Comision di Accion Plan Nacional y e fundacionnan di bestia a reuni

E comision di accion di e Plan Nacional cu ta atende cu e problematica di cacho na Aruba a invita tur fundacion cu ta atende cu bestia y otro instancianan den sector priva pa un reunion. Aki tur presente por a haci nan preguntanan na e comision di accion y tambe na otro instancianan di gobierno concerni, tocante e Centro di Control di Cacho (CCC) y e Unidad di Control di Cacho (DCU).

Diaranson ultimo, dia 12 di mei, nan a reuni na MFA Paradera. Irene Croes, veterinario y presidente di e comision di accion, y cu tambe tabata forma parti di Plataforma Ley di Cacho na 2014, a duna un presentacion di e Plan Nacional. Tambe a bay riba e parti di kico a logra desde maart 2019 cual tabata e momento cu a haci un cambio drastico y urgente di e maneho.

Veterinario Croes a splica cu e Plan Nacional ta parti den diferente fase y cu awo, cu realisacion di e Dog Control Unit (DCU), a completa e fase di accion inmediatamente. Ambos paso realisa, e CCC y e DCU, tabata puntonan cu Plataforma Ley di Cacho (PLdC) tambe a menciona den nan documento entrega na gobierno na 2014.

Mester a crea un luga pa por tene cachonan den custodia manera cu Ley di Cacho ta stipula. Mientras ta reenforsa e ley lo yuda cu tin menos cacho riba caya. PLdC a menciona den e mesun documento cu pa yuda reduci e cantidad di cacho riba caya, garamento di cacho lo tin di ta uza como herment adicional pa minimalisa e cantidad. Puntonan realisa di e fase aki cu no ta visibel ta entre otro proposicion pa ahusta e Ley di Cacho pa bini por ehempel cu registracion obligatorio di tur cacho, regla pa por atende tambe cu hendenan cu ta rasa cacho, y tambe proposicion pa haci sterilisacion di mascota algo obligatorio pa asina yuda contene e problema mas lihe. Veterinario Croes a splica tambe cua ta e puntonan di e fase a corto plaso y tambe di termino medio y largo cu ya caba a haya atencion.

No por keda sin menciona cu na maart 2019 a acudi na cada un di esunnan cu tabata forma parti di PLdC y tambe a sinta cu varios otro fundacion pa hustamente involucra tur nan pensamento tocante e problematica den e Plan Nacional. Tambe a inclui esun di veterinario Croes, kende desde 2009 ta purba stimula doño responsabel, mirando cu ta e doñonan iresponsabel ta fuente di ful e problema, y e enfasis mester ta riba nan. Esaki no ta prome biaha cu a invita tur fundacion pa un presentacion. Na juni 2020 tambe veterinario Croes a haci un presentacion general na tur cu a acudi.

Berdad sterilisacion di tur mascota ta un tremendo iniciativa, pero locual gobierno a hereda ta negligencia di e gobernacionnan anterior cu no a atende debidamente cu e problematica aki. No tabatin fondonan necesario pa gobierno actual por a ehecuta sterilisacion masal como parti di e fase di accion inmediatamente na momento cu a inicia cu esaki. Na maart 2019 e comision di conseho y despues e comision accion a haci e peticion, pa e fundacionnan cu ta ricibi fondo grandi di exterior enfoca riba esaki.

Durante e reunion di diaranson a haci e peticion tambe pa busca donacion pa fundacion Stimami Sterilisami, pa nan por sigui cu nan programa di cual tur fundacion ta haci uzo di dje. E presidente di e fundacion Stimami Sterilisami a declara cu lo mester pone 1 miyon florin un banda pa sterilisa. Gobierno den e situacion di crisis actual caminda ta purba yuda tur hende, no tin e fondo ey.

RECURSO MINIMO

Cu e recursonan minimo cu ta ricibi pa ehecuta e Plan Nacional educacion ta tumando luga pa atende cu doñonan iresponsabel. E proyectonan di educacion na scol a inicia desde augustus 2019. Esaki ta pa educa e muchanan tocante e Ley di Cacho. Tin tambe e pagina di FaceBook Stima Mi Mascota pa informa y educa pueblo di Aruba den diferente forma. E situacion anterior di cual algun fundacion a expresa cu no ta brinda ni un ora pa rescata e bestianan, ta den pasado. E mascotanan ta keda dianan eynan manera cu Ley ta stipula wardando pa haya un doño nobo traves di e promocion via e pagina Stima Mi Mascota pa nan haya un di dos oportunidad. Ademas, mirando cu e CCC ta un luga maneha, tin un persona cu ta atende cu tur hende cu ta yega na e sitio unda educacion ta tuma luga tambe na momento cu un doño trece un cacho pa haci distancia di dje algo cu nunca antes tabata sosode.

CREA COOPERACION

Veterinario Croes a bolbe invita tur pa ta parti di e solucion, y no keda para na banda y sinti nan mes laga afo. “Critica constructivo ta bon bini”, veterinario Croes a añadi. Ta importante pa crea e cooperacion y colaboracion debido entre tur instancianan, fundacionnan y departamentonan gubernamental pa por eherce y reenforsa e ley, locual ainda tin hopi espacio pa mehoracion.

A splica cu a base di Ley di Cacho tur cacho mester ta den cura. A splica tambe cu ta compronde cu varios fundacion a percura pa sterilisa varios mascota riba caya, y a bolbe splica cu ta dispuesto pa coopera den e fase inicial di e DCU cu, solamente si e cachonan no ta brabo of no ta forma un menasa pa e bario, y solamente cu aprobacion di e bario completo, cachonan cu ta opera caba lo por keda den e bario, pero si, cu un tag grandi na nan banchi pa evita cu e DCU ta (bolbe) piki nan. Tur fundacion mester compronde tambe cu ciudadanonan di barionan caminda cacho di caya no ta bon bini ni permiti lo por acudi riba e DCU pa yuda nan cu e problema. E fundacionnan responsabel pa a pone nan den e bario idealmente lo tin e oportunidad pa busca un hogar permanente pa nan, y logico cu si un ciudadano cu tin e manera pa tene den su cura responsablemente lo por haci esaki.

MULTA HENDE

E DCU ta pa yuda reenforsa Ley. Hendenan ta hayando multa. A haci e peticion na Cuerpo Policial pa cuminsa publica e multanan. Ta di spera cu mas doño di cacho cuminsa atende cu nan mascota na un forma mas responsabel. E Ley di Cacho no solamente ta pa mantene cacho den cura sino tambe pa cuido apropia di cacho, mirando cu negligencia y abuso di animal no ta permiti.

E capacidad di e CCC pa tene cacho ta chikito. Mirando e situacion financiero di pais Aruba na e momentonan aki ta pidi comunidad di Aruba pa haci di nan parti, sterilisa bo mascota, tene bo cacho den cura y pa tene pasenshi, pasobra e DCU a inicia su trabou y ta atendiendo paso pa paso door cu e problematica ta hopi grandi. Ta gradici tur hende den comunidad, di mucha te cu adulto, cu ta mira nan mascota como parti di famia y ta doño responsabel. E meta ta pa hunto continua pa stimula mas hende pa ta un doño responsabel.