Dr. Wilmer Salazar: Aruba prepara pa si mester bin un caso di coronavirus

E fenomeno di Coronavirus tin mundo henter den un panico pa un pandemia global. Pa e motibo aki mes 24ora.com a acerca dr. Wilmer Salazar, consehero medico na Departamento di Salubridad Publico pa e por a duna nos un bista di kico ta e status na Aruba.

Actualmente tin banda di 448 of 500 caso confirma mundialmente, cual mayoria ta di China, den un tempo di un luna, mirando cu el a cuminsa na december, te awor aki cu 9 morto, mester tene atencion riba dje.

Te awor aki no tin mucho informacion di dje. Pero loke por a mira den e desaroyo mundial, ta cu e virus ainda ta limita. Ta bisa cu Colombia tin un caso, cu na Brasil tin un otro caso, cu na Mexico tin un otro caso.

Pero mientras cu no haya un confirmacion di autoridadnan di salud, aki na Aruba, no por sigui biba cu un rumor. Esey ta rumor, segun dr. Salazar. Por ta algo cu hende ta saca afo pa crea un situacion di panico, cu te awor aki no mester tin.

Dr. Wilmer Salazar: Aruba prepara pa si mester bin un caso di coronavirus

Dr. Wilmer Salazar: Aruba prepara pa si mester bin un caso di coronavirus. Click e link pa mas https://24ora.tv/2U2ywxB

Posted by 24ora on Thursday, January 23, 2020

E virus ta limita. China ta tumando tur su medidanan, tur su investigacionnan manera debe ser. Organisacion Mundial di Salud tambe y Departamento di Salud Publico hunto cu otro instancianan, manera Hospital, dokternan, ta preparando pa monitorea, vigila y en caso cu lo por bin, algo cu pa dr. Salazar ta improbable te na un minimo. Pero ta preparando por si un caso drenta.

E parti di atencion di pashent, e parti di tratamento, hospital ta haciendo su tareanan manera debe ser y e parti di deteccion si e mester bin, pero te asina leu, e ta riba un minimo.

Sintomanan

Coronavirus ta un especie di virus cu ta biba den especienan di animal, mas tanto parha. Cerca e ser humano, ora cu el a adapta, tambe tin un coronavirus cu ta afecta humano cu ta wordo causa pa e famoso verkoud.

E ta di humano pa humano. Esey ta ora cu nanishi ta core, un tiki tosamento. Esey ta tur sintoma cu ta pasa leve. Pero coronavirus a bin directamente di animalnan, no di humano pa humano. E humano no tin defensa contra dje y su reaccion ta mucho mas intenso, causando problemanan respiratorio, manera keintura halto, tosamento, nanishi ta core, dolor di garganta, dolor di musculo. Mescos cu influenza.

Aruba ta prepara

Si resulta cu tin un caso na Aruba, tin pasonan pa sigui. Dokternan di cas ta na altura caba. Unabes cu un persona cu ta relata clinicamente, esta si e persona tin un cuadro di griep manera ya menciona y e persona ta biniendo of el a bin di e region cu tin e brote, por ehempel for di China, den e region aki specificamente cual ta Wuhan, e mester tuma contacto mesora cu Departamento di Malesanan Contagioso, pa por atende y tuma e medidanan necesario.

Haci test di laboratorio, haci investigacion, cuarentena, busca contactonan di unda el a bin. Cual vuelo for di cual pais, tur e tracing aki DVG ta haci. Ta un trabao hopi grandi cu no solamente ta den man di DVG, pero tambe di Rampenbureau, hospital, ambulance, aeropuerto. Tur e instancianan aki ta mobilisa.

P’esey dr. Salazar ta manda un mensahe pa por fabor mantene calmo, no haci cosnan viral, no haci cosnan manera cu tin caso na Aruba. Warda te ora cu e instancianan tuma atencion. Sector medico, sector di salubridad publico y otro instancianan manera Rampenbureau, aeropuerto, ATA, AHATA, pa bin cu un manera efectivo riba e situacion akinan.

Di unda e ta bin

Dr. Salazar a menciona cu coronavirus ta un virus ampliamente distribui na mundo y cu en general e ta un virus cu ta afecta mas tanto parhanan exotico, parhanan migratorio y parhanan cu ta cria na cas, sea galiña, calacuna, pato, entre otro.

E virus aki cada cierto tempo, tin un caracteristico cu ta transforma, cambia, y e ta jump den un especie animal pa otro especie animal.

Por ehempel ta normal su infeccion den parhanan, pero tin un momento cu e virus ta cambia su structura y ta adapta na otro animal, por ehempel cabay, etc. Y e ta produci un otro tipo di griep.

Pero na final e virus por bolbe bula y e lo por afecta ser humano. E parti aki ta e problema cu ta bin cu tur e malesanan respiratorio cu ta afecta e ser humano y por causa consecuencianan severo y te hasta morto.

Unabes cu e tipo di virus asina drenta, novil coronavirus, cu ta afecta nos comunidad actualmente, mas tanto na China, ta dun’e su atencion. Esaki pasobra e lo por bira mas amplio, e por plama pa otro pais den un forma cu e lo por bira un epidemia of pandemia.

Virus na Colombia

E virus aki ta na China. El a nace den e poblacion di Wuhan, pasobra tin un caracteristica importante. Mayoria di ciudadnan Chines of di Asia, tin un mercado na unda nan ta bende productonan agricola y animal. Nan tin e parti aki y esey ta e risico cu hende lo tin pa haya cierto tipo di malesanan respiratorio, manera e virus aki.

Despues hendenan cu tabata infecta, a biaha pa otro region di China y otro region di Asia. Pues e virus a biaha cu e hendenan. Tur infeccion a sali for di China. E ora e persona cu tabata infecta a biaha pa otro pais y a desaroya sintoma y a wordo detecta.

Taiwan, Hapon, Republica di Corea y Merca tin un caso cu a detecta, pero tabata pa motibo cu tabata un pasahero cu tabata na e provincia di Wuhan y a biaha pa Merca. Pero tabata te na Merca cu el a desaroya e sintomanan.

Di e coronavirus nobo aki, no tin mucho informacion epidemiologico o su patalogia. No sa con grave e virus ta pa esnan cu wordo infecta. No tin informacion den cua animal e virus tabata biba, cu por afecta humano no tin informacion. No tin informacion con e consecuencia por ta pa resto di mundo.

Esaki pasobra e ta un virus nobo y ainda organisacionnan mundial di salud y otro institucion di cada pais ta buscando di unda el a desaroya y con su transmision ta, si t’asina contagioso of no.

Pero tumando na cuenta cu actualmente tin rond di 448 pa 500 caso confirma den un periodo di un luna (cuminsando na december), y cu te aworaki tin 9 morto, mester tene atencion riba dje.

E informacion cu tin ta cu e morto a cuminsa prome, cerca hendenan di edad halto. Nan tabata tin problema di salud. Algun di nan tabatin cancer avansa, otronan tabata tin problemanan cronico di imunodeficiencia, cu e consecuencia cu el a bira fatal pa nan.

Te awor aki ta na altura di 448 pa 500 hendenan. Loke sa ta cu un di e consecuencianan di e malesa aki ta pneumonia, cu ta un infeccion di pulmon cu lo por bira grave te pa hospitalisacion y mester tene cuidao cun’e.