Caso di abuso di hende muhe durante e pandemia a redobla

Seis medio di comunicacion a cera cabes hunto y a uza 36 profesional den comunicacion den varios area den un iniciativa periodistico independiente pa analisa locual a sosode cu mucha muhenan, hobennan y hende muhenan adulto durante e medidanan di Shelter in Place y Toque de Queda rond di e pandemia, den paisnan di Latino America y Spaña.

E resultado di e investigacion aki ta cu autoridadnan a dedica mas atencion y a duna prioridad na e pandemia y no na e victimanan, cu Gobierno mes a obliga pa ta den cas…mayoria biaha cu nan agresor cu a haya tur chens di mundo pa abusa mas! Mientras cu polis na Aruba ta bisa cu no ta mira un aumento, Fundacion pa Hende Muhe den Dificultad si ta bisa cu e casonan a redobla den e periodo di cuarentena.

Caso di abuso di hende muhe durante e pandemia a redobla

Caso di abuso di hende muhe durante e pandemia a redobla

Posted by 24ora on Saturday, August 15, 2020

Mundialmente a conclui cu e casonan a aumenta. Loke cu por a mira ta cu e hendenan no tabatin e curashi di haci yamada na e fundacion. Cerca e fundacion nan tabata yama si, pero mester tene cuenta cu e persona, e pareha tabata 24/7 riba schouder di e posibel victima. E posibilidad pa el a yama tabata menos. Pero tabatin suficiente hende cu a haci yamada, mas di loke a haya e aña anterior.

Pero tambe por a mira cu yamadanan a drenta pa pakete di alimento. Hendenan muhe, mamanan tabata mas concerni riba kico nan yiunan lo bay come cu nan tabata pone nan mes na prome luga y nan tabata interpreta e asunto aki como “ami ta menos mal, basta cu mi yiunan ta miho”. Segun Magaly Maduro, coordinador di Fundacion pa Hende Muhe den Dificultad, den e periodo di pandemia tin e realidad cu e agresor no ta sali for di cas, e no ta bay traha, e no ta bay pisca, e no ta bay ningun caminda, e ta keda riba e persona (victima).

Fuera cu a bin factornan extra riba dje, perdemento di trabao y gastonan cu nan no por a cubri. Tur hende sa cu pobresa ta un factor cu ta yuda aumenta violencia den pareha. Na Aruba no ta otro. Loke cu polis no ta haciendo awor aki, ta distingui ki sorto di problema tin. Pa e motibo ey nan no por bisa cu e no a aumenta of el a keda mesun cos. Pero e fundacion si, na nan cifra por mira cu el a aumenta.

Aumento den maltrato

Magaly Maduro a splica cu pa nan registro ta hopi importante, pa asina nan por mira si tabatin crecemento, un paro of e casonan a bira menos. Lamentablemente a ripara cu tabatin un aumento, e situacion aki ta uno nunca antes bisto. Ta un situacion unda cu e pareha ta na cas y e victima no por sali tampoco. Aworaki no tin shelter in place, no tin lockdown. Pero den e periodo di Lockdown, e tabata esun mas pio pa clientenan di e fundacion. Loke nan por haci ta yama e fundacion na 5671670 y por haya tur ayudo cu tin mester pa por sali for di un situacion asina aki. Pandemia tampoco no ta un rason pa keda den un situacion asina.

Mas peticion pa keda den Shelter

A mira aumento di peticion pa drenta shelter, segun Maduro. Nan tin un cantidad di espacio. Kiermen cu si nan ta yen, nan ta yen. Awor aki si ta bay cuminsa cu ampliacion cu 16 luga extra. Ta spera cu e por yuda un tiki. E peticion ta hopi mas grandi di loke cu nan tin na e momentonan aki. Tin trahado social disponibel y tambe kinderpsycholoog. E problema aki tin cu trat’e completo, como famia. No solamente e mama, e yiunan, pero tambe cu e pareha.

Abuso mas grandi

Aki na Aruba nos conoce un combo. E ta bay pareu cu abuso verbal, fisico y sexual. A haya hopi caso di abuso sexual entre pareha, na un manera di baha frustracion. Esey ta uno cu a bin hopi dilanti, banda di e fisico y e verbal.

Mensahe na e victimanan

Nos no ta biba mas den tempo pa wanta ningun tipo mas di abuso, cua cu ta. Sea verbal, sexual, financiero, no mester haci’e. Tin ayudo na Aruba y tin profesionalnan cu por yuda.

Situacion di abuso contra hende muhe (internacionalmente)

Prome cu mundo henter a bay plat pa motibo di surgimento di Coronavirus, un di cada tres hende muhe tabata bira victima di violencia den nan bida, segun e seccion dedica di Nacionnan Uni pa promove igualdad di genero y emporamento di e hende muhe. E resultadonan a saca afo cu alrededor di 243 miyon hende muhe entre 15 y 49 aña di edad, a sufri di violencia sexual of fisico di parti di su pareha den e ultimo aña. 

Violencia contra hende muhe: E pandema invisibel

Cu e realidad aki riba mesa, a conclui cu e hogar ta sigui di ta e luga principal na unda e tipo di violencia asina ta sosode diariamente. E rapport di Nacionnan Uni a enfatisa cu e tipo di violencia aki a bira mas, pues a hasta aumenta, durante e cuarentena mundial, manera cu organisacionnan di sociedad civil a adverti den pasado caba, pa cual organisacionnan internacional a comparti e preocupacion aki tambe. Di tal forma cu e yamada di autoridadnan pa keda cas a expone e hende muhe na condicionnan di mas peliger, cu di contagia cu Covid-19 mes. E aspectonan aki a forma parti di e investigacion riba violencia contra hende muhenan: “E pandemia invisibel”, e estudio cu a evalua e situacion di hende muhenan den e etapa di cuarentena den 21 pais Latino Americano y Spaña.  

Mayoria caso ta sosode den cas

Un di e descubrimentonan principal tabata cu den tempo di e cuarentena mundial tabatin un aumento den casonan di violencia contra hende muhenan. A verifica esaki den varios rapport cu a registra e casonan aki na autoridadnan di e paisnan participante. No solamente Polis, sino a consulta tambe cu e organisacionnan cu ta sali na defensa di derecho di hende muhenan pa scucha di nan banda kico ta e casonan cu a yega na nan porta durante Shelter in Place y Toque de Queda. Entre e victimanan ta destaca menornan di edad, poblacion den comunidadnan rural, indigenanan, migrantenan y descendientenan di color scur, a resulta e gruponan mas afecta.

Mas di 2 mil hende muhe a muri durante lockdown

Durante un total di 106 dia di “lockdown”, e ekipo di #PandemiaInvisible a conta no menos cu 2.403 morto pa motibo di violencia contra hende muhe den 20 pais Latino Americano y Spaña. A logra e conteo aki danki na un trabou amplio y detaya cu a inclui testimonio di victimanan y evidencianan di e diferente formanan di violencia cu a expone e hende muhe na dje. Asina a observa un aumento drastico di yamadanan di emergencia. Lamentablemente, mester bisa tambe, cu si compara e cantidad di yamadanan di emergencia na Ambulance y otro entidadnan, e no ta refleha ni ta concorda cu e cantidad di denuncianan cu efectivamente a drenta na Polis y na Ministerio Publico na e paisnan cu a participa den e investigacion. Ta atribui e realidad aki na dos posibilidad; E prome ta cu hopi biaha e victimanan ta cerca di e agresor durante 24 ora pa dia, pues no tin chens pa keh’e na Polis y e di dos posibilidad ta e temor di sali for di cas bay un Ward’i Polis y contagia cu Covid-19.  

Pandemia no mag cera wowo pa violencia domestico

E investigacion aki a permiti e participante enfoca awor riba e limitacionnan cu ya tabata existi caba den e paisnan prome cu e Lockdown relaciona cu e problema di violencia contra hende muhe. Cifranan di aña 2019 tabata alarmante! Den tempo di cuarentena a tuma nota cu varios pais a ofrece servicionan di acompañante psicologico pa e victimanan, sinembargo atencion na Covid-19 tabatin prioridad riba e denuncianan; pa cual e responsabilidad ey hopi biaha a pasa e ora pa e organisacionnan priva. Den e investigacion tambe a accentua un lista largo di recomendacionnan ofreci pa experto- y activistanan, tanto pa e victimanan di agresion y maltrato fisico, pero tambe pa esunnan cu conoce un victima cu ta sufriendo bou di e circunstancianan aki.  

E medionan di comunicacion social Te Lo Cuento News (Merca), La Lupa (Nicaragua), Expediente Político (Mexico), Periodico la Cuerda y Asociacion La Cuerda (Guatemala),  La Tribuna de Todos (Venezuela) y Revista La Brujula (El Salvador) tambe a coopera pa sostene y realisa e estudio aki.

Headlines Group (24ora.com) ta un miembro activo di Sociedad Interamericana de Prensa (SIP) y ta sostene tur esfuerso den campañanan pa evita mas caso di violencia domestico, internacionalmente como tambe localmente.