DVG: Abstencion, Fieldad y uzo di condom pa combati malesanan sexual

Durante e conferencia di prensa semanal di Departamento di Salubridad Publico, Arnelda Els di e seccion di Malesanan Contagioso a elabora riba malesanan transmiti sexualmente y cu ta hopi importante pa tene cuenta cu ABC, Abstencion, Be Faithfull y uzo di Condom.

Pero no solamente esey, hopi mas importante ta pa bo test, pa bo sa ki status bo salud ta, si en caso bo tin mas cu un partner sexual, sea na bo dokter di cas, pero tambe por haci esaki na e seccion di malesanan contagioso den forma anonimo, pero tambe na tur laboratorio rond di nos isla.

Cifranan

Segun Els, ta dificil pa por yega na cierto grupo, manera di hende hombernan cu ta bende nan mes. Nan ta un grupo scondi, mescos cu tur prostitucion na e isla. E ta dificil pa bo yega na e grupo aki. Cu e ta presente si. Sa cu e poblacion y tur hende de bes en cuando ta haci uzo di prostitucion, no solamente na San Nicolas, pero tambe na Playa. Bentaha di esun di San Nicolas, ta getest. Nan ta afilia na un asociacion di bar, caminda cu nan tin regla, caminda cu nan mester uza condom. Pero mester tene cuenta cu tin cu distingui entre e prostitutanan cu ta traha den bar, afilia na e bar y esunnan cu ta riba caya. Sa cu full rond di Aruba tin prostitucion ilegal.

Edad

Pa loke ta edad di prostitucion, e edad ta cuminsa di 15 aña y ta bay te 84 aña y por ta mas. E problema ta cu tur hende ta tene relaxion sexual, hasta e hendenan grandi, hendenan di edad avansa. Nan tambe ta hayando malesanan transmiti sexualmente. Sa cu nos hendenan grandi awendia ta mas largo sexualmente activo. Door di e viagra of e siales, cu nan por uza. Esaki ta trece nan den contacto tambe cu malesanan transmiti sexualmente. Mester ta franco di bisa cu tempo cu e personanan aki tabata hoben, no tabata tin dje tanto malesa cu ta bao di e poblacion, ni tampoco nan no tabata tin educacion sexual manera a haya of nos hobennan ta hayando awendia. A haya algun hende, no solamente hende homber, pero tambe hende muhe cu tin un malesa transmiti sexualmente.

Els a conta cu el a haya un señora di 72 aña cu a haya Clamidia. Tambe el a haya un meneer di 68 aña cu a haya HIV, pero uno nobo. E categoria di edad ta cuminsa for di 15 aña y e ta caba te 85 aña y mas.

E genero

Esnan cu yega na e departamento, ta combersa cu nan. Ta duna nan informacion y depende nan preferencia sexual, ta focus e guia riba dje e ora ey. E ta tur caminda. Ta homber/muhe, muhe/muhe, homber/homber, no tin cierto preferencia.

Loke cu sa si cu den HIV e hende hombernan ta mas prevalente y den Gonorrea e hende hombernan ta sobresali. Den Clamidia e hende muhenan ta mas prevalente.

Pero tin un problema cu por ehempel Gonorrea y Clamidia nan por keda a-sintomatico pa hopi tempo. E personanan no sa cu nan tin e malesa aki. Vooral cerca hende homber, cerca hende muhe, e Gonorrea por keda a-sintomatico y cu Clamidia cerca hende homber, ta keda a-sintomatico. Den cifranan tambe por wak esaki tambe, cu tin mas hende muhe cu tin clamidia y bo tin mas hende homber cu tin gonorrea.

Generacion

E casonan mas frecuente ta entre e generacion cu ta sexualmente productivo. Cu ta entre 20 cu 40 pa 45 aña. Eynan tin un piek den e graficonan. Sa cu Aruba tin un problema cu embaraso hubenil. Bao di nan tambe tin casonan di malesanan transmiti sexualmente. Sa cu hobennan ta sali na estado, ta nifica cu nan ta tene relacion sexual y e chens cu nan ta bin den contacto cu un malesa transmiti sexualmente tambe tey.