Kico nos ta compronde bao di Dia di Independencia di Merca? Manera cu nan ta yam’e, “4th of July”, ta un dia nacional, unda cu nan ta conmemora e declaracion di Independencia di Merca riba dia 4 di juli 1776. Riba e dia ey congreso continental a declara cu e diestres colonianan Mericano liber di e monarkia Britanico. A dicidi e tempo ey cu nan ta uni, cu nan ta liber y e estadonan ta independiente. E congreso a vota dos dia prome, esta dia 2 di juli, pero e declaracion a keda cla dia 4 di juli. Dia di independencia ta asocia cu tiramento di klapchi, paradanan, BBQ, carnaval, picnic, conciertonan, weganan di baseball, reunion di famia y discurso politico. E ta e dia nacional di Merca.
Mercado turistico: Mayoria Mericano
Economia di Aruba ta depende den su mayoria riba turismo. Mas di un miyon turista ta yega nos isla anualmente, di cual mas o menos 80% ta bin for di Merca. Na aña 2019, Merca a exporta mas o menos 526 miyon dollar na producto pa Aruba, mientras cu Merca a importa mas o menos 20 miyon dollar for di Aruba. https://www.census.gov/foreign-trade/balance/c2779.html
Mayoria di locual Merca a importa for di Aruba na aña 2020 tabata scrap material di metal, habon, productonan deriva di habon, makeup y producto pa cuero. https://www.ustradenumbers.com/country/aruba/ .
E consulado di Merca na Corsou
E consulado di Merca staciona na Corsou a habri na aña 1793. Ta trata aki di un di e prome consuladonan Mericano na mundo! Dje forma aki Merca ta demostra e importancia di nos islanan den Caribe Hulandes pa e pais, specialmente den relacion comercial. E consulado ta situa den e edificio historico, conoci como e “Roosevelt House”, cu ta un regalo di Gobierno di Hulanda na Merca na aña 1950, como gradicimento cu Merca a proteha e islanan aki durante e di dos Guera Mundial.
Wanta bala den guera
Aruba, literalmente, a wanta bala pa Merca y paisnan aliado durante e di dos guera mundial. Alemania a tuma Hulanda over mientras Japon a tuma Indonesia over, cu tabata di Hulanda. E unico parti di Reino Hulandes cu a keda intacto tabata e seis islanan conoci como Nederlands West indies. E tempo aya Lago na Aruba y Shell na Corsou tabata e proveedornan principal di combustibel na tur e paisnan aliado, manera Merca y Inglatera. Consecuentemente, a ataca nos isla pa e rason ey. Merca nunca a lubida cu nos, como isla chikito, a para p’e y a dun’e tur sosten door di nos posicion strategico den Caribe, ora mas e tabatin mester di dje. Desde e tempo ey, semper Merca a keda como un bon ruman grandi pa nos den tur aspecto di seguridad.
Reino Hulandes y Merca
E relacion di Aruba y Merca no ta data di ayera, sino di hopi aña pasa. De facto, e relacion di Reino Hulandes y Merca ta cuminsa for di tempo cu a establece e cuidad cu awe yama New York, cual antes tabata New Amsterdam. E inicio di New York Stock Exchange por ehempel ta data di un sistema cu companianan Hulandes a start cu ne. Aruba, siendo parti di Reino Hulandes, semper a gosa di un bon relacion y hermandad cu Merca. Cu masha orguyo por menciona cu Aruba ta un di e poco paisnan den Caribe cu ta conta cu presencia di Migracion y Duana Mericano pa ofrece e servicio di U.S. Pre-clearance. Separa di esaki, tanto na Aruba mes pero tambe na Corsou, tin presencia di “Forward Operating Locations”, conoci popularmente como FOL, cu ta detecta y monitor trafico ilicito den e area. Ta trata aki di un acuerdo bilateral entre Merca, Reino Hulandes y Aruba. Ta un operacion grandi di riba 10 militar Mericano, banda di 61 ciudadado Mericano y 52 Hulandes ta trahando activamente cu e servicio aki na e dos islanan.
Nos ta un di e poco paisnan cu presencia di US CBP
Aruba, como un di e prome paisnan na mundo, a negocia un tratado di pre-inspeccion di imigracion y duana cu Merca na aña 1994 y a logra establece e US Preclearance na Aeropuerto Internacional Reina Beatrix. E CBP Preclearance ta masha importante pa mantene e stabilidad y crecemento di turismo di Aruba, cu ta consisti pa su gran mayoria di bishitantenan Mericano.
Seis pais so tin presencia di Migracion y Duana Mericano
E hecho cu nos ta conta cu e servicio di Migracion y Duana Mericano na Aruba no ta pa suerte. Ta hopi aña a percura pa negocia te pa yega na esaki. Ta bon pa informa cu tin 600 oficial di Merca trahando den facilidadnan di US CBP na 16 locacion diferente den 6 pais so! Ta trata aki di e aeropuertonan na Dublin y Shannon na Iranda; na Aruba, na Freeport y Nassau na Bahamas; na Bermuda, na Abu Dhabi, na United Arab Emirates; na Calgary, Toronto, Edmonton, Halifax, Montreal, Ottawa, Vancouver, Victoria, y Winnipeg na Canada. Na aña 2019, US CBP a procesa no menos di 22 miyon pasahero, cu ta representa 16% di tur pasahero cu a biaha pa Merca e aña ey!
Estrechando relacion mas ainda
Pa awor, Merca y Reino Hulandes ta na un crusada nobo. Siendo Aruba un di e prome islanan cu e servicio di US CBP, awor Merca ta purba di tur manera pa renegosha e acuerdo. Basicamente, Aruba tin e servicio aki gratis, pa algun decada caba. Sinembargo, nos turismo a crece satisfactoriamente, nos aeropuerto a crece, nos tin mas aerlinea y nos ta keda pidi pa mas ambtenaar Mericano pa traha eyden. Gobierno Mericano ta sinti cu el a bira un gasto impagabel pa nan y ta pidiendo Aruba pa nos cuminsa aporta. Hasta un dado momento a menasa cu sino nan lo bandona Aruba. Ultimamente a cay un decision na Aruba cu nos por renegosha e acuerdo, den cual Hulanda tambe ta participe, contal nos wanta e servicio.