patria, nos yiunan y nietonan.