12 di maart 1983 ta marca e culminacion di e logro di nos Status Aparte

Riba un dia manera awe 35 aña pasa e soño di e pueblo Arubano cu pa añanan largo a lucha pa su libertad a bira realidad ora cu riba e ultimo dia di Conferencia di Mesa Rondo na Den Haag, esta 12 di maart 1983 a yega na un acuerdo historico, caminda den 33 punto di conclusion e punto final a ser poni pa Aruba haya su Status Aparte entrante 1 di januari 1986. Cu esaki tambe e cadena di 12-8 a ser kibra definitivamente y cu Aruba porfin a bira un pais autonomo den Reino Hulandes.

Logronan di e RTC 1983

Locual pais Aruba a logra exactamente 35 aña pasa durante e Conferencia di Mesa Rondo (RTC) tabata lo siguiente:

  1. Saliendo for di e derecho di autodeterminacion di cada un di e islanan, e conferencia ta acepta e resolucion di Aruba pa haci uso awor di su derecho di autodeterminacion, door di scoge definitivamente pa independencia, cu mester wordo realiza na aña 1996.
  2. Prome cu 1996 lo wordo teni un conferencia di evaluacion entre Reino y Aruba, pa eventualmente examina e fecha di independencia di Aruba, den luz di evolucionnan estatal entre e paisnan di Reino.
  3. E conferencia ta bay di acuerdo cu Aruba como fase transitorio prome cu independencia ta haya un periodo di 10 aña, teniendo cuenta cu loke ta stipula bao di punto 2. Mientras tanto Aruba lo haya un Status Aparte cual ta posicion como pais autonomo den Reino Hulandes a base di Statuut.
  4. E status aki lo principia dia 1 di januari 1986.

Tabatin den total 33 punto di conclusion di cual esakinan ta algun di mas importante.

De kogel is door de kerk

Durante e Conferencia di Mesa Rondo, nos Libertador Betico Croes a acepta e exigencia cu Hulanda a impone, esta cu Aruba mester yena e fecha di Independencia, pero el a percura tambe pa hinca un clausula hopi importante den e acuerdo cual ta un conferencia di evaluacion y cu posibilidad di posponemento di e fecha di independencia. E logro grandi aki di Status Aparte a sorprende tur hende, hasta e ex-Minister Presidente di Hulanda Ruud Lubbers, kende na final di e conferencia a uza e expresion: “De kogel is door de kerk” y cual ta simbolisa e culminacion di e lucha largo cu Aruba mester a hiba pa yega na e logro di Status Aparte. E acuerdo historico aki a ser firma pa ex-Premier di Hulanda Ruud Lubbers, ex-Premier di Antiyas Don Martina y e lider di pueblo Arubano Betico Croes.

 

Fecha di independencia 1996

E reaccion di Betico Croes despues di e conferencia tabata cu sentimentonan mixto, pasobra e tabata contento cu Aruba a sali for di e constelacion Antiyano, pero cu mester a yena e fecha di independencia. E tabata sa tambe cu tin un lapso di 10 aña pa discuti esaki y trece cambio den e fecha di independencia y cual cambio nos por a mira ser efectua dia 13 di juli 1990, caminda nos ex-Prome Minister Nelson Oduber a logra pa schrap e fecha di 1996 for di den Statuut, pero manteniendo e derecho di nos pueblo pa bira independiente dia cu nos pueblo den un Referendum cu mayoria dicidi esaki y cu sosten di 2/3 parti di nos Parlamento.

 

Un dia di reflexion

Dia 18 di maart 1983, Betico a ser ricibi manera un heroe na Aeropuerto Reina Beatrix, despues di a logra cumpli cu e soño di mas grandi di e pueblo den su historia. Betico a logra loke otronan no tabata por y kendenan a tuma esaki pa un hazaña imposibel. Ta danki na e logro di Status Aparte, awe nos pais por ta orguyoso di tin su propio Gobierno, Parlamento, Gobernador, Banco Central y moneda propio, Conseho di Consulta, Controlaria General y cu su propio instrumentonan economico. Un pais digno y respetuoso den Reino Hulandes.

Pues laga e dia di awe ta un dia di reflexion pa balora e lucha inmenso cu nos Libertador Betico Croes a hiba 35 aña pasa durante e Conferencia di Mesa Rondo y cu a culmina den e realisacion di nos Status Aparte. Alavez cu esaki ta habri caminda pa e siman aki nos tur prepara pa celebra diadomingo awor nos Dia di Himno y Bandera. Un biaha mas, danki Betico y pabien na e pueblo Arubano.