Ni SAC ni SMAC: Carnaval mester di un RESET

Den terminologia digital moderno, hobennan lo bisa cu mester “control-alt-delete” nos carnaval….un berdadero “Restart” pa hunto nos RESET locual nos ta kere mester ta carnaval aña 2021. Locual nos a gusta 30 aña pasa probablemente nos no gusta mas awendia. Pero pa haci cambio mester di hobennan den control, uzando experiencia y conocemento di e grandinan, pero cu e dinamismo y ideanan creativo di aña 2020. Si nos sigui organisa mesun cos, nos lo sigui haya e mesun resultadonan. 

Politica

No ta importa cu si Bo ta MEP, AVP, RED, of POR….politica NO MAG infiltra den carnaval. Nos tur a permiti esey sosode y awe nos tur ta lamenta tambe. For di momento cu ex Minister Otmar Oduber, hunto cu algun grupo amigo y sostenedo a cera cabes pa kibra SAC, keriendo cu nan por miho, tabata inicio di e final. Awe politica ta hinca den organisacion di carnaval cu consecuencia cu nan casi a mat’e. No ta un secreto cu unda politica pone man riba dje, e proyecto ta bay malo. Pasobra den politica no ta haci locual ta “bon”, sino mas bien locual tin “draagvlak”, o sea locual por “bende” politicamente, aunke esey kisas ta malo.

Participacion pober

E aña aki a nota un participacion pober den gruponan. Hopi ta bisa cu esey ta normal, despues di un aña di celebracion, manera aña pasa cu tabata 65 aña di carnaval. Pero e aña aki e participacion no tabata pober solamente den gruponan, sino tambe na e festivalnan musical y hasta di mirones na eleccionnan di reina y banda di caminda na paradanan di carnaval. No ta conoci si djis hendenan no ta interesa of e ta un forma pa “straf” e organisadonan dor di simplemente keda cas of sigui eventonan via media.

Tendencia: Participacion barata

Un tendencia cu poco poco a lanta cabes ta participacion barata den parada. Asina a nota e desaroyo y crecemento di Fakkeloptocht na cuminsamento di carnaval. Ey publico ta prefera paga 100 florin pa un flanel y open bar den henter e parada. Mesun cos ta nota den Sunset Parade na Noord y den Parada di Luz na San Nicolas. Por ehempel hopi mas hende ta bay parada di luz pariba cu ta participa den esun cu kostuum na Oranjestad. Consecuentemente, e paradanan ey tin mas ambiente, massa mas grandi, pero masha pober na creatividad, na disfras y na luz.

Interes limita pa eleccionnan di Reina

No ta e aña aki so, pero pa basta tempo caba e interes pa participa den eleccion di Reina a disminui. Eleccionnan cu tres of cuater reina riba escenario ta prueba cu mucha muhenan no kier participa. Gastonan halto di paña y shownan extravagante probablemente ta e motibo. No solamente no tin interes pa participa, sino tampoco pa atende y apoya nan reina preferi. Den esaki e forma pa “scout” reina ta importante, scolnan por ehempel ta un bon plataforma.

Scolnan hungando rol activo awendia

Mientras cu di un banda e interes ta bahando pa eleccion di reina y paradanan di carnaval, ta notando un interes creciente di scolnan den carnaval. E aña aki jump-upnan organisa pa scol tabata yen. Endy Croes a organisa un eleccion di Reina di scol, cu a conta cu hopi mas participacion cu e eleccion di Aruba mes! Esaki ta yena nos cu speransa cu scolnan lo por sigui hisa interes di studiantenan pa sostene carnaval. Eventonan organisa pa scol hopi biaha ta conta mesora cu aprobacion di mayornan y tin e percepcion cu tin mas control di docentenan. Muchanan ta sinti nan mes mas “sigur” tambe ora ta na evento di scol.

SMAC a subestima e trabou organisatorio

E fundacion, cu a kere cu nan lo por organisa miho cu SAC, awor a haya e cuenta presenta cu bou di nan maneho carnaval a yega na un nivel nunca bisto. Carnaval awendia ta enfoca riba placa y negoshi, mientras cu e escencia a bay. Gruponan cu enfoke riba e placa ta pone tur esfuerso den Fakkel optocht y no den nan grupo pa bay paradanan mes. Organisacion di henter un carnaval no por sosode mas den forma boluntario den algun siman, sino mester ta un trabou di henter aña. E directiva mester ta boluntarionan cu sa di organisacion y aspectonan comercial. Awor aki gruponan a pusha nan representantenan dilanti pa sirbi nan interes, lagando carnaval den mannan nobato cu awe nos tur ta lamenta!

Turismo lo mester sostene organisacion di carnaval

Ta conoci cu Aruba Tourism Authority tin asina tanto entrada, cu nan no ta capas pa gasta tur e placa. Anualmente Gobierno ta pidi nan pa manda placa bek di locual nan no a uza. Den e proceso nan por bira masha creativo tambe den sostene conciertonan na Aruba cu mayoria bez ta yena cu hende local y no cu e turistanan anhela. Awo ta ora pa ATA mustra un sosten mas importante pa carnaval, dor di por ehempel paga pa gastonan di operacion, salario y organisacion di carnaval. De facto, carnaval mester por bira un instrumento di promocion di nos pais den exterior. Awor cu Gobierno ta papiando di crecemento den cantidad di cambernan di hotel, lo mester promove mas actividad pa yena e cambernan aki.

Sanger nobo, ideanan fresco y mas creatividad den organisacion

Awor aki e enfasis ta riba hende enbes di riba e meta. No ta Tecla of Jason ta e problema, ta henter Aruba ta den un polarisacion y discusion di e rumbo cu nos kier hiba nos carnaval, entre pariba y pabou, entre hobennan y adultonan, entre Soca of Roadmarch y asina por sigui menciona….pesey mester pensa den hobennan manera por ehempel Hendrik “Endy” Croes di Aruba Airport Authority como candidatonan fuerte pa tuma e timon over. E loke el a logra cu scolnan ta impresionante y admirabel!

Hendrik “Endy” Croes tabata presentado di noticia na Tele Aruba, ta un relacionista publico na Aruba Airport Authority, ta prepara varios reina, ta organisa certamennan di beyesa y tin hopi contacto internacional. Un hende ideal cu lo por hiba nos carnaval na e siguiente nivel di crecemento, desaroyo y innovacion!

Carnaval ta enrikese algun hende, enbes di incentiva nos economia

Despues cu carnaval pasa, algun doño di grupo y banda tin nan cuentanan di banco yen, mientras cu economia di nos pais no a logra probecha di e fiesta mas grandi anualmente. Esaki hamas por tabata e idea ora a funda SAC y organisa carnaval riba nos isla. Ta momento pa nos organisa carnaval dirigi riba atrae turismo, riba incentiva nos economia, pa comercio probecha y pa pueblo por goza. Awor aki gruponan a mara nan mes na un banda, ta busca sponsor y ta gana un dineral di placa durante Fakkeloptocht, suficiente pa no kibra mucho cabes cu e paradanan regular. Publico tambe a manera acepta e desaroyo aki, den cual e aspecto di bebemento y openbar den e paradanan cu T-Shirt ta primordial riba cose un disfras y participa den grupo durante paradanan grandi. 

Ta bon pa enfatisa cu si no bin cambio urgente, carnaval den algun aña no lo existi mes mas. E aña aki hopi hende a bay Corsou caba, indicando cu nan no ta satisfecho cu e forma con a organisa esun na Aruba. Prome cu anuncia eventonan pa otro aña, awor ta ora pa RESET henter e organisacion, bay bek na pueblo cu encuesta di kico nos kier y ki cambio ta desea di mira, haci carnaval bek di pueblo, enbes di entreg’e den man di un man yen di grupo y bandanan musical cu ta probecha di e dos lunanan aki y despues ta bay den un silencio profundo te carnaval otro aña atrobe.