Oposicion y gobierno na Venezuel ta subi caya bao di presion internacional contra Maduro

E gobierno y oposicion di Venezuela lo bolbe midi nan forsa diaranson riba caya, den un ambiente candente tras di e fugaz sublevacion di 27 militar – posteriormente deteni – cu ta desconoce presidente Nicolas Maduro.

“Nos tin un cita historico cu nos pais, cu e futuro di nos yiunan. Militar Venezolano, mañan nos tin un cita historica cu pueblo,” Juan Guaido, hefe di Parlamento a roga, na momento di convoca e marcha.

Merca a duna su apoyo na e mobilisacionnan opositor. “Nos lo sigui cu boso te ora cu democracia wordo restaura y recupera boso derecho na libertad,” Vicepresidente di Merca, Mike Pence a expresa, den un video publico riba su cuenta di Twitter.

Como respuesta, e minister di comunicacion, Jorge Rodriguez, a acusa Pence di a ordena e sublevadonan pa entrega arma na activistanan di Voluntad Popular, partido di Guaido y di e lider encarcela, Leopoldo Lopez, pa provoca “herido y morto durante e manifestacion.”

Mientras cu e Presidente di e Republica a señala Mike Pence pa promove un golpi di Estado, y a ordena na e Canciyeria pa cuminsa “un revision total di e relacionnan” cu Merca.

“E violencia nos ta lag’e pa otro, mañan nos lo reencontra como pueblo, papa na mundo di e pasonan cu nos lo tuma pa e usurpacion aki caba, logra un gobierno di transicion y un eleccion liber,” Guaido a splica, precisando e obhetivo principal di e manifestacionnan opositor.

Door di yama tambe na e oficialistanan pa marcha, Maduro a pidi e “maximo mobilisacion popular pa defende e patria.” “Muhernan bay caya, hombernan bay caya! Poder popular bay caya!, pa bay combati (…) pa defende paz,” el a bisa.

E senador Mericano, Marco Rubio a lansa un advertencia na e Servicio di Inteligencia Venezolano (Sebin), yamandonan pa reconsidera cualkier plan premira pa diaranson: “Boso ta casi den crusa un liña y desata un respuesta, pa cual, keremi, boso no ta prepara. Ainda boso ta na tempo pa evita esaki.”

Esaki lo ta e prome gran pulso di caya tras di e protestanan cu a laga mas of menos 125 morto entre April y Juli di 2017, mey mey di e pio crisis den historia moderno di e pais petrolero, cu escases di alimento y remedi y un hiperinflacion cu IMF a proyecta den 10.000.000% pa 2019.

E debacle a provoca e exodo di 2.3 miyon di persona desde 2015, segun Nacionnan Uni, e mayor movimiento migratorio den hopi decada na America Latina, cu a tuma luga riba un gran cantidad di xenofobia na paisnan manera Brasil, Colombia y Ecuador.

Protestanan antigubernamental

Tras di e lantamento di dialuna, mas of menos 30 protesta chikito a sosode den barionan di Caracs y rond, cu blokeonan di caya, sakeo di negoshi, batimento di weya y confrontacion cu autoridad.

“Maduro, afo!, ta loke hendenan tabata grita. Tabata horibel. Polis tirando y gasnan lagrimogeno tur caminda. Mi mester a hinca mi nietonan den baño,” señora Dinora de Longa, di 60 aña, den e bario di Las Mecedores a describi na AFP.

E foco di e protesta a rementa ora cu entre e yamadonan intenso di oposicion na e Forsanan Arma pa nan kibra cu Maduro, dialuna, 27 militar a horta arma di un cuartel y a cera nan mes den un bunker na Cotiza, unda nan a wordo deteni.

Mas tempran, Maduro a afirma riba su cuenta di Twitter cu e Forsa Arma “a duna incontabel muestra di disciplina, cohesion y preparacion pa enfrenta cualkier menasa.”

E mandato nobo id Maduro, cu a cuminsa dia 10 di Januari, ta desconoci pa Washington, varios gobierno Lation Americano y Union Europeo, cu a pone pa lansa na Februari un grupo internacional di contacto en busca di un salida pa e crisis.

E Organisacion di Estadonan Ameriano (OEA), cu pa mayoria tambe a declara e “ilegitimidad” di e di dos periodo di Maduro, a convoca pa diahuebs, un sesion extraordinario nobo destina na analisa “e reciente acontecimentonan na Venezuela.”

E amnistia ta e solucion

Un siman atras, ora a declara Maduro como “usurpador”, e Legislativo a priminti amnistia na e militarnan, considerando nan e principal sosten di e mandato socialita y cu ta suma na mas of menos 365 mil efectivo, mas 1.6 miyon di miliciano civil.

E Parlamento Venezolano a aproba diamars e propuesta aki, desafiando un sentencia di husticia (di liña oficialista) cu desde 2016, ta considera ilegal, na e Legislativo y ta anula tur su decisionnan.

“No por declara inconstitucional e deseo di cambio di un pueblo,” Guaido a sigura, kende ta kere cu e yamado di Parlamento na e militarnan y cu e fugaz halsamento di diauna, ta mustra e descontento den e Forsanan Arma (FANB).

Pa e experto den temanan militar, Sebastiana Barraez, amnistia “a pone den aleerta na e poder estableci” y ta “habri un porta pa e militarnan cu ta cansa di loke ta sosode den e interior di FANB.”

Aunke e Forsa Arma ta bisa di ta uni, segun e Organisacion No Gubernamental (ONG) Control Ciudadano, mas of menos 180 efectivo a wordo deteni na 2018, acusa di conspira y 10 mil militar a pidi nan salida desde 2015 y mas di 4 mil a deserta di GNB na 2018. Dos general ta figura entre e detenidonan pa e explosion, dia 4 di Augustus, di dos drone carga di explosivo cerca di un tarima unda cu Maduro a encabesa un acto militar.