Pais Aruba a contrata TNO y DNM pa establece un Parke Marino den area di Isla di Oro

Banda di e saliña na Savaneta no mucho leu, tambe tin un discusion di un eco-hotel cu lo bin y tin un grupo cu ta proteha e mangelnan. Segun director di DNM, Gisbert Boekhoudt, nan no tin rol den desaroyo di hotel, nan tin rol den duna conseho di e area natural.

E destinacion di e area eynan, si mester di un conseho, ta duna esaki na e Minister encarga. Riba e mangelnan y e salinidad, riba e proceso ey di fluho di awa ta duna conseho tambe. Tin coleganan cu ta percura pa e vanggebied di awa di yobida, e area na unda cu ora awa yobe, unda e vloei bay via e rooinan of via gulido of un superfisie cu ta bay den saliña of lama. Pero pa e vegetacion of mangelnan, DNM tin un rol, e ta conta.

Conseho riba hotel

Boekhoudt a splica cu a duna un conseho pa loke ta e hotel cu supuestamente ta pa construi, esta Isla di Oro. E area ta uno designa como un area natural y a base di esey a duna un conseho.

Land Aruba a contrata TNO y DNM pa establece un Marine Park. Esey ta e direccion pa e area eynan.

Tabata tin un luga traha eynan caba, aunke cu e superficie tabata chikito. Pero pa e proyectio aki ta rekeri un superficie mas grandi. E parti aki ta encera e parti di e lagoen, parti di awa y parti di e mangelnan, como tambe e parti di tera, esta dilanti di e mangelnan. Eseynan no tabata parti di e construccion chikito. Loke ta designa pa naturalesa, eynan a duna conseho riba dje. Locual ta di DIP, ta lag’e pa DIP. DNM por duna sosten. ROP ta bisa pa designa e area aki pa un parke marino y tin un contract tambe cu ta financia cu fondonan Europeo y tin cu cumpli cu esaki tambe.

No tin mantencion na mangelnan

For di inversionistanan di e supuesto proyecto por a tende cu tin hopi circulacion di awa eyden cu no tey. Gisbert Boekhoudt a splica cu no ta un secreto cu Aruba a desaroya y urbanisa asina hopi. Na unda cu mangel ta, ta net riba e grensgebied entre tera cu lama, unda cu awasero ta vloei bay lama. E vloeimento bay lama, di awadushi pa awa salo, ta percura pa cierto especie di mangel biba eynan. Mas den lama, ta un otro especie ta biba den dje. Na unda e awa dushi ta, e mangelnan blanco cu preto ta esunnan cu ta aparece eynan y e cora ta para cu nan pia den awa di lama mes. Tin un zonificacion ecologico y si e vloeimento di awasero di tera pa bay lama ta wordo obstaculisa of tin nutrientenan of tin kimiconan den dje, e por ta lekmento di azeta di auto of diferente otro cos, tur tin efecto riba e mangel. E ta un stress factor.

E bon cos di mangel ta, cu nan por cu un stress hopi halto. Stress hopi halto cu otro especienan no por cun’e. E fluho di awa di lama pa tera, esey ta e eb en vloed, ora e awa subi y baha, e mes ta percura pa e awa drenta bay paden. Pa e mangelnan, esey ta mas cu suficiente. Loke hendenan ta keha mayoria biaha di dje, no ta fluho di awa, pero e sanguranan. E ta un molester. E sanguranan, tanto e ashibi of sangura preto, nan no ta esunnan cu ta causa malesa. Ta e otro sangura cu ta causa esaki. Bo no ta haya nan den e awa aki of den e mangelnan, Boekhoudt a splica.