MEP: Abuso di mucha ta hopi preocupante

Durante conferencia di prensa dialuna ultimo, Parlamentario Sue-Ann Ras (MEP) a trece dilanti un rapport di conseho Wie Zwijgt Stemt Taboe di Anne Hofman, di augustus 2017. E rapport aki ta desaroya a base di un investigacion di duracion di 8 luna dentro di e cadena di husticia penal di Aruba. E investigacion a inicia den nomber di Ministerio di Husticia di e tempo ey, esta Mr. Dowers y coordina for di Ministerio Publico Aruba y Universidad di Amsterdam. E topico di abuso di mucha, specialmente riba e parti sexual, ta hopi preocupante y no ta cuestion cu por yega y cambia e leynan, ya cu tin cierto paso y caminda cu mester cana pa haci esaki di e miho forma y responsabel posibel. Cu nos ta trahando, ta un echo, pero ta bon si pa aclaria dicon e ta tuma tempo y kico tur mester tene cuenta cu ne.

Relevancia di e rapport

No tin duda cu Ministerio Publico a bati na porta cu e mester duna atencion na e aumento barbaro di ofensa sexual (zedendelicten) dentro di comunidad di Aruba. Ya cu e aumento di e total di ofensa sexual (zedendelicten) entre 2007 y 2008 a aumenta di 41 na 57 caso. Y despues e cantidad pa aña ta schommel entre un promedio di 60 caso. Riba dje na 2015 tabatin un aumento rapido y drastico cu un total di 79 ofensa sexual (zedendelicten) raporta. Pero loke ta di lamenta y grita yora ta, cu no tin cifra di e añanan 2011, 2012 y 2013 y e cifranan di 2014 y 2017 no tabata completo. 

Meta di e rapport

E meta di e rapport Wie Stemt Zwijgt Taboe tabata pa pone conseho concreto tocante e mehoracion di e proceso di ‘Preventie, Signaleren, Aangifte en Onderzoek, Strafproces en Afdoening’ di ofensa sexual. Y ta delinea un proceso adecua pa loke ta trata e ofensanan sexual pa tanto e victima como e perpetrador.

Consecuencia abuso di mucha

Segun investigacion di CEDE Aruba (2008) el a indica cu e victimanan di e ofensanan sexual den 50% ta bou di e edad di 12 aña. Banda di esey a indica cu e hobennan di Aruba (11-13 aña) den comparacion cu e hobennan di Hulanda (16-19 aña) ta hopi mas activo sexualmente, cual ta crea posibilidad mas grandi riba un comportacion sexual riesgoso sin e conocemento adecuado. Investigacion di Adrianssens (2003) a indica cu abuso sexual tin un impacto grandi riba e hobennan y ta causa daño den e desaroyo celebral. Alrededor di 20% di adulto cu a sufri di abuso sexual ora tabata mucha, tabatin problema severo di psicopatologia den edad adulto, incluyendo trastorno di identidad disociativo. 

Comision Abuso di Mucha HOH

Na Hospital a lanta un comision di abuso di mucha riba nan propio iniciativa, debi na e casonan cu tabata presenta. Na 2014 a atende 63 caso y na 2015, un total di 59 caso di cual e categoria 0-5 aña ta esun mas afecta. E rapport di e comision aki a indica cu mayoria di e prome inscripcionnan ta drenta via poli di dokter di mucha y a pesar cu den 2014 e cantidad di caso cu a drenta a baha, e gravedad y intensidad di e casonan tabata violento. Nan a premira cu e casonan lo redobla y e trend aki lo sigui den 2016. 

Investigacion genital

Loke ta cuestionabel y condenabel ta, cu e dokternan di mucha mester uza nan propio camara digital priva pa saca potret di e posibel spoornan actual di e ofensa, pasobra no tin un colposcoop (un camara adecua y instrumento confiabel pa e.o. Hues pa saca potret internamente) presente. Esaki a conduci cu tin algun situacion, unda cu no tin material di imagen disponibel, door di ausencia di un propio camara. E victimanan tambe por bay di biaha hospital pa un investigacion genital, prome cu bay haci e declaracion (aangifte).

Imagina boso, cu durante e periodo cu a traha e rapport aki, tabatin alrededor di 1 pa 2 cliente pa siman, cu ta meld pa un investigacion genital. Y ta referi na abuso cronico di cual varios biaha ta bin di e mesun famia of generacion. Ta bon pa enfatisa, cu e chens pa haya e spoornan mas grandi ta entre 4 pa 5 dia despues di e delito y despues di e periodo aki, e chens pa haya e spoornan ta baha y esey ta preocupante. E motibo cu hospital no ta pone e colposcoop como prioridad, ta entre otro door di e taboe di e topico y ta prefera evit’e.

E costonan financiero ta rond di 3 mil dollar y e falta di e material adecua aki tin consecuencia, pasobra e evidencia fisico di abuso sexual por establece den solamente 1 pa 13% di e casonan.