Drs. Melva Croes-Yanez: Recordando cuarenticinco aña dje Masacre na Jonestown 

Ken por a pensa cu e proyecto di ‘People’s Temple of Tempel di Pueblo’ na Jonestown cu mester a desemboca den e soño di un  futuro briyante p’e comunidad di siguidonan di Jim Jones lo termina den un apocalipsis despues di a penas 18 luna bieu? 

E masacre aki a causa un avalancha di pregunta rond mundo y sigur bou periodista, cientifico y profesional, den shock p’e suceso na Guyana di 18 di november 1978.  E pregunta clave di tur hende tabata y ainda ta: “Con por ta cu un hende asina carismatico por a gana confiansa di un centenar di siguido y lidera e lucha di igualdad social pa tur, por bolter y bira un hende corupto, yen di maldad, sin gevoel y hasta peligroso pa hustamente esunnan cu tanto a  pone nan confiansa incondicional den dje?

Pa trata contesta e pregunta aki nos por pensa  principalmente riba entre otro e aspectonan psicologico y social di hende obsesiona cu poder y  logra esaki. 

Como un mucha di ghetto y famia di menos recurso Jim Jones tambe a experiencia e fenomeno di crece den un ambiente di Ghetto y desigualdad social y unda cu practicamente ningun hende NO tabatin poder algun, loke ta contrario na esunnan rico cu si tin poder monetario, conexion social (networking) y poder popular. 

Hende di menos recurso, en principio, no tin tur e podernan  aki. Tambe Jones a saca su som lihe di su experiencia den Ghetto, esta cu si bo studia algo esaki ta duna bo un nivel di poder. 

E motibonan menciona aki, tambe a contribui na su obsesion na poder, engrandece su motivacion  pa busca conexion social den aglomeracion di hende (por ehempel den iglesia) y logra un estudio. 

Despues di su estudio pa clero el a ordena (segun su certificado) como clero na 1957 di e  denominacion Protestant Cristian di e iglesia ‘Discipulonan di Cristo’ na Idianapolis (Merca).  

Remarcabel ta cu den su ordenacion como clero ta indica como unico rekisito cu e mester tene su  mes n’e tabata: ‘Practica Amor di Cristo’ y practica tur aspecto di integridad den relacion, tanto  pastoral y comercial. Tambe cu e tin poder absoluto riba su iglesia. E rekisitonan cu Jim Jones a  pone un banda por completo unabea na Guyana, cu excepcion di e ‘Poder Absoluto’. 

Mester remarca cu desde mucha caba Jim Jones a sa con maniobra su medioambiente pa logra e  reconocimento y admiracion como líder den comunidad tan anhela y ta mira como un persona cu peso. 

Pa logra esaki Jim Jones claramente tabata sa tambe di uza su talento pa predica y convence su publico / siguidonan di su superioridad y importancia personal. 

Den un entrevista cu miembronan di un grupo Cristian, el a expresa: “Si hende mira mi como nan  salbador of nan Dios, lo mi ta nan salbador of nan Dios”. Esaki tabata un metodo di control di  mente (mind control) pa logra su siguidonan kere ciegamente den dje, apoy’e den su campaña pa  

‘husticia social’ y kere den salbacion di e situacion socioeconomico inhumano cu nan tabata  experencia. 

Tabata comosifuera cu Jim Jones su carisma y talentonan “unico” a presenta na ora, tempo y luga corecto pa “Salba??” su siguidonan di e situacion socioeconomico penibel cu nan tabata pasa den na Merca. 

Banda di tabata lider carismatico Jim Jones tabata atractivo y dinamico y tabata capta atencion di hende facilmente a traves di su discursonan pasiona di su lucha pa husticia social. Tambe su don como sanador y di pronostica futuro tabata atrae cada biaha mas siguido (±3000). 

Mientras Jim Jones tabata haya mas popularidad, su poder tambe tabata crece hasta na punto cu el a cuminsa eherce mas y mas control riba su siguidonan, dicta casi tur aspecto di nan bida y tambe di nan mente (mind-control). 

Su drogadicion tambe a pone cu su estado mental a cuminsa deteriora cu sintomanan di ‘paranoia’ compaña cu agresion. Aki ta ora  cu Jim Jones kier ta mira como e Mesias di e ‘Templo di Pueblo’ na San Francisco y a cuminsa exigi amor, adoracion y obediencia absoluto. 

Según documentacion inoficial, Jim Jones tabata sufri di e trastorno di personalidad narcistico di e grado peligroso (cu agresividad) na Merca caba. Esaki conhuntamente cu su drogadiccion y depresion a contribui na su comportacion cu a lanta sospecho cerca e miembronan di Congreso y prensa Mericano. 

Ta ora cu prensa Mericano a cuminsa cuestiona Jim Jones riba su abuso di poder, su drogadiccion y abuso sexual den su iglesia cu Jim Jones a cuminsa traha plan pa hiba su iglesia otro localidad cu a bira e Jungle na Guyana. Esaki tabata e luga perfecto sin metemento di e Gobierno situa na Georgetown y unda Jim Jones por a eherce su poder absoluto y su maldad den e comunidad (cu a hiba su nomber) esta “Jonestown”.  

En total Jones a hiba un poco mas cu 900 di su siguidonan di “People’s Temple”, Guyana y laga casi 2000 atras na Merca.

E COMIENSO DI E FIN

Unabes den Jonestown, Jim Jones a logra su meta di ta lider absoluto di SU comunidad “Tempel di  Pueblo” unda e por a eherce su (obsesion) pa poder absoluto liber di tur cuestionamento y metemento di Prensa y gobierno na Merca… libertinahe completo! 

E tempo ey Forbes Burnham, prome ministro di Guyana, tabata convenci cu tabata trata di un “Religion”  cu ta ‘supose’ di ta algo di ‘Dios’… pues algo ‘Bon’! E tereno cu a otorga na Jim Jones pa su “Tempel di Pueblo” tabata (casi 16 km2 erfpacht pa 25 aña; y pa 0.0062 $ cen pa m2) y Jim Jones a haya esaki p’e por cultiva casava y otro cuminda pa su pueblo. 

Desde comienso e gobierno di Guyana NO a sinti e necesidad di interferi den e bay bin di Jim Jones den e ‘Jungle’, 37.5 kilometer leu di e gobierno di Georgetown.  

Segun documentacion (“Alternative Considerations of Jonestown & Peoples Temple”, San Diego State University) e Prome Ministro Burnham tabatin un hopi bon relacion cu Jim Jones. 

Tambe ta menciona cu Jim Jones tabata pone presion y a menasa e Prome Ministro aki pa otorga permiso pa loke Jim Jones mester (corrupcion??). Algun ehempel di esakinan tabata: exigi permiso pa un medico (un siguido) cu NO tabata certifica pa traha como medico. 

Tambe exigi pa Aduana bira cara ora cierto mercancia (?), destina pa Jim Jones, drenta. E gobierno tambe tabata permiti adoptacion di mucha Guyanese pa agrega n’e culto riba peticion di Jim Jones. 

A 2010 memorial service for the Jonestown massacre in Oakland, Calif., featured photographs of the victims.

Remarcabel ta cu e Prome Ministro semper a mantene e existencia di Jonestown y su contactonan estrecho cu Jim Jones como secreto p’e pueblo di Guyana. Ta te despues di e masacre e ciudadanonan di Guyana a cuminsa bira al tanto pa medio di informe di pafo di Guyana. 

Awo tin hende cu lo opina ‘pero dicon Jim Jones NO a scoge pa mira e cuestionamento di autoridad y prensa Mericano, como algo pa repenti, drecha su comportacion y cuminsa un bida nobo y miho na Guyana?’ 

E realidad ta cu Jim Jones a tuma e cuestionamento na Merca como un atake riba su “Poder creciente” y a scoge pa sigui cu su adiccion (droga, sex, poder, etc.) y establece su mes na un  luga unda su so por a haci y deshaci sin limite y unda e por tabata Messiah, Lider Divino, Dios, Tata, Dad, etc, den SU iglesia. 

Otro lo puntra pero pakico ora cu tabata abusa su siguidonan, nan no a hisa bela bay lag’e cu su Tempel aya na Guyana? E simpel contesta aki ta MIEDO! Mester corda cu Jim Jones tabatin Poder y control maximo riba su comunidad y tabata demostra esaki tambe. 

Tabata bisto su siguidonan tabata su pertenencia/rehen. Hasta cu tur paspoort, documento y placa di cada habitante tabata den poder di Jim Jones. Tur hende a comprende cu NO por trata di bandona e culto y esunnan cu pensa di huy, mester a pensa hopi pero hopi bon prome door cu e campo tabata rondona pa guardia pa registra tur bay-bin di e habitantenan y actua conforme Jim Jones a dicta. 

Ademas, tur hende den e comunidad ey tambe tabata na altura di presencia di hopi arma, procedente di Rusia, cu tabata drenta ilegal. Mester corda cu Jim Jones su filosofia di bida tabata Marxismo y cu su relacion cu Rusia, por medio di embahador di Rusia na Georgetown, tabata hopi bon mes. 

E comunidad na Jonestown tambe tabata na altura di Jim Jones su contacto estrecho cu Gobierno na Georgetown. Hasta cu Jim Jones tabata pretende y gaba bou su comunidad cu e tin e Prome Ministro den su saco y bou menasa y si e Prome Ministro NO cumpli, e comunidad mester prepara pa bay den atake. 

Ta bin acerca cu esunnan, hasta mucha cu no tabata na Jim Jones su agrado, lo mester enfrenta castigo severo (por ehempel isolacion, tira den pos, etc.). Tambe e tabata menasa cu acaso un hende kier huy, autoridad di Guyana ta para su tras y lo mata esunnan cu kier a huy na frontera. Pues e hendenan tabata changa!. 

E ultimo ehercicio y su ultimo palabranan 

Comienso caba di 1978 Jim Jones a sospecha cu Merca a sigui vigil’e y a cuminsa e tempo ey caba prepara su comunidad p’e asina yama “Suicidio Revolucionario”, esaki durante e anochinan di “White Night”; unda cu sirena lo zona diripiente den marduga pa cumpli cu e drill y prepara pa ora e enemigo Merca bin. 

Si scucha un grabacion di e ultimo oranan di Jim Jones y su culto e anochi dia 18 di november 1978, el a cuminsa bisa su siguidonan. 

“Mi a trata duna boso un bon bida. A pesar di tur loke mi a intenta di haci, un grupo chikito di hende a haci nos bida imposibel. Refiriendo n’e asesinatonan di e miembro di congreso y e periodistanan e merdia ey riba pista di aterisahe, Jim Jones a sigui bisa. 

“Di ningun manera nos por scapa di loke a pasa awe. Nos ta sinta awo riba un bari yen di explosivo.” (Cu otro palabra awo si Merca ta bin regla cuenta…). El a sigui bisa “Si nos no por biba na paz, nos lo muri den paz”… 

Despues di e mensahe aki el a ordena su comunidad pa cuminsa e ehercicio/drill y bebe e ‘Flavor-aid’  bruha cu entre otro Cyanida. Mayoria NO por a kere cu e ehercicio aki tabata uno real y e ultimo. Nan a  kere cu tabata trata di un ‘drill’ mas! Ta ora cu nan a mira e babynan ta muriendo, nan a realisa cu ora  zero a yega. 

Den un grabacion por scucha con Jim Jones ta encurasha esunnan cu a cuminsa tambalia y kier a hala tras pa bebe e veneno. Esunnan cu a resisti Jim Jones a duna ordo na su ayudantenan pa forsa nan door di inyecta nan cu e veneno. Den un rapport forensico a raporta marca di hangua na garganta y lomba di e fayecidonan.  

Por conclui cu e poder maximo (abuso di poder/ intimidacion/ control mental y miedo) di Jim Jones tabata e causa principal cu a conduci cu casi tur di su siguidonan a obedece ciegamente pa un  morto venena. Esaki por a surgi solamente ora NO tabatin barera pa frena e abuso di poder di Jim Jones y libertinahe a bira e norma.